Όσλο
Πρωτεύουσα της Νορβηγίας From Wikipedia, the free encyclopedia
Το Όσλο (νορβηγικά: Oslo) είναι η πρωτεύουσα και η μεγαλύτερη πόλη της Νορβηγίας. Αποτελεί τόσο περιφέρεια όσο και δήμο. Ιδρύθηκε το έτος 1040 ως Άνσλο, καθιερώθηκε ως κάουπστατ (kaupstad) ή εμπορικό κέντρο το 1048 από τον βασιλιά Χάραλντ Χαρνυράντα, αναβαθμίστηκε σε επισκοπή το 1070 και τελικά σε πρωτεύουσα επί του Χάακον Ε΄ της Νορβηγίας γύρω στο 1300. Η προσωπική ένωση με τη Δανία από το 1397 έως το 1523 και στη συνέχεια από το 1536 έως το 1814 μείωσε τη σημασία του. Αφού καταστράφηκε από μια πυρκαγιά το 1624, επί της βασιλείας του Χριστιανού Δ΄, μια νέα πόλη χτίστηκε πλησιέστερα στο φρούριο Άκερσους και ονομάστηκε Χριστιανία προς τιμήν του βασιλιά. Καθιερώθηκε ως δήμος (formannskapsdistrikt) την 1η Ιανουαρίου 1838. Η πόλη λειτουργούσε ως επίσημη συμπρωτεύουσα μεταξύ 1814-1905 της Ένωσης μεταξύ Σουηδίας και Νορβηγίας. Το 1925, όταν η πόλη ενσωμάτωσε το χωριό που διατηρούσε το παλιό του όνομα, μετονομάστηκε σε Όσλο.
| Όσλο | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
  Όσλο | |||
 | |||
| Χώρα | Νορβηγία[1] | ||
| Διοικητική υπαγωγή | Oslo Municipality | ||
| Ίδρυση | 1048 | ||
| Προστάτης | Hallvard Vebjørnsson | ||
| Διοίκηση | |||
| • Δήμαρχος | Eirik Lae Solberg (από 2023) | ||
| • Μέλος του/της | C40 Cities Climate Leadership Group International Cities of Refuge Network[2] | ||
| Έκταση | 454,12 km²[3] και 480,75 km²[3] | ||
| Υψόμετρο | 23 μέτρα | ||
| Πληθυσμός | 709.037 (1 Ιανουαρίου 2023)[4] | ||
| Ταχ. κωδ. | 0001–1299 | ||
| Ζώνη ώρας | UTC+01:00 ώρα Κεντρικής Ευρώπης | ||
| Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος | ||
 Σχετικά πολυμέσα | |||
Το Όσλο είναι το οικονομικό και κυβερνητικό κέντρο της Νορβηγίας. Η πόλη είναι επίσης κόμβος του νορβηγικού εμπορίου, των τραπεζών, της βιομηχανίας και της ναυτιλίας. Αποτελεί σημαντικό κέντρο για τις ναυτιλιακές βιομηχανίες και το θαλάσσιο εμπόριο στην Ευρώπη. Η πόλη φιλοξενεί πολλές εταιρείες του ναυτιλιακού τομέα, μερικές από τις οποίες είναι από τις μεγαλύτερες ναυτιλιακές εταιρείες, ναυτιλιακούς πράκτορες και ναυτιλιακούς ασφαλιστές. Το Όσλο είναι πιλοτική πόλη του προγράμματος διαπολιτισμικών πόλεων του Συμβουλίου της Ευρώπης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Το Όσλο θεωρείται παγκόσμια πόλη και ταξινομήθηκε ως «Bήτα Παγκόσμια Πόλη» σε μελέτες που διεξήχθησαν από την Ομάδα Μελέτης και το Δίκτυο Παγκοσμιοποίησης και Παγκόσμιων Πόλεων το 2008.[5] Κατατάχθηκε στην πρώτη θέση όσον αφορά την ποιότητα ζωής μεταξύ των Ευρωπαϊκών μεγάλων πόλεων στην έκθεση για τις Ευρωπαϊκές Πόλεις του Μέλλοντος του περιοδικού fDi, του 2012 [6]. Μια έρευνα που διεξήχθη από την ΕCΑ International το 2011 κατέταξε το Όσλο ως τη δεύτερη πιο ακριβή πόλη στον κόσμο ως προς τις δαπάνες διαβίωσης μετά το Τόκιο[7]. Το 2013 το Όσλο ισοψήφισε με την Αυστραλιανή πόλη της Μελβούρνης ως η τέταρτη πιο ακριβή πόλη στον κόσμο, σύμφωνα με την Παγκόσμια μελέτη Δαπανών Διαβίωσης του Economist Intelligence Unit (EIU)[8].
Την 1η Ιουλίου 2017 ο δήμος του Όσλο είχε πληθυσμό 672.061 κατοίκους, ενώ ο πληθυσμός της αστικής περιοχής της πόλης στις 3 Δεκεμβρίου του 2018, ήταν 1.000.467[9][10]. Η μητροπολιτική περιοχή είχε εκτιμώμενο πληθυσμό 1,71 εκατομμυρίων [11]. Ο πληθυσμός αυξάνεται με ρυθμούς ρεκόρ τα τελευταία χρόνια, καθιστώντας την την ταχύτερα αναπτυσσόμενη μεγάλη πόλη στην Ευρώπη[12]. Η αύξηση αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στη διεθνή μετανάστευση και στα σχετικά υψηλά ποσοστά γεννήσεων, αλλά και στη μετανάστευση στο εσωτερικό της χώρας. Ο πληθυσμός των μεταναστών στην πόλη αναπτύσσεται κάπως ταχύτερα από ό,τι ο νορβηγικός πληθυσμός[13] και στην κυρίως πόλη αυτοί είναι πλέον περισσότεροι από το 25% του συνολικού πληθυσμού αν συμπεριληφθούν και οι γονείς μετανάστες[14].
Την 1η Ιανουαρίου 2016 ο δήμος του Όσλο είχε πληθυσμό 658.390 κατοίκους.[15] Η αστική περιοχή εκτείνεται πέρα από τα όρια του δήμου στην περιφέρεια του Ακερσους που τον περιβάλλει (δήμοι Άσκερ, Μπέρουμ, Φετ, Ένεμπακ, Ρέλινγκεν, Λέρενσκογκ, Nίτενταλ, Σκέντσμο, Σκι, Σέρουμ, Γκέρντρουμ, Όπεγκαρντ). Ο συνολικός πληθυσμός αυτής της αστικής συγκέντρωσης είναι 1.000.467.[16][17] Το κέντρο της πόλης βρίσκεται στο τέλος του Όσλοφιορντ, από το οποίο η πόλη εξαπλώνεται σε τρεις ξεχωριστούς «διάδρομους» - στο εσωτερικό προς τα βόρεια-ανατολικά και νότια κατά μήκος των δύο πλευρών του φιόρδ - που δίνει στην αστική περιοχή σχήμα που θυμίζει ανάποδο κεκλιμένο «Y» (σε χάρτες, δορυφορικές εικόνες ή από ψηλά).
Στα βόρεια και ανατολικά, εκτεταμένοι λόφοι (Μάρκα) υψώνονται πάνω από την πόλη, δίνοντας στην περιοχή το σχήμα γιγαντιαίου αμφιθεάτρου. Ο αστικός δήμος (bykommune) και η περιφέρεια (fylke) του Όσλο ταυτίζονται, κάτι που δεν συμβαίνει σε καμία άλλη πόλη της Νορβηγίας. Από τη συνολική έκταση του Όσλο 130 τ.χλμ. είναι αστική και 7 γεωργική γη. Οι αδόμητες περιοχές εντός της οικιστικής ζώνης ανέρχονται σε 22 τ.χλμ.
Η πόλη του Όσλο καθιερώθηκε ως δήμος στις 3 Ιανουαρίου 1838. Διαχωρίστηκε από την περιφέρεια του Άκερσους για να γίνει χωριστή περιφέρεια το 1842. Ο αγροτικός δήμος Άκερ συγχωνεύτηκε με το Όσλο την 1η Ιανουαρίου 1948 (και ταυτόχρονα μεταφέρθηκε από την περιφέρεια Άκερσους σε εκείνη του Όσλο). Επιπλέον, το Όσλο μοιράζεται πολλές σημαντικές λειτουργίες με την περιφέρεια Άκερσους.
Συνοικίες
Όπως ορίστηκαν τον Ιανουάριο του 2004 από το δημοτικό συμβούλιο[18][note]
| Συνοικίες | Κάτοικοι (2015)[19] | Εκταση σε τ.χλμ. | αριθμός |
|---|---|---|---|
| Άλνα | 48.770 | 13,7 | 12 |
| Μπγέρκε | 30.502 | 7,7 | 9 |
| Φρόγκνερ | 55.965 | 8,3 | 5 |
| Γκάμλε Όσλο | 49.854 | 7,5 | 1 |
| Γκρόρουντ | 27.283 | 8,2 | 10 |
| Γκρύνερλεκα | 54.701 | 4,8 | 2 |
| Νόρντρε Άκερ | 49.337 | 13,6 | 8 |
| Νόρντστρταντ | 49.428 | 16,9 | 14 |
| Σάγκενε | 39.918 | 3,1 | 3 |
| Σ. Χανσχάουγκεν | 36.218 | 3,6 | 4 |
| Στόβνερ | 31.669 | 8,2 | 11 |
| Σέντρε Νόρντστραντ | 37.913 | 18,4 | 15 |
| Ούλερν | 32.124 | 9 | 6 |
| Βέστρε Άκερ | 47.024 | 16,6 | 7 |
| Έστενσγε | 49.133 | 12,2 | 13 |
| Σύνολο | 647.676 | 151,8 |
Μετά την καταστροφή από μια πυρκαγιά το 1624, επί της βασιλείας του Βασιλιά Χριστιανού Δ΄, μια νέα πόλη χτίστηκε κοντά στο φρούριο Άκερσους και ονομάστηκε Χριστιανία προς τιμήν του βασιλιά. Η παλιά θέση, όμως, ανατολικά του ποταμού Άκερ δεν εγκαταλείφθηκε και το χωριό του Όσλο παρέμεινε ως προάστιο έξω από τις πύλες της πόλης και συμπεριλήφθηκε τελικά στην κυρίως πόλη. Το 1925 το όνομα του προαστίου δόθηκε σε ολόκληρη την πόλη, ενώ το προάστιο μετονομάστηκε σε «Γκάμλμπιν» (επί λέξει «η παλιά πόλη») για να αποφευχθεί η σύγχυση.[20][21][22] Η Παλιά Πόλη είναι εντός της διοικητικής περιοχής Γκάμλε Όσλο. Τα προηγούμενα ονόματα αντικατοπτρίζονται σε ονόματα οδών όπως η «Όσλο γκάτε» (οδός Όσλο)[23] και το νοσοκομείο του Όσλο [24].
Ετυμολογία
Η προέλευση του ονόματος Όσλο αποτέλεσε αντικείμενο πολλών συζητήσεων. Οπωσδήποτε προέρχεται από την Αρχαία Σκανδιναβική και ήταν -κατά πάσα πιθανότητα- αρχικά το όνομα ενός μεγάλου αγροκτήματος στο Μπγέρβικα, αλλά η έννοια αυτού του ονόματος αμφισβητείται. Οι σύγχρονοι γλωσσολόγοι γενικά ερμηνεύουν τα αρχικά Όσλο, Άσλο ή Άνσλο είτε ως «Λιβάδι στη Βάση ενός Λόφου» είτε ως «Λιβάδι Αφιερωμένο στους Θεούς», και τα δύο θεωρούμενα εξίσου πιθανά[25]
Λανθασμένα κάποτε θεωρείτο ότι Όσλο σήμαινε «η εκβολή του ποταμού Λο», ένα υποτιθέμενο προηγούμενο όνομα του ποταμού Άλνα. Ωστόσο όχι μόνο δεν έχει βρεθεί καμία απόδειξη για κάποιο ποταμό «Λo», που να προηγείται του έργου όπου ο Πέντερ Κλάουσον Φρίς πρότεινε για πρώτη φορά αυτή την ετυμολογία, αλλά το ίδιο το όνομα δεν συμφωνεί με τη νορβηγική γραμματική : η σωστή μορφή θα ήταν Λόαρος.[26] Το όνομα Λο θεωρείται τώρα ότι είναι μια εκ των υστέρων κατασκευή που έκανε ο Φρις για να υποστηρίξει την ετυμολογία του για το Όσλο[27].
Σφραγίδα
Το Όσλο είναι μια από τις λίγες πόλεις της Νορβηγίας, εκτός από το Μπέργκεν και το Τένσμπεργκ, που δεν έχει επίσημο οικόσημο, αλλά χρησιμοποιεί αντί αυτού σφραγίδα.[28] Η σφραγίδα του Όσλο δείχνει τον πολιούχο της πόλης, τον Άγιο Χάλβαρντ, με τα χαρακτηριστικά του, τη μυλόπετρα και τα βέλη, με μια γυμνή γυναίκα στα πόδια του. Είναι καθισμένος σε θρόνο με διακοσμητικά λιοντάρια, που την εποχή εκείνη συνήθως χρησιμοποιούσαν και οι Νορβηγοί βασιλιάδες.[29]
Σύμφωνα με τις Σκανδιναβικές σάγκες το Όσλο ιδρύθηκε γύρω στο 1049 από τον Χάραλντ Χαρντράντα.[30] Πρόσφατες αρχαιολογικές έρευνες όμως έχουν αποκαλύψει χριστιανικούς τάφους, που μπορούν να χρονολογούνται πριν από το 1000 μ.Χ., γεγονός που αποδεικνύει την ύπαρξη ενός προγενέστερου οικισμού. Σε αυτό οφείλεται ο εορτασμός της χιλιετίας του Όσλο το 2000.
Έχει θεωρηθεί πρωτεύουσα από τη βασιλεία του Χάακον Ε΄ της Νορβηγίας (1299-1319), του πρώτου βασιλιά, που διέμενε μόνιμα στην πόλη. Ξεκίνησε επίσης την κατασκευή του φρουρίου Άκερσους και των Ανακτόρων (Kongsgård) του Όσλο. Ένα αιώνα αργότερα η Νορβηγία αποτέλεσε το αδύναμο μέρος μιας προσωπικής ένωσης με τη Δανία και ο ρόλος του Όσλο μειώθηκε σε εκείνο ενός επαρχιακού διοικητικού κέντρου, με τους μονάρχες να κατοικούν στην Κοπεγχάγη. Το γεγονός ότι το πανεπιστήμιο του Όσλο ιδρύθηκε μόλις το 1811 είχε δυσμενή επίδραση στην εθνική ανάπτυξη.
Το Όσλο καταστράφηκε αρκετές φορές από πυρκαγιά και μετά τη δέκατη τέταρτη από αυτές το 1624 ο Χριστιανός Δ΄ της Δανίας και της Νορβηγίας διέταξε να ξαναχτιστεί σε νέα τοποθεσία πέρα από τον όρμο, κοντά στο κάστρο Άκερσους και με το όνομα Χριστιανία. Πολύ πριν από αυτό η Χριστιανία είχε αρχίσει να εδραιώνεται ως κέντρο εμπορίου και πολιτισμού της Νορβηγίας. Το τμήμα της πόλης που χτίστηκε το 1624 τώρα αποκαλείται συχνά Κβαντρατούρεν (Kvadraturen) λόγω του ορθογωνικού σχεδίου του με κανονικά, τετραγωνικά τετράγωνα.[31] Η τελευταία επιδημία πανώλης στο Όσλο συνέβη το 1654.[32] Το 1814 η Χριστιανία έγινε πάλι πραγματική πρωτεύουσα, όταν διαλύθηκε η ένωση με τη Δανία.
Πολλά εμβληματικά κτίρια χτίστηκαν τον 19ο αιώνα, όπως τα Βασιλικά Ανάκτορα (1825-1848), το κτίριο Στόρτινγκ (το Κοινοβούλιο) (1861-1866), το Πανεπιστήμιο, το Εθνικό Θέατρο και το Χρηματιστήριο. Μεταξύ των παγκοσμίως γνωστών καλλιτεχνών που έζησαν εδώ την περίοδο αυτή ήταν οι Ερρίκος Ίψεν και Κνουτ Χάμσουν (ο δεύτερος τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας). Το 1850 η Χριστιανία ξεπέρασε το Μπέργκεν και έγινε η μεγαλύτερη πόλη της χώρας. Το αρχικό όνομα του Όσλο επαναφέρθηκε το 1925.[33]
Χρονολόγιο του Όσλο (σημαντικά γεγονότα)
- περ. 1000 μ.Χ.: Τα πρώτα ίχνη κτιρίων. Χτίζεται η Εκκλησία του Αγίου Κλήμεντος.
- περ. 1050 μ.Χ.: Το Όσλο ονομάζεται πόλη. Χτίζεται η (Εκκλησία) Μαριακίρκεν.
- 1152/53 : Ιδρύεται η σχολή του Καθεδρικού ναού.
- 1299:Το Όσλο γίνεται η πρωτεύουσα της Νορβηγίας
- περ. 1300: Ξεκινάει η κατασκευή του φρουρίου Άκερσους.
- 1350: Περίπου 3/4 του πληθυσμού πεθαίνουν από τη Μαύρη Πανώλη.
- 1352: Ο Καθεδρικός του Αγίου Χάλμπαρντ και οι άλλες εκκλησίες του Σογκν καίγονται με τη μεγάλη πυρκαγιά.
- 1624: Νέα μεγάλη πυρκαγιά, η πόλη ξαναχτίζεται και μετονομάζεται Χριστιανία από τον Χριστιανό Δ΄.
- 1686: Πυρκαγιά καταστρέφει το 1/4 της πόλης.
- 1697: Ολοκληρώνεται και εγκαινιάζεται η Ντομκίρκεν.
- 1716: Η πόλη και το φρούριο καταλαμβάνονται από τον Κάρολος ΙΒ΄.
- 1813: Εγκαινιάζεται το Πανεπιστήμιο.
- 1825: Ολοκληρώνονται τα θεμέλια του Σλότετ (Βασιλικά Ανάκτορα).
- 1836: Ολοκληρώνεται η Εθνική Πινακοθήκη.
- 1837: Εγκαινιάζεται το Θέατρο της Χριστιανίας. Η Χριστιανία και το Άκερ αποκτούν Δήμαρχο και δημοτικό συμβούλιο.
- 1854: Το Όσλο αποκτά τον πρώτο του σιδηρόδρομο, που οδηγεί στο Άιντσβολ.
- 1866: Ολοκληρώνεται το Στόρτινγκετ.
- 1878: Επέκταση της πόλης. Κατοικούνται και ανοικοδομούνται το Φρόγκνερ, το Μάγιορστούεν, το Τόρσοβ, το Κάμπεν και το Βαλερένγκα. Ο πληθυσμός του Όσλου είναι 113.000 κάτοικοι.
- 1892: Ολοκληρώνεται η πρώτη εγκατάσταση ολίσθησης για σκι
- 1894: Η πόλη αποκτά την πρώτη της ηλεκτρική τροχιά.
- 1899: Ολοκληρώνεται το Εθνικό Θέατρο.
- 1925: Η πόλη μετονομάζεται σε Όσλο.
- 1928: Εγκαινιάζεται η πρώτη γραμμή του Μετρό του Όσλο, Μαγιορστούεν-Μπέσερουντ.
- 1950: Εγκαινιάζεται το Δημαρχείο του Όσλο.
- 1963: Εγκαινιάζεται το Μουσείο Μουνκ.
- 1980: Εγκαινιάζεται η πρώτη υπόγεια γραμμή του μετρό, εγκαινιάζονται οι σταθμοί Κεντρικός του Όσλο και Εθνικό θέατρο.
- 1997: Ο πληθυσμός ξεπερνά τις 500.000.
- 1998: Νέα σιδηροδρομική γραμμή στο Γκαρντεμόεν (Αεροδρόμιο).
- 2000: Η πόλη γιορτάζει τη χιλιετηρίδα από την ίδρυση της.
- 2008: Ανοίγει η Όσλο Όπερα Χάους.
- 2011; Αρκετά κτίρια στο Κυβερνητικό Συγκρότημα υφίστανται σοβαρές ζημιές κατά τη διάρκεια τρομοκρατικής επίθεσης, με αποτέλεσμα 8 θανάτους. 69 άνθρωποι σφαγιάζονται στο κοντινό νησί Ούτογια.
- 2018: Η αστική περιοχή της πόλης ξεπέρασε το ένα εκατομμύριο κατοίκους.
1000-1600
Επί της βασιλείας του Όλαφ Γ΄ της Νορβηγίας, το Όσλο έγινε το πολιτιστικό κέντρο της Ανατολικής Νορβηγίας. Ο Χάλβαρντ Βέμπγερνσον έγινε ο προστάτης άγιος της πόλης και απεικονίζεται στη σφραγίδα της.
Το 1174 κτίστηκε το Αββαείο Χοβέντογια. Οι εκκλησίες και οι μονές έγιναν σημαντικοί ιδιοκτήτες μεγάλων εκτάσεων γης, που αποδείχθηκαν σημαντικές για την οικονομική ανάπτυξη της πόλης, ειδικά πριν από τη Μαύρη Πανώλη.
Στις 25 Ιουλίου 1197 ο Σβερ Σίγκουρντσον και οι στρατιώτες του επιτέθηκαν στο Όσλο από το Χοβέντογια.[34]
Κατά τον Μεσαίωνα, το Όσλο έφθασε στη μεγαλύτερη ακμή του επί της βασιλείας του Χάακον Ε΄ της Νορβηγίας, που άρχισε να κατασκευάζει το φρούριο Άκερσους και ήταν επίσης ο πρώτος βασιλιάς που κατοικούσε μόνιμα στην πόλη, γεγονός που βοήθησε το Όσλο να γίνει πρωτεύουσα της Νορβηγίας.
Στα τέλη του 12ου αιώνα έμποροι της Χανσεατικής Ένωσης από το Ρόστοκ μετακόμισαν στην πόλη και κέρδισαν μεγάλη επιρροή εκεί. Η Μαύρη Πανώλη έφθασε στη Νορβηγία το 1349 και η πόλη, όπως και άλλες πόλεις της Ευρώπης, υπέφερε πολύ. Τα κέρδη των εκκλησιών από τις γαίες τους μειώθηκαν τόσο πολύ που οι Χανσεατικοί έμποροι κυριάρχησαν στο εξωτερικό εμπόριο της πόλης τον 15ο αιώνα.
17ος αιώνας
Με την πάροδο του χρόνου πυρκαγιές κατέστρεψαν πολλά μέρη της πόλης πολλές φορές, καθώς πολλά από τα κτίρια ήταν εξ ολοκλήρου κατασκευασμένα από ξύλο. Μετά την τελευταία πυρκαγιά του 1624, που διήρκεσε τρεις ημέρες, ο Χριστιανός Δ΄ της Δανίας αποφάσισε η παλιά πόλη να μην ανοικοδομηθεί πάλι. Οι άνδρες του κατασκεύασαν ένα δίκτυο δρόμων στο Ακερσχάγκεν, κοντά στο κάστρο Άκερσους. Απαίτησε από όλους τους πολίτες να μεταφέρουν τα καταστήματα τους και τα εργαστήριά τους στη νεόκτιστη πόλη Χριστιανία, που ονομάστηκε έτσι προς τιμή του.
Η μεταμόρφωση της πόλης προχώρησε αργά τα πρώτα εκατό χρόνια. Έξω από την πόλη, κοντά στο Βάτερλαντ και το Γκρένλαντ κοντά στην Παλιά Πόλη, το Όσλο, αναπτύχθηκε ένα νέο, ανεξέλεγκτο τμήμα της πόλης, γεμάτο με πολίτες των κατώτερων τάξεων.
18ος αιώνας
Τον 18ο αιώνα, μετά τον Μεγάλο Βόρειο Πόλεμο, η οικονομία της πόλης άνθισε με τη ναυπηγική βιομηχανία και το εμπόριο. Η ισχυρή οικονομία μεταμόρφωσε τη Χριστιανία σε εμπορικό λιμάνι.
19ος αιώνας
Το 1814 η πρώην επαρχιακή πόλη της Χριστιανία έγινε η πρωτεύουσα του ανεξάρτητου Βασιλείου της Νορβηγίας, σε προσωπική ένωση με τη Σουηδία. Αρκετοί κρατικοί θεσμοί δημιουργήθηκαν και ο ρόλος της πρωτεύουσας στην πόλη προκάλεσε μια περίοδο μεγάλης πληθυσμιακής αύξησης. Η κυβέρνηση του νέου κράτους χρειαζόταν κτίρια για την επέκταση της διοίκησής του και των θεσμών. Ανεγέρθηκαν αρκετά σημαντικά κτίρια - η Τράπεζα της Νορβηγίας (1828), το Βασιλικό Παλάτι (1848) και το Στόρτινγκ (1866). Μεγάλες περιοχές του γειτονικού δήμου Άκερ ενσωματώθηκαν το 1839, το 1859 και το 1878. Η επέκταση του 1859 περιελάμβανε την Γκρύνερλόκα, το Γκρένλαντ και το Όσλο. Εκείνη την εποχή η περιοχή που ονομαζόταν Όσλο (σήμερα Γκάμλεμπιν ή Παλιά Πόλη) ήταν ένα χωριό ή προάστιο έξω από τα όρια της πόλης, ανατολικά του ποταμού Άκερ.[35] Ο πληθυσμός αυξήθηκε από περίπου 10.000 το 1814 σε 230.000 το 1900. Η Χριστιανία επέκτεινε τη βιομηχανία της από το 1840, κυρίως γύρω από τον Ακερσέλβα. Υπήρξε μια θεαματική οικοδομική έκρηξη τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα, με πολλά νέα κτίρια διαμερισμάτων και ανανέωση του κέντρου της πόλης, αλλά σταμάτησε το 1899.
1900-παρόν
Ο δήμος ανέπτυξε νέες εκτάσεις όπως η κηπούπολη Ούλεβαλ (1918-1926) και το Τόρσοβ (1917-1925). Το Δημαρχείο κατασκευάστηκε στην πρώην παραγκούπολη Βίκα, από το 1931 έως το 1950. Ο Δήμος Άκερ ενσωματώθηκε στο Όσλο το 1948 και αναπτύχθηκαν προάστια, όπως το Λαμπερτσέτερ (από το 1951). Το Ακερ Μπρίγκε οικοδομήθηκε στον χώρο του πρώην ναυπηγείου Άκερς Μεκανίσκε Βέρκστεντ (Akers Mekaniske Verksted), από το 1982 έως το 1998.
Το όνομα της πόλης και του δήμου ήταν Χριστιανία μέχρι την 1η Ιανουαρίου 1925, όταν το όνομα άλλαξε στο Όσλο, καθώς στις αρχές της δεκαετίας του 1900 υποστηρίχθηκε ότι ένας Δανός βασιλιάς ήταν ακατάλληλος ως όνομα της πρωτεύουσας της ανεξάρτητης Νορβηγίας[36].
Στις τρομοκρατικές επιθέσεις στη Νορβηγία το 2011 το Όσλο επλήγη από έκρηξη βόμβας στο Κυβερνητικό Συγκρότημα, καταστρέφοντας διάφορα κτίρια όπως το κτίριο που στέγαζε το γραφείο του πρωθυπουργού. Οκτώ άνθρωποι σκοτώθηκαν στη βομβιστική επίθεση.
Xάρτης του μεσαιωνικού Οσλο του Αμουντ Χέλαντ
Λιμάνι της Χριστιανίας π. 1800 του Τζον Ουίλιαμ Εντι
Η Χριστιανία το 1814 του M. K. Θόλστρουπ
Το Ιστιοφόρο Χριστιανία στο Οσλο
Ο ορίζοντας Barcode στην περιοχή του λιμανιού
Σιδηρόδρομος μεταξύ Χριστιανίας και Μπέργκεν, 1916.
.jpg)
Πρόκειται για μια πολυεθνική πόλη που έχει 666.759 κατοίκους, (2017) από τους οποίους περίπου το 25% είναι μετανάστες[37]. Το Όσλο βρίσκεται στο φιόρδ Όσλοφιορδ, στον όρμο Σκάγκερακ. Προς όλες τις άλλες κατευθύνσεις, το Όσλο περιβάλλεται από πράσινους λόφους και βουνά κι επίσης από το Μάρκα, ένα άγριο δάσος εύκολα προσβάσιμο από την πόλη. Γύρω από την πόλη υπάρχουν 40 νησιά, εκ των οποίων το πιο μεγάλο είναι το Μαλμέγια (0,56 τ.χλμ.). Το Όσλο έχει 343 λίμνες, εκ των οποίων η πιο μεγάλη ονομάζεται Μαριντάλσβανετ (3,91 τ.χλμ.). Αυτή η λίμνη είναι επίσης η βασική πηγή ύδρευσης για ένα πολύ μεγάλο τμήμα της δυτικής ζώνης του Όσλο, κυρίως το Βέστρε Άκερ και το Νόρντρε Άκερ. Το ψηλότερο σημείο της πόλης είναι το Κίρκεμπεργκετ, σε υψόμετρο 629 μέτρων. Αν και ο πληθυσμός του Όσλο είναι μικρός, σε σύγκριση με αυτόν άλλων ευρωπαϊκών πρωτευουσών, καταλαμβάνει μια ασυνήθιστα μεγάλη έκταση.
Το Όσλο καταλαμβάνει ένα τόξο ξηράς στο βορειότερο άκρο του Όσλοφιορδ. Το φιόρδ, που σχεδόν διχοτομείται από τη χερσόνησο Nέσοντεν απέναντι από το Όσλο, εκτείνεται προς τα νότια. Σε όλες τις άλλες κατευθύνσεις το Όσλο περιβάλλεται από καταπράσινους λόφους και βουνά. Υπάρχουν 40 νησιά εντός των ορίων της πόλης, με μεγαλύτερο το Mάλμεγια (0,56 τ.χλμ.), και περισσότερα σε όλο το Όσλοφιορδ. Το Όσλο έχει 343 λίμνες, με μεγαλύτερη τη Μαρινταλσβάνετ (3,91 τ. χ.), που είναι επίσης κύρια πηγή πόσιμου νερού για μεγάλα τμήματα του Όσλο.
Αν και η Ανατολική Νορβηγία έχει αρκετούς ποταμούς, κανένας από αυτά δεν εκβάλλει στον ωκεανό στο Όσλο. Αντ'αυτού το Όσλο έχει δύο μικρότερα ποτάμια: τον Ακερσέλβα (που αποχετεύει τη Μαρινταλσβάνετ και εκβάλλει στο φιόρδ στο Μπγέρβικα) και τον Αλνα. Οι καταρράκτες του Ακερσέλβα εξασφάλιζαν ισχύ σε ορισμένες από τις πρώτες σύγχρονες βιομηχανίες της Νορβηγίας τη δεκαετία του 1840. Αργότερα ο ποταμός έγινε το σύμβολο του σταθερού και μόνιμου οικονομικού και κοινωνικού διαχωρισμού της πόλης σε Ανατολικό και Δυτικό. Οι εργατικές συνοικίες βρίσκονται και στις δύο πλευρές του ποταμού και η διαίρεση στην πραγματικότητα ακολουθεί την οδό Uelands λίγο πιο δυτικά. Ο ποταμός Αλνα διαρρέει το Γκρορουντάλεν, το μεγαλύτερο προάστιο και βιομηχανική περιοχή του Όσλο. Το υψηλότερο σημείο είναι το Κιρκεμπέργκετ, στα 629 μέτρα (2.064 πόδια). Αν και ο πληθυσμός της πόλης είναι μικρός σε σύγκριση με τις περισσότερες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, καταλαμβάνει ασυνήθιστα μεγάλη έκταση, της οποίας τα δύο τρίτα είναι προστατευόμενες περιοχές δασών, λόφων και λιμνών. Περιλαμβάνει πολλά πάρκα και υπαίθριες περιοχές, προσφέροντάς του μια ευάερη και πράσινη εμφάνιση.
Η πιο παλιά συνοικία της πόλης βρίσκεται στα βόρεια του φρουρίου του Ακερσους και είναι το ζωτικό κέντρο της. Η κύρια οδός ονομάζεται πύλη Καρλ Γιόχανς. Στην αρτηρία αυτή, με μήκος ενάμιση χιλιόμετρο, ορθώνονται τα ιστορικά κτήρια: το Βασιλικό Ανάκτορο του πρώτου μισού του 19ου αιώνα, το Εθνικό Θέατρο ρυθμού ροκοκό, η έδρα του Κοινοβουλίου του 19ου αιώνα και το Πανεπιστήμιο, που χρονολογείται από το 1851.
Κλίμα
Το Όσλο έχει υγρό ηπειρωτικό κλίμα (Κλιματική ταξινόμηση Κέππεν) με ζεστά καλοκαίρια και κρύους χειμώνες. Λόγω των ωκεάνιων επιρροών οι χειμώνες είναι λιγότερο κρύοι από τις περισσότερες ηπειρωτικές περιοχές στο ίδιο γεωγραφικό πλάτος. Το κλίμα του χαρακτηρίζεται επίσης ως οριακό ωκεάνιο. Το Όσλο έχει σημαντική ποσότητα βροχοπτώσεων κατά τη διάρκεια του έτους. Αυτό ισχύει ακόμη και για τον ξηρότερο μήνα. Λόγω του βόρειου γεωγραφικού πλάτους της πόλης, το φως της ημέρας ποικίλλει πολύ, από περισσότερο από 18 ώρες το καλοκαίρι, όταν ποτέ δεν σκοτεινιάζει εντελώς το βράδυ (όχι σκοτεινότερο από το ναυτικό λυκόφως), μέχρι σε 6 ώρες τον χειμώνα.
Ο Ιούλιος του 1901 ήταν ο θερμότερος μήνας που καταγράφηκε ποτέ με μέση θερμοκρασία 24ώρου 22,7 °C. Ο κατωτέρω πίνακας κλιματικών συνθηκών είναι για την περίοδο 1981-2010, ενώ τα ακρότατα (εκτός από τις μέσες ετήσιες μέγιστες και ελάχιστες θερμοκρασίες) περιλαμβάνουν επίσης παλαιότερους σταθμούς όπως του Αστεροσκοπείου στο κέντρο. Τις τελευταίες δεκαετίες η θερμοκρασία έχει αυξηθεί και 8 από τα 12 μηνιαία ελάχιστα είναι πριν από το 1900, ενώ το πιο πρόσφατο είναι εκείνο του Νοεμβρίου του 1965.
Τον Μάιο του 2018 σημειώθηκαν θερμοκρασίες υψηλότερες από τις μέσες καθ 'όλη τη διάρκεια του μήνα. Στις 30 Μαΐου 2018 η πόλη γνώρισε θερμοκρασία 31,1 °C, καθιστώντας τη την υψηλότερη καταγεγραμμένη θερμοκρασία του Μαΐου στα αρχεία του Όσλο. Στις 27 Ιουλίου 2018 η θερμοκρασία στο Όσλο έφτασε τους 34,6 βαθμούς Κελσίου, η υψηλότερη που σημειώθηκε από το 1937, όταν οι παρατηρήσεις για το Όσλο διεξάγονταν στην πανεπιστημιακή περιοχή του Μπλίντερν. Τον Ιανουάριο τρεις από τις τέσσερις ημέρες έχουν ολικό παγετό, ενώ κατά μέσο όρο μία από τις τέσσερις ημέρες είναι ψυχρότερη από -10 °C. Η χαμηλότερη θερμοκρασία που έχει σημειωθεί είναι -29,6 °C, στις 21 Ιανουαρίου 1841, ενώ η πιο ψυχρή που καταγράφηκε ποτέ στο Μπλίντερν ήταν -26 °C τον Ιανουάριο του 1941.
| Κλιματικά δεδομένα Oslo Blindern (1981–2010 normals; extremes since 1937) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Μήνας | Ιαν | Φεβ | Μάρ | Απρ | Μάι | Ιούν | Ιούλ | Αύγ | Σεπ | Οκτ | Νοε | Δεκ | Έτος |
| Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) | 12.5 | 13.8 | 21.5 | 25.4 | 31.1 | 33.7 | 34.6 | 34.2 | 26.4 | 21.0 | 14.4 | 12.6 | 34,6 |
| Μέση Μέγιστη °C (°F) | −0.4 | 0.5 | 4.4 | 10.1 | 16.5 | 20.0 | 22.3 | 20.9 | 15.7 | 9.4 | 3.9 | 0.0 | 10,3 |
| Μέση Μηνιαία °C (°F) | −2.9 | −2.4 | 1.0 | 5.9 | 11.6 | 15.3 | 17.7 | 16.6 | 11.9 | 6.6 | 1.6 | −2.3 | 6,8 |
| Μέση Ελάχιστη °C (°F) | −5.3 | −5.3 | −2.4 | 1.7 | 6.7 | 10.5 | 13.0 | 12.2 | 8.0 | 3.8 | −0.6 | −4.7 | 3,2 |
| Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) | −26 | −24.9 | −21.3 | −14.9 | −3.4 | 0.7 | 3.7 | 3.7 | −3.3 | −8 | −16 | −20.8 | −26 |
| Υετός mm (ίντσες) | 54,9 | 41 | 50,4 | 46,9 | 54,1 | 70,5 | 84,7 | 97,8 | 80,6 | 90,4 | 79,1 | 52,4 | 802,7 |
| Μέσες ημέρες κατακρημνίσεων | 9.8 | 7.3 | 8.5 | 8.1 | 8.5 | 10.1 | 10.9 | 10.9 | 9.4 | 10.9 | 10.7 | 9.2 | 114,3 |
| Μέσες μηνιαίες ώρες ηλιοφάνειας | 45.7 | 78.7 | 130.5 | 163.8 | 243.5 | 229.7 | 242.1 | 210.9 | 147.3 | 89.6 | 65.9 | 39.4 | 1.687,1 |
| Πηγή #1: Météo Climat [38] | |||||||||||||
| Πηγή #2: Météo Climat [39] | |||||||||||||
Το Όσλο διαθέτει μεγάλο αριθμό πάρκων και χώρων πρασίνου στον πυρήνα της πόλης, καθώς και έξω από αυτόν.
- Το Πάρκο Φρόγκνερ είναι ένα μεγάλο πάρκο που απέχει λίγα λεπτά με τα πόδια από το κέντρο της πόλης. Πρόκειται για το μεγαλύτερο και πιο γνωστό πάρκο στη Νορβηγία, με μεγάλη συλλογή γλυπτών του Γκούσταβ Βίγκελαντ.
- Το Μπίγκντο είναι μια μεγάλη περιοχή πρασίνου, που ονομάζεται συνήθως Χερσόνησος Μουσείων του Όσλο. Η περιοχή περιβάλλεται από τη θάλασσα και είναι μια από τις πιο ακριβές περιοχές στη Νορβηγία.
- Το Πάρκο Γλυπτών Εκεμπεργκπάρκεν είναι ένα πάρκο γλυπτικής και εθνικής κληρονομιάς με πανοραμική θέα στην πόλη στο Εκεμπεργκ στα νοτιοανατολικά της.
- Το Πάρκο Σανκτ Χανσχάουγκεν είναι ένα παλιό δημόσιο πάρκο σε ένα ψηλό λόφο στο κεντρικό Όσλο. Το «Σανκτ Χανσχάουγκεν» είναι επίσης το όνομα της γύρω συνοικίας καθώς και της μεγαλύτερης διοικητικής περιφέρειας που περιλαμβάνει μεγάλο μέρος του κεντρικού Όσλο[40].
- Το Πάρκο Τέγιεν εκτείνεται πίσω από το Μουσείο Μουνκ και είναι μια απέραντη, χλοώδης έκταση. Στον βορρά υπάρχει ένα σημείο παρατήρησης γνωστό ως Ολα Ναρ. Η περιοχή Τέγιεν περιλαμβάνει επίσης το Βοτανικό Κήπο και το Μουσείο που ανήκουν στο Πανεπιστήμιο του Όσλο[41].
Το Όσλο (με το γειτονικό Σάντβικα-Αακερ) είναι χτισμένο σε σχήμα πετάλου στις όχθες του Όσλοφιορδ και περιορίζεται στις περισσότερες κατευθύνσεις από λόφους και δάση. Έτσι κάθε σημείο της πόλης είναι σχετικά κοντά σε δάσος. Υπάρχουν δύο μεγάλα δάση που συνορεύουν με την πόλη: Το Εστμάρκα (επί λέξει «Ανατολικό Δάσος», στην ανατολική περίμετρο της πόλης), και το πολύ μεγάλο Νόρντμαρκα (επί λέξει «Βόρειο Δάσος», που εκτείνεται από τη βόρεια περίμετρο της πόλης βαθιά στην ενδοχώρα).
- Η Σόγκνσβαν είναι μια λίμνη στο Οσλομαρκα, που βρίσκεται στα χερσαία σύνορα, βόρεια του Όσλο. Η Σόγκνσβαν παρείχε πόσιμο νερό στο Όσλο από το 1876 έως το 1967.
Η λίμνη έχει υψόμετρο 183 μέτρα, βρίσκεται σε μια δημοφιλή περιοχή πεζοπορίας και είναι ιδανική για μπάρμπεκιου, κολύμπι, μπιτς βόλεϋ και άλλες δραστηριότητες.
Ο δήμος διαθέτει οκτώ δημόσιες πισίνες. Η Τέγιενμπάντετ είναι η μεγαλύτερη κλειστή πισίνα στο Όσλο και μία από τις λίγες πισίνες 50 μέτρων στη Νορβηγία. Μια άλλη αυτού του μεγέθους είναι η ανοικτή πισίνα Φρόγκνερμπάντετ.
Εγκατάσταση ολίσθησης σκι Χόλμενκόλεν
Μπριγκετόργκετ
Το αστικό τοπίο του Όσλο αναδημιουργείται ως μια σύγχρονη πόλη με διάφορα σημεία πρόσβασης, ένα εκτεταμένο σύστημα μετρό με μια νέα οικονομική περιοχή και μια πολιτιστική πόλη. Το 2008 πραγματοποιήθηκε έκθεση στο Λονδίνο όπου παρουσιάστηκε η βραβευμένη Όπερα του Όσλο, το σχέδιο αστικής αναγέννησης της παραλίας του Όσλο, το Μουνκ / Στένερσεν και η νέα Βιβλιοθήκη Ντέιχμαν. Τα περισσότερα κτίρια στην πόλη και στις γειτονικές κοινότητες έχουν χαμηλό ύψος, με σημαντικά ψηλότερα μόνο το Πλάζα, το Ποστχουσέτ και ορισμένα στο Μπγέρβικα.[42]
Αρχιτεκτονική
Η αρχιτεκτονική του Όσλο είναι πολυποίκιλη. Ο αρχιτέκτονας Καρλ Φρέντερικ Στάνλεϊ (1769-1805), που εκπαιδεύτηκε στην Κοπεγχάγη, πέρασε μερικά χρόνια στη Νορβηγία γύρω στα 1800. Έκανε μικρότερα έργα για πλούσιους πελάτες μέσα και γύρω από το Όσλο, αλλά το σημαντικό του επίτευγμα ήταν η ανακαίνιση της Σχολής του Καθεδρικού του Οσλο, που ολοκληρώθηκε το 1800.[43] Πρόσθεσε μια κλασσική στοά στην πρόσοψη μιας παλαιότερης κατασκευής και ένα ημικυκλικό αμφιθέατρο που καταλήφθηκε από το Κοινοβούλιο το 1814 ως προσωρινό τόπος για τις συνελεύσεις του, που τώρα σώζεται στο Νορβηγικό Μουσείο Ιστορίας του Πολιτισμού ως εθνικό μνημείο.
Όταν η Χριστιανία έγινε η πρωτεύουσα της Νορβηγίας το 1814, δεν υπήρχαν ουσιαστικά κτίρια κατάλληλα για πολλούς νέους κυβερνητικούς θεσμούς. Ξεκίνησε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα ανοικοδόμησης, αλλά υλοποιήθηκε πολύ αργά λόγω οικονομικών περιορισμών. Το πρώτο μεγάλο έργο ήταν τα Βασιλικά Ανάκτορα, που σχεδιάστηκαν από τον Χανς Λίνστοβ και χτίστηκαν μεταξύ 1824 και 1848. Ο Λίνστοβ σχεδίασε επίσης την Καρλ Γιόχανς γκάτε, τη λεωφόρο που συνδέει τα Ανάκτορα με την πόλη, με μια μνημειακή πλατεία στο μέσο της, που περιβάλλεται από κτίρια για το Πανεπιστήμιο, το Κοινοβούλιο (Στόρτινγκ) και άλλους θεσμούς. Μόνο τα πανεπιστημιακά κτίρια πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με αυτό το σχέδιο. Ο Κρίστιαν Χάινριχ Γκρος, ένας από τους πρώτους αρχιτέκτονες που εκπαιδεύτηκε αποκλειστικά στη Νορβηγία, σχεδίασε το αρχικό κτήριο για το Χρηματιστήριο του Όσλο (1826-1828), το τοπικό κατάστημα της Τράπεζας της Νορβηγίας (1828), το Θέατρο της Χριστιανία (1836-1837) και την πρώτη πανεπιστημιούπολη του Πανεπιστημίου του Όσλο (1841-1856). Για τα πανεπιστημιακά κτίρια ζήτησε τη βοήθεια του διάσημου Γερμανικού αρχιτέκτονα Καρλ Φρίντριχ Σίνκελ. Η γερμανική αρχιτεκτονική επιρροή συνεχίστηκε στη Νορβηγία και πολλά ξύλινα κτίρια ακολούθησαν τις αρχές του νεοκλασικισμού. Στο Όσλο ο Γερμανός αρχιτέκτονας Αλεξίς ντε Σατονέφ σχεδίασε την Εκκλησία της Αγίας Τριάδας, την πρώτη νεογοτθική εκκλησία, που ολοκληρώθηκε από τον φον Χάνο το 1858.
Ορισμένα εμβληματικά κτίρια, ιδίως στο Όσλο, χτίστηκαν με λειτουργικό ή μοντέρνο ρυθμό, με πρώτο το εστιατόριο του Σκάνσεν (1925-1927) του Λαρς Μπάκερ, που κατεδαφίστηκε το 1970. Ο Μπάκερ σχεδίασε επίσης το εστιατόριο στο Εκεμπεργκ, που άνοιξε το 1929. Η πινακοθήκη Κούνστερνες Χους των Γκούντολφ Μπλάκσταντ και Χέρμαν Μούντε-Κάας (1930) εξακολουθεί να δείχνει την επίδραση της προηγούμενης κλασικής τάσης της δεκαετίας του 1920. Η ανακατασκευή του αεροδρομίου του Όσλο (από την κοινοπραξία Aviaplan) στο Γκάρντερμόεν, που ολοκληρώθηκε το 1998, ήταν το μεγαλύτερο έργο στη Νορβηγία μέχρι σήμερα.
Το Λιμάνι του Οσλο
Κεντρικός Σταθμός του Οσλο
Φρούριο Ακερσους
Χαρακτηριστικό οικοδομικό τετράγωνο του Οσλο
Γερνμπανετόργκετ
Πινακοθήκη του Μουσείου Αστυρουπ Φέρνλεϊ
Πυκνοκατοικημένη αστική περιοχή του Μπγέρκε
Ορίζοντας του κέντρου του Οσλο
Βασιλικά Ανάκτορα
.jpg)
| Παράταξη/Κόμμα | Έδρες |
|---|---|
| Εργατικό Κόμμα | 20 (+0) |
| Συντηρητικό Κόμμα | 19 (−3) |
| Πράσινο Κόμμα | 5 (+4) |
| Φιλελεύθερο Κόμμα | 4 (−1) |
| Κόμμα Προόδου | 4 (+0) |
| Σοσιαλιστικό Αριστερό Κόμμα | 3 (−1) |
| Κόκκινο Κόμμα | 3 (+1) |
| Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα | 1 (+0) |
| Σύνολο | 59[44] |
Το Όσλο είναι η πρωτεύουσα της Νορβηγίας και επομένως έδρα της εθνικής κυβέρνησης. Τα περισσότερα κυβερνητικά γραφεία, συμπεριλαμβανομένου του Πρωθυπουργού, είναι συγκεντρωμένα στο Ρεγκιερινγκσκβάρλατετ, ένα σύμπλεγμα κτιρίων κοντά στο εθνικό Κοινοβούλιο, το Στόρτινγκ.
Αποτελώντας τόσο δήμο όσο και περιφέρεια της Νορβηγίας, η πόλη του Όσλο εκπροσωπείται στο Στόρτινγκ από δεκαεννέα βουλευτές. Από αυτούς έξι ανήκουν στο Συντηρητικό Κόμμα, πέντε στο Εργατικό το Κόμμα Προόδου, οι Φιλελεύθεροι και το Σοσιαλιστικό Αριστερό Κόμμα από δύο και το Πράσινο και το Κόκκινο Κόμμα από ένα.
Ο ενιαίος δήμος και περιφέρεια του Όσλο έχει ένα αντιπροσωπευτικό σύστημα διακυβέρνησης από το 1986. Η ανώτατη αρχή της πόλης είναι το Δημοτικό Συμβούλιο (Bystyret), που σήμερα έχει 59 έδρες. Οι εκπρόσωποι εκλέγονται κάθε τέσσερα χρόνια. Το Δημοτικό Συμβούλιο έχει πέντε μόνιμες επιτροπές, η καθεμιά από τις οποίες έχει τις δικές του αρμοδιότητες. Τα μεγαλύτερα κόμματα στο Δημοτικό Συμβούλιο μετά τις εκλογές του 2015 είναι το Εργατικό Κόμμα και οι Συντηρητικοί, με 20 και 19 αντιπροσώπους αντίστοιχα.
Εκλογές του 2015
.jpg)
Δημαρχείο του Όσλο
Ο Δήμαρχος του Όσλο είναι ο επικεφαλής του Δημοτικού Συμβουλίου και ο ανώτατος αξιωματούχος της πόλης. Αυτή ήταν η πιο ισχυρή πολιτική θέση στο Όσλο, αλλά μετά την εφαρμογή του αντιπροσωπευτικού συστήματος (1986) ο δήμαρχος έχει περισσότερο τελετουργικό ρόλο, παρόμοιο με αυτόν του προέδρου του Στόρτινγκ σε εθνικό επίπεδο. Δήμαρχος του Όσλο σήμερα είναι η Μαριάνε Μπόργκεν.
Μετά τις τοπικές εκλογές του 2015 η κυβέρνηση της πόλης είναι ένας συνασπισμός του Εργατικού, του Πράσινου και του Σοσιαλιστικού Αριστερού Κόμματος. Με βάση κυρίως την υποστήριξη του Κόκκινου Κόμματος, ο συνασπισμός διατηρεί μια λειτουργική πλειοψηφία στο Δημοτικό Συμβούλιο.
Ο Κυβερνήτης Δήμαρχος του Όσλο είναι ο επικεφαλής της κυβέρνησης της πόλης. Η θέση δημιουργήθηκε με την εφαρμογή στο Όσλο του αντιπροσωπευτικού συστήματος (1986) και είναι παρόμοιος με τον ρόλο του πρωθυπουργού σε εθνικό επίπεδο. Σήμερα κυβερνήτης δήμαρχος είναι ο Ράιμοντ Γιόχανσεν.[44][45]
Το Όσλο έχει πολύμορφη και ισχυρή οικονομία και κατέχει την πρώτη θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών μεγάλων πόλεων ως προς τις οικονομικές δυνατότητες στην έκθεση του Περιοδικού fDi για τις Ευρωπαϊκές Πόλεις του Μέλλοντος του 2012. Κατατάχθηκε στη 2η θέση στην κατηγορία φιλικότητας προς τις επιχειρήσεις, μετά το Άμστερνταμ.
Το Όσλο είναι ένα σημαντικό ναυτιλιακό κέντρο στην Ευρώπη και φιλοξενεί περίπου 1980 εταιρείες και 8.500 εργαζόμενους στον τομέα της ναυτιλίας. Ορισμένες από αυτές είναι οι μεγαλύτερες στον κόσμο ναυτιλιακές εταιρείες, πλοιοκτήτες και ασφαλιστές.[46] Η Det Norske Veritas, που εδρεύει στο Χόβικ έξω από το Όσλο, είναι ένας από τους τρεις μεγαλύτερους νηογνώμονες στον κόσμο, με πελάτες του 16,5% του παγκόσμιου στόλου.[47]. Το λιμάνι της πόλης είναι το μεγαλύτερο λιμάνι γενικού φορτίου στη χώρα και η κύρια πύλη επιβατών της. Περίπου 6.000 πλοία διακινούνται στο λιμάνι του Όσλο ετησίως με συνολικά 6 εκατομμύρια τόνους φορτίου και πάνω από πέντε εκατομμύρια επιβάτες.
Το ΑΕΠ του Όσλο ανήλθε σε 64 δισεκατομμύρια ευρώ (96.000 ευρώ κατά κεφαλήν) το 2016, αποτελώντας το 20% του εθνικού ΑΕΠ[48], ενώ ήταν 166 δισεκατομμύρια NOK (17 δισ. δολάρια) το 1995. Η μητροπολιτική περιοχή, από το Μος ως το Ντράμεν, συνεισέφερε το 25% του εθνικού ΑΕΠ το 2003 και συνεισέφερε περισσότερο από το ένα τέταρτο των φορολογικών εσόδων. Συγκριτικά τα συνολικά φορολογικά έσοδα από τη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου ανήλθαν σε περίπου 16%[49].
Το Όσλο είναι μια από τις πιο ακριβές πόλεις στον κόσμο.[50] Το 2006 κατατάχθηκε στη δέκατη θέση σύμφωνα με την Παγκόσμια Έρευνα Κόστους Διαβίωσης του Mercer Human Resource Consulting[51] και στην πρώτη σύμφωνα με την Economist Intelligence Unit[51]. Ο λόγος αυτής της απόκλισης είναι ότι η EIU παραλείπει ορισμένους παράγοντες από τον τελικό υπολογισμό του δείκτη της, κυρίως τη στέγαση. Στην έκδοση του 2015[52] της Παγκόσμιας έρευνας Κόστους Διαβίωσης της EIU το Όσλο κατατάχθηκε ως η τρίτη ακριβότερη πόλη στον κόσμο.[53] Αν και το Όσλο διαθέτει την πιο ακριβή αγορά στέγης στη Νορβηγία, είναι συγκριτικά φθηνότερη από τις άλλες πόλεις που περιλαμβάνονται στον κατάλογο. Πάντως οι τιμές για αγαθά και υπηρεσίες παραμένουν από τις υψηλότερες από κάθε άλλη πόλη. Το Όσλο φιλοξενεί 2654 από τις μεγαλύτερες εταιρείες της Νορβηγίας. Ως προς τον αριθμό των εταιρειών το Όσλο καταλαμβάνει στην πέμπτη θέση στην Ευρώπη. Μια ολόκληρη ομάδα εταιρειών πετρελαίου και φυσικού αερίου βρίσκεται στο Όσλο.
Σύμφωνα με μια έκθεση που συνέταξε η ελβετική τράπεζα UBS τον Αύγουστο του 2006[54] το Όσλο και το Λονδίνο ήταν οι ακριβότερες πόλεις του κόσμου.
Το Όσλο είναι μια συγκεντρωμένη πόλη. Είναι εύκολη η μετακίνηση με τα μέσα μαζικής μεταφοράς και τα ενοικιαζόμενα ποδήλατα της πόλης είναι προσβάσιμα σε όλους, σε όλο το κέντρο της πόλης. Το 2003 το Όσλο έλαβε το Ευρωπαϊκό Βραβείο Αειφορίας Πόλης και το 2007 το Reader's Digest κατέταξε το Όσλο δεύτερο στον κατάλογο των πιο πράσινων και βιώσιμων πόλεων του κόσμου.[55][56]
Ιδρύματα ανώτερης εκπαίδευσης
- Πανεπιστήμιο του Όσλο (Universitetet i Oslo (UiO)) - προπτυχιακά, μεταπτυχιακά και διδακτορικά προγράμματα στους περισσότερους τομείς.
- Ανώτατη Σχολή Εφαρμοσμένων Επιστημών του Όσλο (Høgskolen i Oslo και Akershus (HiOA)), πρώην Πανεπιστημιακό Κολέγιο του Όσλο. Εστιάζεται σε 3-4 χρόνια επαγγελματικά πτυχιακά προγράμματα.
- Nορβηγική Σχολή Διοίκησης (Επιχειρησιακή νοημοσύνη, Handelshøyskolen BI) - κυρίως οικονομικά και διοίκηση επιχειρήσεων.
- Νορβηγική Σχολή Τεχνολογία πληροφοριών (Norges Informasjonsteknologiske Høyskole (NITH))
- Σχολή Βέστερνταλς Τεχνών, Επικοινωνιών και Τεχνολογίας του Όσλο
- Σχολή Αρχιτεκτονικής και Σχεδιασμού του Όσλο (Arkitektur- og designhøgskolen i Oslo (AHO))
- Νορβηγική Σχολή Επιστημών του Αθλητισμού (Norges idrettshøgskole (NIH)) - προσφέρει ευκαιρίες για σπουδές σε προπτυχιακό, μεταπτυχιακό και διδακτορικό επίπεδο [67]
- Νορβηγική Μουσική Ακαδημία (Norges musikkhøgskole)
- Νορβηγική Σχολή Θεολογίας (Det teologiske Menighetsfakultet - MF)
- Εθνική Ακαδημία Τεχνών του Όσλο (Kunsthøgskolen i Oslo - KHIO)[57]
- Νορβηγικό Πανεπιστήμιο Επιστημών της Ζωής (Norges miljø- og biovitenskapelige universitet - NMBU) που βρίσκεται στο Ας, λίγο έξω από το Όσλο[58]
- Ακαδημία Νορβηγικού Στρατού (Krigsskolen)
- Νορβηγική Στρατιωτική Σχολή (Forsvarets høgskole)
- Νορβηγική Αστυνομική Σχολή (Politihøgskolen - PHS)
- Νορβηγική Σχολή Κτηνιατρικής Επιστήμης (Norges Veterinærhøgskole)[59]
- Ακαδημία Καλών Τεχνών του Όσλο (Statens kunstakademi)[60]
- Σχολή Διοίκησης του Όσλο (Markedshøyskolen - MH) που βρίσκεται στο εκπαιδευτικό κέντρο Campus Kristiania.
Το επίπεδο εκπαίδευσης και παραγωγικότητας του εργατικού δυναμικού είναι υψηλό στη Νορβηγία. Σχεδόν οι μισοί από όσους έχουν τριτοβάθμια εκπαίδευση στη Νορβηγία ζουν στην περιοχή του Όσλο, τοποθετώντας τη ανάμεσα στις τρεις πρώτες περιοχές της Ευρώπης σε σχέση με την εκπαίδευση. Το 2008 το συνολικό εργατικό δυναμικό στην ευρύτερη περιοχή του Όσλο αριθμούσε 1.020.000 άτομα. Η μείζων περιοχή του Όσλο διαθέτει αρκετά ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα και φιλοξενεί περισσότερους από 73.000 φοιτητές. Το Πανεπιστήμιο του Όσλο είναι το μεγαλύτερο ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη Νορβηγία με 27.400 φοιτητές και συνολικά 7.028 εργαζόμενους[61].
Το Όσλο διαθέτει πολλά και ποικίλα πολιτιστικά αξιοθέατα, που περιλαμβάνουν διάφορα κτήρια που περιέχουν έργα τέχνης του Έντβαρτ Μουνκ και διάφορους άλλους ξένους αλλά και αρκετούς Νορβηνούς καλλιτέχνες. Αρκετοί παγκοσμίου φήμης συγγραφείς είτε έχουν ζήσει είτε έχουν γεννηθεί στο Όσλο. Παραδείγματα είναι οι Κνουτ Χάμσουν και Ερρίκος Ίψεν. Η κυβέρνηση έχει επενδύσει πρόσφατα μεγάλα χρηματικά ποσά σε πολιτιστικές εγκαταστάσεις, υποδομές, κτίρια και φεστιβάλ στην πόλη του Όσλο. Το Μπίγκντο, έξω από το κέντρο της πόλης, είναι το κέντρο της νορβηγικής ιστορίας και ιδιαίτερα των Νορβηγών Βίκινγκ. Η περιοχή περιλαμβάνει πολλά πάρκα και παραλίες και πολλά μουσεία. Παραδείγματα είναι το Μουσείο Φραμ, το Μουσείο Πλοίων των Βίκινγκ και το Μουσείο Κον-Τίκι. Το Όσλο φιλοξενεί το ετήσιο Φόρουμ Ελευθερίας του Όσλο, ένα συνέδριο που περιγράφεται από τον Economist ότι «τείνει να γίνει ισοδύναμο για τα ανθρώπινα δικαιώματα του Οικονομικού Φόρουμ του Νταβός».[62] Το Όσλο είναι επίσης γνωστό για την ετήσια απονομή του Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης.
Μουσεία, πινακοθήκες
Το Όσλο διαθέτει πολλά σημαντικά μουσεία και πινακοθήκες. Το Μουσείο Μουνκ περιέχει την Κραυγή και άλλα έργα του Έντβαρτ Μουνκ, που δώρησε όλα του τα έργα στην πόλη μετά τον θάνατό του.[63] Το δημοτικό συμβούλιο σχεδιάζει ένα νέο μουσείο Μουνκ, που το είναι πιθανότερο να χτιστεί στην Μπγέρβικα, στα νοτιοανατολικά της πόλης.[64] Το μουσείο θα ονομάζεται Μουνκ/Στένερσεν.[64] Στην πόλη υπάρχουν 50 μουσεία.[65]
Το Λαογραφικό Μουσείο βρίσκεται στη χερσόνησο Μπίγκντε και είναι αφιερωμένο στις παραδοσιακές τέχνες και ενδυμασίες και τους πολιτισμούς των Σαάμι και των Βίκινγκ. Το υπαίθριο τμήμα του μουσείου περιλαμβάνει 155 αυθεντικά παλιά κτίρια από όλα τα μέρη της Νορβηγίας, συμπεριλαμβανομένης μιας Ξύλινης Εκκλησίας[66].
Το Μουσείο Βίγκελαντ που βρίσκεται στο μεγάλο Πάρκο Φρόγκνερ είναι προσβάσιμο δωρεάν και περιέχει πάνω από 212 γλυπτά του Γκούσταβ Βίγκελαντ, συμπεριλαμβανομένου ενός οβελίσκου και του Τροχού της Ζωής.[67] Ένα άλλο δημοφιλές γλυπτό είναι το Sinnataggen, ένα αγόρι που πατάει το πόδι του θυμωμένο. Αυτό το άγαλμα είναι πολύ γνωστό ως μια εικόνα της πόλης.[68] Υπάρχει επίσης ένα νεότερο διαμορφωμένο πάρκο γλυπτικής, το Πάρκο Γλυπτικής Εκεμπεργκπάρκεν, με έργα Νορβηγών και ξένων καλλιτεχνών όπως ο Σαλβαδόρ Νταλί[69].
Το Μουσείο Πλοίων των Βίκινγκ διαθέτει τρία πλοία που βρέθηκαν στο Οσεμπεργκ, το Γκόκσταντ και το Τούνε και διάφορα άλλα μοναδικά αντικείμενα από την εποχή των Βίκινγκ.[70]
Το Μουσείο της πόλης του Όσλο διαθέτει μόνιμη έκθεση για την ιστορία του Όσλο και των κατοίκων του.[71]
Το Μουσείο Κον-Τίκι στεγάζει το ομώνυμο πλοίο του Θορ Χέιερνταλ.[72]
Το Εθνικό Μουσείο Τέχνης, Αρχιτεκτονικής και Σχεδιασμού είναι το εθνικό μουσείο τέχνης της Νορβηγίας.[73] Το Μουσείο παρουσιάζει μόνιμες εκθέσεις έργων από δικές του συλλογές αλλά και προσωρινές εκθέσεις που ενσωματώνουν έργα δανεισμένα από αλλού.[73] Δημιουργήθηκε το 2003 από τη συνένωση της Εθνικής Πινακοθήκης, του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, του Εθνικού Μουσείου, του Μουσείου Διακοσμητικών Τεχνών και του Εθνικού Μουσείου Αρχιτεκτονικής[73]. Ένα νέο Εθνικό Μουσείο στο Όσλο θα ανοίξει το 2020 στο Βεστμπάνεν (Δυτικό Σταθμό) πίσω από το Κέντρο Νόμπελ Ειρήνης[74].
Το Κέντρο Νόμπελ Ειρήνης είναι ένας ανεξάρτητος οργανισμός που ιδρύθηκε στις 11 Ιουνίου 2005 από τον Βασιλιά Χάραλντ Ε΄ της Νορβηγίας στο πλαίσιο των εορτασμών για τη μνήμη της εκατονταετηρίδας της Νορβηγίας ως ανεξάρτητης χώρας. Το κτίριο στεγάζει μια μόνιμη έκθεση, που περιέχει πληροφορίες για κάθε νικητή του θεσμού και διευρύνεται κάθε χρόνο όταν ανακοινώνεται ο νέος νικητής. Το κτίριο χρησιμοποιείται κυρίως ως κέντρο επικοινωνίας.[75]
Μουσική και εκδηλώσεις
Στο Όσλο διοργανώνονται πολλά φεστιβάλ, όπως το φεστιβάλ Τζαζ του Όσλο, εξαήμερης διάρκειας κάθε χρόνο τον Αύγουστο τα τελευταία 25 χρόνια[76]. Το μεγαλύτερο φεστιβάλ ροκ του Όσλο είναι το Εγιαφεστιβάλεν ή απλώς Εγια. Συγκεντρώνει περίπου 60.000 άτομα στο Πάρκο Tέγιεν στα ανατολικά στο Όσλο και διαρκεί τέσσερις ημέρες[77].
Το Διεθνές Φεστιβάλ Εκκλησιαστικής Μουσικής του Όσλο[78] διεξάγεται ετησίως από το 2000. Το Φεστιβάλ Παγκόσμιας Μουσικής του Όσλο προβάλλει μουσικούς που είναι σταρ στη χώρα τους αλλά άγνωστοι στη Νορβηγία. Το Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου του Όσλο πραγματοποιείται κάθε χρόνο τον Αύγουστο και σε αυτό συγκεντρώνονται στο Όσλο σολίστες παγκόσμιας κλάσης. Κάθε χρόνο τον Ιούνιο διοργανώνεται στο Όσλο το Ροκ Φεστιβάλ Norwegian Wood (τίτλος τραγουδιού των Μπητλς).
Στην Τελετή Απονομής του Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης προΐσταται το Νορβηγικό Ινστιτούτο Νόμπελ. Η τελετή πραγματοποιείται κάθε χρόνο στο Δημαρχείο στις 10 Δεκεμβρίου.[79] Παρόλο που η χώρα των Σαάμι απέχει πολύ από την πρωτεύουσα, το Νορβηγικό Λαογραφικό Μουσείο τονίζει την Εθνική Ημέρα των Σαάμι με σειρά εκδηλώσεων.
Το Παγκόσμιο Κύπελλο Δίαθλου στο Χολμενκόλεν διεξάγεται κάθε χρόνο και εδώ αθλητές και αθλήτριες συναγωνίζονται σε αγώνες σκι και σκοποβολής.[80].
Άλλα παραδείγματα ετήσιων εκδηλώσεων στο Όσλο είναι το Desucon, συνέδριο που επικεντρώνεται στην ιαπωνική κουλτούρα[81] και το Færderseilasen, η μεγαλύτερη ολονύκτια λεμβοδρομία στον κόσμο με συμμετοχή περισσότερων από 1100 σκάφη[82].
Ο Ρίκαρντ Νόρντραακ, συνθέτης του εθνικού ύμνου της Νορβηγίας, γεννήθηκε στο Όσλο το 1842.
Η σημαντικότερη ορχήστρα της Νορβηγίας είναι η Φιλαρμονική του Όσλο, που εδρεύει στο Μέγαρο Μουσικής του Όσλο από το 1977. Παρόλο που ιδρύθηκε το 1919 η Φιλαρμονική του Όσλο έχει τις ρίζες της την ίδρυση της Christiania Musikerforening (Ενωσης Μουσικών της Χριστιανίας) από τον Έντβαρντ Γκρηγκ και τον Γιόχαν Σβέντσεν το 1879.[83]
Το Όσλο φιλοξένησε δύο φορές τον Διαγωνισμό Τραγουδιού της Eurovision, το 1996 και το 2010.
Παραστατικές τέχνες
Το Όσλο διαθέτει πάνω από 20 θέατρα, όπως το Νορβηγικό Θέατρο και το Εθνικό Θέατρο που βρίσκεται στην οδό Καρλ Γιόχαν. Το Εθνικό Θέατρο είναι το μεγαλύτερο θέατρο της Νορβηγίας και βρίσκεται ανάμεσα στα Βασιλικά Ανάκτορα και το κτίριο του κοινοβουλίου, το Στόρτινγκ. Τα ονόματα των Λούντβιχ Χόλμπεργκ, Ερρίκου Ίψεν και Μπιέρνστιερνε Μπιέρνσον είναι χαραγμένα στην πρόσοψη του κτιρίου πάνω από την κύρια είσοδο. Αυτό το θέατρο εκφράζει τους ηθοποιούς και τους συγγραφείς της χώρας, ενώ οι συνθέτες, οι τραγουδιστές και οι χορευτές εκπροσωπούνται με τη μορφή της πρόσφατα εγκαινιασμένης Όσλο Όπερα Χάους, που βρίσκεται στην Μπγέρβικα. Η Όπερα άνοιξε το 2008 και αποτελεί εθνικό τοπόσημο, σχεδιασμένο από τη νορβηγική αρχιτεκτονική εταιρεία Snøhetta. Υπάρχουν δύο τμήματα, που συνολικά περιέχουν πάνω από 2000 θέσεις. Το κτίριο κόστισε 500 εκατομμύρια ευρώ και χρειάστηκε πέντε χρόνια για να κατασκευαστεί και είναι γνωστό ως η πρώτη Όπερα στον κόσμο που επιτρέπει στους ανθρώπους να περπατούν στην οροφή του κτιρίου. Το φουαγιέ και η στέγη χρησιμοποιούνται επίσης για συναυλίες όπως και οι τρεις σκηνές.[85]
Λογοτεχνία
Οι περισσότεροι σπουδαίοι Νορβηγοί συγγραφείς έχουν ζήσει στο Όσλο κάποια περίοδο στη ζωή τους. Για παράδειγμα η βραβευμένη με το Βραβείο Νόμπελ συγγραφέας Σίγκριντ Ούντσετ μεγάλωσε στο Όσλο και περιέγραψε τη ζωή της εκεί στο αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα Έντεκα χρόνια.
Ο θεατρικός συγγραφέας Ερρίκος Ίψεν είναι ίσως ο πιο διάσημος Νορβηγός συγγραφέας. Ο Ίψεν έγραψε έργα όπως τα Έντα Γκάμπλερ, Πέερ Γκυντ, Το Κουκλόσπιτο και η Κυρά της Θάλασσας. Το έργο «Ρήσεις του Ίψεν» που ολοκληρώθηκε το 2008 είναι ένα έργο τέχνης που αποτελείται από 69 αποσπάσματα του Ίψεν με γράμματα από ανοξείδωτο χάλυβα που έχουν τοποθετηθεί στα πεζοδρόμια από γρανίτη των κεντρικών δρόμων της πόλης.[86]
Τα τελευταία χρόνια οι μυθιστοριογράφοι όπως ο Λαρς Σάμπιε Κρίστενσεν, η Τόβε Νίλσεν, ο Γιου Νέσμπε και ο Ρόι Γιάκομπσεν περιέγραψαν την πόλη και τους ανθρώπους της στα μυθιστορήματά τους. Η λογοτεχνία των αρχών του 20ου αιώνα από το Όσλο περιλαμβάνει τους ποιητές Ρούντολφ Νίλσεν και Αντρε Μπγέρκε.
Μέσα μαζικής ενημέρωσης
Οι εφημερίδες Aftenposten, Dagbladet, Verdens Gang, Dagens Næringsliv, Finansavisen, Dagsavisen, Morgenbladet, Vårt Land, Nationen και Klassekampen εκδίδονται στο Όσλο. Τα κεντρικά γραφεία της εθνικής ραδιοτηλεοπτικής εταιρείας NRK βρίσκονται στο Mάριενλιστ του Όσλο κοντά στο Μαγιορστούεν και το NRK διαθέτει επίσης περιφερειακές υπηρεσίες ραδιοφώνου και τηλεόρασης. Η TVNorge (TVNorway) βρίσκεται επίσης στο Όσλο, ενώ η TV 2 (με έδρα το Μπέργκεν) και η TV3 (με έδρα το Λονδίνο) λειτουργούν παραρτήματα στο κεντρικό Όσλο. Υπάρχει επίσης ποικιλία ειδικών εκδόσεων και μικρότερων εταιρειών μέσων ενημέρωσης. Στο Όσλο εκδίδονται αρκετά περιοδικά. Οι δύο μεγαλύτερες εταιρείες είναι η Aller Media και η Hjemmet Mortensen AB.
| Αεροδρόμια γύρω από το Οσλο | Αεροδρόμιο | IATA/ICAO | Επιβάτες (2013) |
|---|---|---|---|
 |
Γκαρντερμόεν | OSL/ENGM | 22,956,540 |
 |
Τορπ | TRF/ENTO | 1,856,897 |
Το Όσλο διαθέτει το πιο εκτεταμένο σύστημα δημόσιας συγκοινωνίας της Νορβηγίας, που το διαχειρίζεται ο Ruter[87]. Αυτό περιλαμβάνει το Μετρό του Όσλο με έξι γραμμές[88], το πιο εκτεταμένο ανά κάτοικο μετρό στον κόσμο, το Τραμ του Όσλο με τέσσερις γραμμές[89] και τον Προαστιακό Σιδηρόδρομο του Όσλο με οκτώ γραμμές.[90] Το τραμ λειτουργεί στις περιοχές που βρίσκονται κοντά στο κέντρο της πόλης, ενώ το μετρό, που κινείται υπόγεια στο κέντρο της πόλης, φθάνει και στα πιο μακρινά προάστια, με δύο γραμμές προς το Μπέρουμ και τη Γραμμή-Δακτύλιο, που απλώνεται σε περιοχές βόρεια του κέντρου.[91] Το Όσλο καλύπτεται επίσης από ένα δίκτυο λεωφορείων που αποτελείται από 32 αστικές γραμμές καθώς και υπεραστικά λεωφορεία προς τη γειτονική περιφέρεια Άκερσους.[92]
Ο Κεντρικός Σταθμός του Όσλο λειτουργεί ως ο κεντρικός κόμβος[93] και προσφέρει σιδηροδρομικές υπηρεσίες προς τις περισσότερες μεγάλες πόλεις της νότιας Νορβηγίας, καθώς και προς τη Στοκχόλμη και το Γκέτεμποργκ της Σουηδίας[94]. Το Τρένο Εξπρές του Αεροδρομίου Flytoget κινείται στη Γραμμή υψηλής ταχύτητας Γκαρντερμόεν. Η Γραμμή Ντράμεν περνάει κάτω από το κέντρο μέσω της Σήραγγα του Όσλο (3.632 μ.).[95] Ορισμένα από τα νησιά της πόλης και το γειτονικό χωριό Nέσοντεν συνδέονται με πλοίο.[96] κρουαζιερόπλοια κινούνται καθημερινά προς την Κοπεγχάγη και το Φρέντερικσχαβν της Δανίας και το Κίελο της Γερμανίας[97].
Πολλοί από τους αυτοκινητοδρόμους περνούν από το κέντρο της πόλης και από άλλα μέρη της πόλης με σήραγγες. Η κατασκευή των οδών υποστηρίζεται εν μέρει με ένα δακτύλιο διοδίων. Οι κύριοι αυτοκινητόδρομοι μέσω του Όσλο είναι η Ε6 και η E18. Υπάρχουν τρεις περιφερειακοί, ο εσωτερικός αποτελείται από δρόμους και ο εξωτερικός είναι αυτοκινητόδρομος.
Το κύριο αεροδρόμιο που εξυπηρετεί την πόλη είναι το Αεροδρόμιο Γκαρντερμόεν, που βρίσκεται στο Ουλενσάκερ, 47 χλμ. από το κέντρο του Όσλο.[98] Αποτελεί την κύρια διεθνή πύλη της Νορβηγίας[99] και είναι το έκτο μεγαλύτερο εθνικό αεροδρόμιο στην Ευρώπη[100]. Το Γκαρντερμόεν είναι κόμβος για τις Scandinavian Airlines, Norwegian Air Shuttle και Widerøe. Το Όσλο εξυπηρετείται επίσης από ένα δευτερεύον αεροδρόμιο, που χρησιμοποιούν κάποιοι αερομεταφορείς χαμηλού κόστους, όπως η Ryanair, το Αεροδρόμιο Τορπ, 110 χιλιόμετρα από την πόλη.[101]
Το Flytoget -Τρένο Εξπρές του Αεροδρομίου - σιδηρόδρομος υψηλής ταχύτητας που συνδέει την πόλη με το κεντρικό αεροδρόμιό της στο Γκαρντερμόεν
Συρμός του Μετρό αναχωρεί από τον Σταθμό Εθνικό Θέατρο
Το Ποστχούσετ στον Κεντρικό Σταθμό του Οσλο
Σταθμός ενοικίασης ποδηλάτων στο κέντρο της πόλης
"Akrobaten" (Ο Ακροβάτης) Γέφυρα πάνω από τον Κεντρικό Σταθμό του Όσλο
Λεωφορεία στο Jernbanetorget
κτ
| Έτος | Πληθ. | ±% |
|---|---|---|
| 1500 | 2.500 | — |
| 1801 | 8.931 | +257.2% |
| 1855 | 31.715 | +255.1% |
| 1890 | 151.239 | +376.9% |
| 1951 | 434.365 | +187.2% |
| 1961 | 475.663 | +9.5% |
| 1971 | 481.548 | +1.2% |
| 1981 | 452.023 | −6.1% |
| 1991 | 461.644 | +2.1% |
| 2001 | 508.726 | +10.2% |
| 2011 | 599.230 | +17.8% |
| 2017 | 672.061 | +12.2% |
| Πληθυσμός μειονοτήτων (1ης και 2ης γενιάς) στο Όσλο κατά χώρα προέλευσης το 2017[102] | |
| Εθνικότητα | Πληθυσμός (2017) |
|---|---|
 Πακιστάν | 23,010 |
 Πολωνία | 16,624 |
 Σομαλία | 15,137 |
 Σουηδία | 13,018 |
 Ιράκ | 8,215 |
 Σρι Λάνκα | 7,064 |
 Μαρόκο | 6,830 |
 Ιράν | 6,306 |
 Τουρκία | 6,298 |
 Βιετνάμ | 6,276 |
 Φιλιππίνες | 6,164 |
 Ινδία | 5,671 |
 Αφγανιστάν | 3,852 |
 Γερμανία | 3,813 |
 Ρωσία | 3,802 |
 Δανία | 3,787 |
 Βοσνία και Ερζεγοβίνη | 3,436 |
 Αιθιοπία | 3,346 |
 Ερυθραία | 3,277 |
 Ηνωμένο Βασίλειο | 3,059 |
 Λιθουανία | 3,057 |
 Κίνα | 2,988 |
 Ρουμανία | 2,941 |
 Κοσσυφοπέδιο | 2,876 |
 Γαλλία | 2,315 |
Ο πληθυσμός του Όσλο αυξανόταν μέχρι το 2010 με ρυθμό ρεκόρ περίπου 2% ετησίως (17% τα τελευταία 15 χρόνια), καθιστώντας το την ταχύτερα αναπτυσσόμενη Σκανδιναβική πρωτεύουσα.[103] Το 2015, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Στατιστικής της Νορβηγίας, υπήρχαν 647.676 μόνιμοι κάτοικοι στον δήμο του Όσλο, εκ των οποίων 628.719 κατοικούσαν στην κυρίως πόλη. Υπήρχαν επίσης 1.000.467 στην αστική περιοχή της πόλης και περίπου 1,71 εκατομμύρια στην περιοχή του Μείζονος Όσλο, σε ακτίνα 100 χιλιομέτρων από το κέντρο της πόλης.
Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή 432.000 κάτοικοι του Όσλο (70,4% του πληθυσμού) ήταν Νορβηγοί, σημειώνοντας αύξηση 6% από το 2002 (409.000).[104] Το Όσλο έχει τον μεγαλύτερο πληθυσμό μεταναστών και Νορβηγών που γεννήθηκαν από γονείς μετανάστες στη Νορβηγία, τόσο σε σχετικούς όσο και σε απόλυτους αριθμούς. Από τους 624.000 κατοίκους του Όσλο 189.400 ήταν μετανάστες ή γεννήθηκαν από μετανάστες γονείς, που αντιπροσωπεύουν το 30,4% του πληθυσμού της πρωτεύουσας. Όλα τα προάστια στο Όσλο ήταν πάνω από τον εθνικό μέσο όρο του 14,1%. Τα προάστια με τα υψηλότερα ποσοστά μεταναστών ήταν τα Σέντρε Νόρντστραντ, Στόβνερ και Αλνα, όπου αποτελούσαν περίπου το 50% του πληθυσμού.[105]
Οι Πακιστανοί αποτελούν τη μεγαλύτερη εθνική μειονότητα και ακολουθούν οι Πολωνοί, οι Σομαλοί και οι Σουηδοί. Άλλες μεγάλες μεταναστευτικές ομάδες είναι άτομα από τη Σρι Λάνκα, το Βιετνάμ, την Τουρκία, το Μαρόκο, το Ιράκ και το Ιρακινό Κουρδιστάν και το Ιράν[106][107][108][109].
Το 2013 το 40% των μαθητών του δημοτικού σχολείου του Όσλο είχαν μητρική γλώσσα άλλη από τη νορβηγική ή τη Σάμι[110]. Το δυτικό τμήμα της πόλης είναι κατά κύριο λόγο νορβηγικό, με πολλά σχολεία να έχουν λιγότερο από 5% μαθητές να είναι παιδιά μεταναστών. Το ανατολικό τμήμα του Όσλο είναι πιο μικτό, με μερικά σχολεία να έχουν μέχρι 97% παιδιά μεταναστών [111].
| Θρησκείες στο Όσλο (2017)[112][113] | ||||
|---|---|---|---|---|
| θρησκεία | τοις εκατό | |||
| Εκκλησία της Νορβηγίας | 50.0% | |||
| Άλλα χριστιανικά δόγματα | 8.1% | |||
| Ισλάμ | 8.7% | |||
| Βουδισμός | 0.5% | |||
| Αλλες θρησκείες | 0.9% | |||
| Χωρίς θρήσκευμα | 31.8% | |||
Το Όσλο έχει πολλές θρησκευτικές κοινότητες. Το 2017 το 50% του πληθυσμού ήταν μέλη της Εκκλησίας της Νορβηγίας, χαμηλότερο από το ποσοστό 70,6% των Νορβηγών[114]. Μέλη άλλων χριστιανικών δογμάτων αποτελούν το 8,1% του πληθυσμού. Το Ισλάμ ακολουθεί με 8,7% και ο Βουδισμός με 0,5% του πληθυσμού. Οι υποστηρικτές άλλων θρησκειών αποτελούν το 0,9% του πληθυσμού. Το 31,8 % του πληθυσμού του Όσλο δεν ήταν συνδεδεμένο με καμία θρησκευτική κοινότητα.
- Κγέτιλ Αντρέ Ααμοντ (γ. 1971), αθλητής αλπικού σκι
- Βίλχελμ Μπγέρκνες (1862–1951), μετεωρολόγος
- Εσπεν Μπρέντεσεν (γ. 1968), άλτης του σκι, Ολυμπιακός πρωταθλητής
- Γκρο Χάρλεμ Μπρούντλαντ (γ. 1939), πρώην Πρωθυπουργός και Γενική Διευθύντρια του ΠΟΥ 1998–2003
- Λαρς Σάμπιε Κρίστενσεν (γ. 1953), συγγραφέας
- Σάντρα Ντρούκερ (1875–1944), πιανίστα και παιδαγωγός
- Τόρμπγερν Εγκνερ (1912–1990), θεατρικός συγγραφέας, τραγουδοποιός και εικονογράφος
- Τζον Φρέντρικσεν (γ. 1944), μεγαλοεφοπλιστής
- Ράγκναρ Φρις (1895–1973), οικονομολόγος, Noμπελίστας (1969)
- Μάγκνε Φουρουχόλμεν (γ. 1962), πληκτράς, τραγουδοποιός των A-ha και των Apparatjik, Ιππότης του Τάγματος του Αγίου Ολαβ
- Γιόχαν Γκάλτουνγκ (γ. 1930), κοινωνιολόγος, θεμελιωτής των σπουδών περί ειρήνης και συγκρούσεων
- Γερν Γκολντστάιν (γ. 1953), Ολυμπιακός αθλητής του χόκεϊ επί πάγου
- Χανς Γκούντε[115] (1825–1903), τοπιογράφος
- Μάργκιτ Χάσλουντ (1885–1963), συνήγορος των γυναικών και τοπική πολιτικός
- Μόρτεν Χάρκετ (γ. 1959), τραγουδιστής, τραγουδοποιός και ηγέτης των A-ha, Ιππότης του Τάγματος του Αγίου Ολαβ
- Τίνε Τίνγκ Χέλσετ (γ. 1987), τρομπετίστας
- Σόνια Χένιε (1912–1969), αθλήτρια καλλιτεχνικού πατινάζ και ηθοποιός
- Ερρίκος Ίψεν (1828–1906), θεατρικός συγγραφέας και σκηνοθέτης και ποιητής
- Κνουτ Γιχάνεσεν (γ. 1933), αθλητής πατινάζ ταχύτητας
- Εβά Ζολύ (γ. 1943), δικαστικός
- Ερλινγκ ΚάγκεErling Kagge (γ. 1963), πολικός εξερευνητής
- Γιόσουα Κινγκ (γ. 1992), επαγγελματίας ποδοσφαιριστής
- Τορλέιφ Σ. Κνάπχους (1881–1965), γλύπτης μνημείων στην Αμερική
- Εσπεν Κνούτσεν (γ. 1972), πρώην επαγγελματίας παίκτης χόκεϊ επί πάγου
- Κρίστιαν Κρογκ (1852–1925), ζωγράφος
- Τρύγκβε Λη(1896–1968), πρώτος Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών
- Έντβαρτ Μουνκ (1863–1944), ζωγράφος
- Φρίντγιοφ Νάνσεν (1861–1930), πολικός εξερευνητής, επιστήμονας, διπλωμάτης, Noμπελίστας
- Γιου Νέσμπε (γ. 1960), συγγραφέας και μουσικός
- Νίκο & Βίντζ (2009–σήμερα), τραγουδιστές
- Λαρς Ονσαγκερ (1903–1976), φυσικοχημικός, Noμπελίστας
- Μπέργκε Ούσλαντ (γ. 1962), πολικός εξερευνητής, συγγραφέας
- Φάμπιαν Στανγκ (γ. 1955), δικηγόρος, δήμαρχος του Όσλο 2007–2015
- Γενς Στόλτενμπεργκ (γ. 1959), πρώην Πρωθυπουργός της Νορβηγίας, Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ
- Σίγκριντ Ούντσετ (1882–1949), συγγραφέας, βραβευμένη με το βραβείο Νόμπελ στη λογοτεχνία το 1928
- Πάουλ Βάκταρ-Σάβοϊ (γ. 1961), κιθαρίστας, τραγουδοποιός των A-ha και των Σάβοϊ.
- Γκρέτε Βάιτς (1953–2011), μαραθωνοδρόμος
- Ματς Τσουκαρέλο (γ. 1987), επαγγελματίας παίκτης χόκεϊ επί πάγου.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
