Лобачевский Николай Иванович (20 ноябрь (1 декабрь) 1792 йыл — 12 (24 февраль) 1856 йыл) — Рәсәй империяһы математигы, Евклидтыҡы булмаған геометрияға нигеҙ һалыусыларҙың береһе, юғары мәкәп һәм мәғариф эшмәкәре. Билдәле инглиз математигы Уильям Клиффорд Лобачевскийҙы «Геометрия Копернигы» тип атай[8].
Ҡыҫҡа факттар Зат, Гражданлыҡ ...
Лобачевский Николай Иванович |
рус. Николай Иванович Лобачевский |
|
|
Зат |
ир-ат |
Гражданлыҡ |
Рәсәй империяһы |
Тыуған көнө |
20 ноябрь (1 декабрь) 1792[1] |
Тыуған урыны |
Түбәнге Новгород, Рәсәй империяһы[2] |
Вафат булған көнө |
12 (24) февраль 1856[1][3] (63 йәш) |
Вафат булған урыны |
Ҡазан, Казанский уезд[d], Ҡазан губернаһы, Рәсәй империяһы[2] |
Ерләнгән урыны |
Арса зыяраты[d][4] |
Хәләл ефете |
Varvara Alexeyevna Moiseyeva[d] |
Һөнәр төрө |
математик, профессор, университет уҡытыусыһы |
Эшмәкәрлек төрө |
геометрия[5], алгебра, математик анализ, Ихтималлыҡ теорияһы, тригонометрия, математика[5], Евклидтыҡы булмаған геометрия[5] һәм геометрия Лобачевского[d][5] |
Эш урыны |
Ҡаҙан Император университеты |
Биләгән вазифаһы |
ректор[d] |
Уҡыу йорто |
Ҡаҙан Император университеты |
Ғилми дәрәжә |
магистр естественных наук[d] (1811) |
Ғилми етәксе |
Мартин Фёдорович Бартельс[d][6] |
Аспиранттар |
Брашман, Николай Дмитриевич[d][7] |
Уҡыусылар |
Больцани, Иосиф Антонович[d], Николай Николаевич Зинин[d], Попов, Александр Фёдорович (математик)[d] һәм Янишевский, Эраст Петрович[d] |
Кемдә уҡыған |
Мартин Фёдорович Бартельс[d] һәм Карл Фёдорович Фукс[d] |
Ойошма ағзаһы |
Гёттинген фәндәр академияһы[d] |
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре |
|
Вики-проект |
Проект:Математика[d] |
Лобачевский Николай Иванович Викимилектә |
Ябырға
Лобачевский 40 йыл дауамында Ҡазан Император университетында уҡыта, шул иҫәптән 19 йыл уның ректоры була; әүҙемлеге һәм уның оҫта етәкселеге һөҙөмтәһендә университет Рәсәй империяһының алдынғы уҡыу йорттары иҫәбенә инә. Н. П. Загоскин фекеренсә, Лобачевский Ҡазан университетының «бөйөк төҙөүсеһе» була[9].