دەردەباریکە
نەخۆشییەکی باو و کوشندە لە زۆر حاڵەتدا، بە زۆری هێرش دەکاتە سەر سییەکان / From Wikipedia, the free encyclopedia
سیل نەخۆشییەکی درمە بەھۆی بەکتریای مایکۆبەکتریەم تیوبەرکڵۆسز (ئێم تی بی) مرۆڤەکان تووشدەبن.[1] سیل بە شێوەیەکی گشتی کار لە سییەکان دەکات، لەگەڵ ئەوەش دەتوانێت کار لە بەشێکی دیکەی لەش بکەن.[1] زۆربەی ھەوکردن نیشانەیان نییە، کە تێیدا باروودۆخ ئەوەیە ناسراو بە سیلی پێراو (غەیب).[1] نزیکەی ١٠٪ی پێراو چوونە پێشی ھەوکردن بۆ نەخۆشیی چالاک ئەگەر ئەنترییتید بەجێ ھێڵرا، دەکوژێت نزیکەی نیوە لە ئەوانە کار لەیان کرد. نیشانەی کلاسیکی سیلی چالاک.
ئەم وتارە لەوانەیە پێویستی بە خاوێنکردن ھەبێت تا بگات بە شێوازی ستانداردی نووسین. |
ئەم وتارە بەزۆری یان بەتەواوی پشت بە تەنیا یەک سەرچاوە دەبەستێت. |
سیل بڵاو بوونەوەیە بەناو ھەوایە کاتێک خەڵک سیلی چالاکیان ھەیە نیشانەکانیان یان کۆکەی سی، تف، قسە کردن، یان دەپژمێت. خەڵک لەگەڵ سیلی پێراو نەخۆشیەکە بڵاو ناکاتەوە. ھەوکردنی چالاک زیاتر ڕوو دەدات زۆرجار لە خەڵک لەگەڵ ئێچ ئای ڤی / ئەی ئای دی ئێس و لە ئەوانە کە دەستنیشان کردنی دووکەڵی سیلی چالاک لەسەر بنەمای تیشکی ئێکسی سنگە، ھەروەھا تاقیکردنەوە و کەلتووری وردبینیی شلەی لەش. دەستنیشان کردنی سیلی پەنھان پشت پێ دەبەستێت لەسەر تاقیکردنەوەی پێستی ڤاکسینی دژی نەخۆشی سیل.
پێشگیریی سیل گەڕان بەدوای نەخۆشی ئەوانە بەشداری دەکات لە مەترسیی بڵند، دۆزینەوە و چارەسەری زووی ئەم نەخۆشییە، و کوتان لەگەڵ باسیل: - لە شیش یا داردەست دەچێت و زنجیرە دەبەستێتەکە کالمەتتە-گوەرین (بی سی گی) کوتان. ئەوانە لە مەترسیی بڵند خێزان دەگرێتەوە، شوێنی کار، و پەیوەندیی کۆمەڵایەتیی خەڵک لەگەڵ سیلی چالاک. چارەسەر بەکارھێنانی دژە زیندەی زۆر داوا دەکات بەسەر ماوەیێکی درێژ. بەرگریی دژە زیندە گرفتێکی گەشە سەندنە لەگەڵ زیاد کردنی ڕێژەی سیلی دەرمان-بەرگەگری زۆر (ئێم دی ئار - تی بی) و بەفراوانی تا ٢٠١٨ یەک-چارەکی دانیشتوانی جیھان بیرە کە تووش ببرێت لەگەڵ سیل. ھەوکردنی نوێ ڕوو دەدەن لە نزیکەی ١٪ی دانیشتوان ھەر ساڵێک. لە ٢٠١٧، زیاتر لە ١٠ ملیۆن نەخۆشی سیلی چالاکی ھەبوو کە بووە ھۆی ١٫٦ ملیۆن مردن. ئەمە دەگاتە ئەوەی کە ژمارە یەک بەھۆی مردن لە نەخۆشییەکی درمەوە. لە ٥٠٪ی لە ھیندستان بوو.