Μόναχο

Το Μόναχο (γερμανικά: München‎‎) είναι πόλη της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας και πρωτεύουσα του oμόσπονδου κρατιδίου της Βαυαρίας. Είναι χτισμένη στις όχθες του Ίζαρ, ενός από τους μεγαλύτερους παραποτάμους του επάνω ρου του Δούναβη. Μετά το Βερολίνο και το Αμβούργο είναι η τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Γερμανίας σε πληθυσμό και αποτελεί σημαντικό κόμβο συγκοινωνιών, οδικών, σιδηροδρομικών και εναέριων μεταφορών. Είναι, επίσης, φημισμένο ευρωπαϊκό εμπορικό κέντρο, καθώς και μεγάλο βιομηχανικό και πολιτιστικό κέντρο, με τα δύο καλύτερα και πιο φημισμένα πανεπιστήμια της Γερμανίας, το Πανεπιστήμιο του Μονάχου και το Πολυτεχνείο του Μονάχου, μουσεία και άλλα πολλά ανώτερα καλλιτεχνικά ιδρύματα.

Μόναχο
Βασικές πληροφορίες
Χώρα:	Γερμανία
Κρατίδιο:	Βαυαρία
Περιφέρεια:	Άνω Βαυαρία
Δήμαρχος:	Ντίτερ Ράιτερ
Δημοτικά διαμερ:	25 Συνοικιακά
Πληθυσμός:	1.348.650 (31 Οκτωβρίου 2007)[1][2]
Πυκνότητα:	4.344 κάτοικοι ανά χλμ²
Έκταση:	310,43 χλμ²
Υψόμετρο:	519 μ.
Τηλ. κωδικός:	089
Ταχ. κώδικας:	80331–81929[3] και 85540
Πιν. κυκλοφορίας:	M
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Όρια ευρύτερης διοικητικής οντότητας
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Η πόλη είναι ένα σημαντικό κέντρο τέχνης, τεχνολογίας, χρηματοδότησης, εκδόσεων, πολιτισμού, καινοτομίας, εκπαίδευσης, επιχειρήσεων και τουρισμού στη Γερμανία και την Ευρώπη και παρέχει υψηλού επιπέδου ποιότητα ζωής, φθάνοντας πρώτη στη Γερμανία και τέταρτη παγκοσμίως (2015, έρευνα Mercer). Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ερευνών για την Παγκοσμιοποίηση και την Παγκόσμια Κατάταξη, το Μόναχο θεωρείται μια πόλη άλφα-κόσμου από το 2015.

Το όνομα της πόλης προέρχεται από τον παλαιό / μεσαίο γερμανικό όρο Munichen, που σημαίνει "από τους μοναχούς". Προέρχεται από τους μοναχούς της τάξης των Βενεδικτίνων, οι οποίοι έφτιαξαν ένα μοναστήρι στον τόπο που αργότερα έγινε η παλιά πόλη του Μονάχου, εξ ου και ο μοναχός που απεικονίζεται στο οικόσημο της πόλης. Το Μόναχο αναφέρθηκε για πρώτη φορά το 1158. Το Καθολικό Μόναχο ήταν πολιτιστικό προπύργιο της Αντεστραμμένης Μεταρρύθμισης και πολιτικό σημείο απόκλισης κατά τη διάρκεια του Τριαντάχρονου Πολέμου, αλλά παρέμεινε φυσικά ανέγγιχτο παρά την κατοχή των Προτεσταντών Σουηδών. Μετά την ίδρυση της Βαυαρίας ως κυριαρχικό βασίλειο το 1806, το Μόναχο έγινε ένα μεγάλο ευρωπαϊκό κέντρο τέχνης, αρχιτεκτονικής, πολιτισμού και επιστήμης. Το 1918, κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Επανάστασης, το αρχηγείο του Βίτελσμπαχ, το οποίο κυβερνούσε τη Βαυαρία από το 1180, αναγκάστηκε να παραιτηθεί από το Μόναχο, όπου δημιουργήθηκε μια βραχύβια σοσιαλιστική δημοκρατία.

Στη δεκαετία του 1920, το Μόναχο έγινε έδρα πολλών πολιτικών φατριών, μεταξύ των οποίων και η NSDAP. Η πρώτη απόπειρα του ναζιστικού κινήματος να αναλάβει τη γερμανική κυβέρνηση το 1923 με το Πραξικόπημα της μπυραρίας σταμάτησε η βαυαρική αστυνομία στο Μόναχο με πυροβολισμούς. Μετά την άνοδο της εξουσίας των Ναζί, το Μόναχο ανακηρύχθηκε "Πρωτεύουσα της Κίνησης". Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το Μόναχο βομβαρδίστηκε βαριά και πάνω από το 50% ολόκληρης της πόλης και μέχρι το 90% του ιστορικού κέντρου καταστράφηκαν. Μετά το τέλος της μεταπολεμικής αμερικανικής κατοχής το 1949, σημειώθηκε μεγάλη αύξηση του πληθυσμού και της οικονομικής δύναμης κατά τα χρόνια της Wirtschaftswunder ή «οικονομικού θαύματος». Σε αντίθεση με πολλές άλλες γερμανικές πόλεις οι οποίες βομβαρδίστηκαν και καταστράφηκαν βαριά, το Μόναχο αποκατέστησε το μεγαλύτερο μέρος της παραδοσιακής πόλης και φιλοξένησε τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1972. Η δεκαετία του 1980 έφερε έντονη οικονομική ανάπτυξη, βιομηχανίες υψηλής τεχνολογίας και επιστημονικά ιδρύματα και αύξηση του πληθυσμού. Η πόλη φιλοξενεί μεγάλες εταιρείες όπως η BMW, η Siemens, η MAN, η Linde, η Allianz και η MunichRE.

Το Μόναχο φιλοξενεί πολλά πανεπιστήμια, μουσεία και θέατρα. Τα πολυάριθμα αρχιτεκτονικά του αξιοθέατα, οι αθλητικές εκδηλώσεις, οι εκθέσεις και το ετήσιο Oktoberfest προσελκύουν αξιοσημείωτο τουρισμό. Το Μόναχο είναι μια από τις πιο ευημερούσες και ταχύτερα αναπτυσσόμενες πόλεις της Γερμανίας. Αποτελεί κορυφαίο προορισμό για τη μετανάστευση και την εκπατρισμένη περιοχή, παρά το γεγονός ότι είναι ο δήμος με τη μεγαλύτερη πυκνότητα πληθυσμού στη Γερμανία (4.500 άτομα ανά τ.χλμ.). Στο Μόναχο φιλοξενούνται περισσότεροι από 530.000 άνθρωποι ξένων προσώπων, που αποτελούν το 37,7% του πληθυσμού τους.

Ιστορία

Το δημαρχείο του Μονάχου και η Φράουενκιρχε από την πλατεία Μαρίενπλατς

Οι απαρχές του Μονάχου (Οίκου των Μοναχών) ανάγονται στο μοναστήρι των Βενεδικτίνων της Τέγκερνζεε (8ος αι.). Ο Ερρίκος ο Λέων, δούκας της Βαυαρίας, ίδρυσε την πόλη το 1158, όταν παραχώρησε στους μοναχούς το δικαίωμα λειτουργίας αγοράς. Το 1255 το Μόναχο έγινε έδρα του οίκου των Βίττελσμπαχ και για περισσότερα από 700 χρόνια η μοίρα του υπήρξε συνδεδεμένη με τη συγκεκριμένη οικογένεια. Στις αρχές του 14ου αιώνα ο αυτοκράτορας Λουδοβίκος Δ', ο αποκαλούμενος Βαυαρός, επεξέτεινε την πόλη ως τα όρια που διατήρησε μέχρι τα τέλη του 18ου αιώνα. Υπό τον Μαξιμιλιανό Α' (1597-1651) γνώρισε μεγάλη άνθηση, που διακόπηκε από το ξέσπασμα του Τριακονταετούς πολέμου. Το 1643 καταλήφθηκε από τους Σουηδούς υπό τον Γουσταύο Αδόλφο, ενώ το 1634 μια επιδημία πανώλης εξολόθρευσε το 1/3 του πληθυσμού του. Ο Λουδοβίκος Α', βασιλιάς της Βαυαρίας από το 1825 ως το 1848, ρύθμισε τον σχεδιασμό και δημιούργησε το σύγχρονο Μόναχο.

Ο 19ος αιώνας υπήρξε περίοδος μεγάλης ανάπτυξης. Οι Προτεστάντες απέκτησαν για πρώτη φορά πολιτικά διακαιώματα σε μια αμιγώς Ρωμαιοκαθολική πόλη, ενώ η πολιτιστική ακτινοβολία του Μονάχου στην Ευρώπη ενισχύθηκε ιδιαίτερα με την υποστήριξη του Λουδοβίκου Β' προς το συνθέτη Ρίχαρντ Βάγκνερ, γεγονός που ξαναζωντάνεψε τη φήμη του, ως πόλη της μουσικής και του θεάτρου. Η εξουσία της δυναστείας των Βίττελσμπαχ τερματίστηκε με την παραίτηση του Λουδοβίκου Γ', τον Νοέμβριο του 1918, ενώ μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο η πόλη έγινε θέατρο έντονης πολιτικής δραστηριότητας. Εκεί ο Αδόλφος Χίτλερ προσχώρησε στο Εθνικοσοσιαλιστικό κόμμα και αργότερα έγινε ηγέτης του.

Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο το Μόναχο υπέστη σφοδρούς βομβαρδισμούς, αλλά σήμερα οι περισσότερες ζημιές έχουν αποκατασταθεί. Επίσης, στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου Ludwig-Maximilians Universitat München, έδρασε ένα αντικαθεστωτικό κίνημα - από τον Ιούνιο 1942 έως τον Φεβρουάριο 1943 - αποτελούμενο από φοιτητές του Μονάχου με την ονομασία Λευκό Ρόδο (Die Weisse Rose), το οποίο προσπαθούσε, μέσω προκηρύξεων, να αφυπνίσει τον λαό απέναντι στη στρατηγική και στην ιδεολογία του Εθνικοσοσιαλισμού. Οι κυριότεροι συντελεστές του κινήματος ήταν ο Χανς Σολ (Hans Scholl) και η αδελφή του Σοφία Σολ (Sophie Magdalena Scholl), από την πόλη του Ουλμ (Ulm), τους οποίους συνέλαβαν οι αρχές και τους οδήγησαν στην γκιλοτίνα ύστερα από δίκη με σαφή εθνικοσοσιαλιστικό χαρακτήρα και δίχως αντικειμενικότητα. Σήμερα έχει ανεγερθεί μνημείο για τον αγώνα τους στο κέντρο του Μονάχου και η πλατεία έμπροσθεν του κεντρικού κτιριακού συγκροτήματος του Πανεπιστημίου έχει λάβει προς τιμήν τους το όνομά τους(Πλατεία Αδελφών Σολ-Geschwister Scholl Platz).

Το 1972 το Μόναχο φιλοξένησε τους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Η Συμφωνία του Μονάχου

Κύριο λήμμα: Συμφωνία του Μονάχου

Φραουενκιρχε

Στις 30 Σεπτεμβρίου 1938 υπογράφηκε η Συμφωνία του Μονάχου. Πρόκειται για τη συμφωνία μεταξύ Γερμανίας, Μ. Βρετανίας, Γαλλίας και Ιταλίας που επέτρεψε στη Γερμανία να προσαρτήσει τη Σουδητία (Δυτική Τσεχοσλοβακία). Αφορμή ήταν η ύπαρξη 3.000.0000 ατόμων γερμανικής καταγωγής, τα οποία κατοικούσαν στη Σουδητία, περιοχής που υπαγόταν στην Τσεχοσλοβακία. Τον Μάιο του 1938 έγινε γνωστό ότι ο Χίτλερ και οι στρατηγοί του σχεδίαζαν την κατάληψη της Τσεχοσλοβακίας. Καμία από τις Δυτικές Ευρωπαϊκές χώρες εκείνη την περίοδο δεν επιζητούσε ούτε και ήθελε μια ρήξη με τη Γερμανία, που θα μπορούσε να οδηγήσει και σε πόλεμο. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Νέβιλ Τσάμπερλεν, καθώς δεν ήθελε την κατάληψη της Τσεχοσλοβακίας από τη Γερμανία, προσπάθησε με διπλωματικό τρόπο να πείσει τον Χίτλερ να αναβάλει τα σχέδια του, και με τη συνεργασία και του Γάλλου πρωθυπουργού Νταλαντιέ προετοίμασε κοινή πρόταση, σύμφωνα με την οποία όλες οι περιοχές που είχαν πληθυσμό άνω του 50% Σουδητών Γερμανών θα επιστρέφονταν στη Γερμανία. Οι Τσεχοσλοβάκοι παρέμειναν (αναγκαστικά) αμέτοχοι και εν συνεχεία η Τσεχοσλοβακική κυβέρνηση απέρριψε την πρόταση, αλλά αργότερα υποχρεώθηκε να τη δεχτεί βεβιασμένα στις 21 Σεπτεμβρίου. Στις 22 Σεπτεμβρίου όμως, όταν ο Τσάμπερλεν φθάνει στη Γερμανία και συναντά τον Χίτλερ, καταλαβαίνει ότι έχουν αυξηθεί οι απαιτήσεις του. Πλέον, ο Χίτλερ θέλει να καταλάβει τη Σουδητία και ζητά από τους κατοίκους να έχουν εκκενώσει την περιοχή έως την 1 Οκτωβρίου. Η πρόταση του Χίτλερ απορρίπτεται από την Τσεχοσλοβακία, τη Γαλλία και τη Βρετανία.

Οι καμπάνες στο δημαρχείο του Μονάχου

Σε μία τελευταία προσπάθεια να εκτονωθεί η ήδη τεταμένη κατάσταση, καθώς η Τσεχοσλοβακία έχει κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ο Τσάμπερλεν προτείνει τη σύγκληση τετραμελούς διάσκεψης με σκοπό το διακανονισμό του θέματος. Ο Χίτλερ συμφωνεί και στις 29 Σεπτεμβρίου ο Τσάμπερλεν, ο Νταλαντιέ, ο Χίτλερ και ο Ιταλός δικτάτορας Μουσολίνι συναντώνται στο Μόναχο. Το σχέδιο επίλυσης που προτάθηκε ήταν όμοιο με αυτό που είχε προταθεί στη συνάντηση του Μπαντ Γκόντεσμπεργκ στις 22 Σεπτεμβρίου, αργότερα θα γίνει γνωστό ότι το όλο σχέδιο ήταν δημιούργημα του Γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών και όχι της Ιταλίας, όπως παρουσιάστηκε στην αρχή. Σύμφωνα με τη συμφωνία ο γερμανικός στρατός θα ολοκλήρωνε την κατάληψη της Σουδητίας ως τις 10 Οκτωβρίου και ακολούθως μια διεθνής επιτροπή θα αποφάσιζε για το μέλλον των υπόλοιπων αμφισβητούμενων περιοχών. Η «έντιμη ειρήνη» όπως χαρακτηριστικά υποστήριζε ο Τσάμπερλεν ότι πέτυχε, αποδείχτηκε εξαιρετικά ασταθής καθώς τον επόμενο χρόνο ο Χίτλερ προσάρτησε το υπόλοιπο τμήμα της Τσεχοσλοβακίας και στη συνέχεια επέσπευσε την έκρηξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου εισβάλλοντας στην Πολωνία. Η Συμφωνία του Μονάχου, ενώ τους πρώτους μήνες της υπογραφής της έγινε δεκτή με ενθουσιασμό, έπειτα αποτέλεσε αντικείμενο κατακραυγής εξαιτίας της αναποτελεσματικότητάς της, της αποτυχίας της να κατευνάσει τα επεκτατικά ολοκληρωτικά κράτη καθώς και για το γεγονός ότι οι Δυτικές Δημοκρατίες έχασαν την αξιοπιστία τους υποκύπτοντας στις αξιώσεις των δύο δικτατόρων (Χίτλερ και Μουσολίνι).

Πολιτισμός

Το Μόναχο από παλιά υπήρξε καλλιτεχνικό κέντρο. Η μουσική, ιδιαίτερα η όπερα, έχει γνωρίσει μεγάλη άνθηση. Εκτός από την Κρατική Όπερα της Βαυαρίας, τη Φιλαρμονική του Μονάχου και άλλες ορχήστρες, λειτουργούν η Κρατική Δραματική Σκηνή της Βαυαρίας και πάρα πολλά ιδιωτικά θέατρα. Στις κυριότερες βιβλιοθήκες του συγκαταλέγονται η Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, η Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη και η επιστημονική βιβλιοθήκη του Γερμανικού Μουσείου. Υπάρχουν επίσης αρκετά σημαντικά μουσεία και πινακοθήκες τέχνης όπως η Παλαιά Πινακοθήκη (Alte Pinakothek), η Νέα Πινακοθήκη (Neue Pinakothek), η Νέα Κρατική Πινακοθήκη (Staatsgalerie), η Γλυπτοθήκη (Glyptothek) και το Εθνικό Βαυαρικό Μουσείο.

Αρχιτεκτονική

Η πόλη έχει ένα εκλεκτικό μείγμα ιστορικής και σύγχρονης αρχιτεκτονικής, διότι ανακατασκευάστηκαν ιστορικά κτίρια που καταστράφηκαν στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και δημιουργήθηκαν νέα ορόσημα. Μια έρευνα από το Κέντρο Αειφορικών Προορισμών της Εταιρείας για τον Εθνικό Γεωγραφικό Ταξιδιώτη επέλεξε πάνω από 100 ιστορικούς προορισμούς σε όλο τον κόσμο και κατέταξε το 30ο Μόναχο.

Κέντρο της πόλης

Το νέο Δημαρχείο της πόλης και η πλατεία Marienplatz

Στο κέντρο της πόλης βρίσκεται η πλατεία Marienplatz - μια μεγάλη ανοιχτή πλατεία με το όνομα Mariensäule, μια μαριναία στήλη στο κέντρο της - με το παλιό και το νέο Δημαρχείο. Ο πύργος του περιέχει το Rathaus-Glockenspiel. Τρεις πύλες της κατεστραμμένης μεσαιωνικής οχύρωσης επιβιώνουν - ο Isartor στα ανατολικά, ο Sendlinger Tor στον νότο και ο Karlstor στα δυτικά της κεντρικής πόλης. Το Karlstor οδηγεί στο Stachus, ένα μεγάλο τετράγωνο που κυριαρχείται από το Justizpalast (Palace of Justice) και ένα σιντριβάνι.

Το Peterskirche κοντά στο Marienplatz είναι η παλαιότερη εκκλησία της κεντρικής πόλης. Κατασκευάστηκε αρχικά κατά τη διάρκεια της ρωμανικής περιόδου και αποτέλεσε το επίκεντρο της πρώιμης μοναστικής εγκατάστασης στο Μόναχο πριν από την επίσημη ίδρυση της πόλης το 1158. Κοντά στην εκκλησία του Αγίου Πέτρου η γοτθική εκκλησία Heiliggeistkirche μετατράπηκε σε μπαρόκ από το 1724 και μετά, και κοιτάζει προς τα κάτω τη Viktualienmarkt, τη δημοφιλέστερη αγορά του Μονάχου.

Το Frauenkirche είναι το πιο διάσημο κτίριο στο κέντρο της πόλης και χρησιμεύει ως ο καθεδρικός ναός της Αρχιεπισκοπής του Μονάχου και του Freising. Το κοντινό Michaelskirche είναι η μεγαλύτερη αναγεννησιακή εκκλησία βόρεια των Άλπεων, ενώ η Theatinerkirche είναι μια βασιλική στο ιταλικό high baroque, η οποία είχε σημαντική επίδραση στη νότια γερμανική μπαρόκ αρχιτεκτονική. Ο θόλος του κυριαρχεί στην πλατεία Odeonsplatz. Άλλες μπαρόκ εκκλησίες στην κεντρική πόλη που αξίζουν μια παράκαμψη είναι το Bürgersaalkirche, το Dreifaltigkeitskirche, η Αγία Άννα Damenstiftskirche και η Αγία Άννα ιμ Lehel, η πρώτη εκκλησία ροκοκό στη Βαυαρία. Το Asamkirche ήταν προικισμένο και χτισμένο από τους αδελφούς Asam, πρωτοπόρους καλλιτέχνες της περιόδου του ροκοκό.

Το μεγάλο συγκρότημα παλατιών του Residenz (που ξεκίνησε το 1385) στην άκρη της παλιάς πόλης του Μονάχου, το μεγαλύτερο αστικό παλάτι της Γερμανίας, κατατάσσεται στα σημαντικότερα μουσεία της Ευρώπης για εσωτερική διακόσμηση. Έχοντας υποβληθεί σε πολλές επεκτάσεις, περιέχει επίσης το θησαυροφυλάκιο και το υπέροχο ροκκόκο Θέατρο Cuvilliés. Δίπλα στη Residenz η νεοκλασική όπερα, ανεγέρθηκε το Εθνικό Θέατρο. Ανάμεσα στα μπαρόκ και τα νεοκλασικά αρχοντικά που εξακολουθούν να υπάρχουν στο Μόναχο είναι το Palais Porcia, το Palais Preysing, το Palais Holnstein και το Prinz-Carl-Palais. Όλα τα αρχοντικά βρίσκονται κοντά στο Residenz, όπως και το Alte Hof, ένα μεσαιωνικό κάστρο και πρώτη κατοικία των δούκων του Wittelsbach στο Μόναχο.

Το Lehel, ένα αστικό κομμάτι ανατολικά του Altstadt, χαρακτηρίζεται από αμέτρητα καλά διατηρημένα (και μερικά άριστα ανακατασκευασμένα) αρχοντικά, δίνοντας μια εντυπωσιακή εντύπωση του «παλιού Μόναχου» έξω από τις κύριες τουριστικές διαδρομές. Ο Άγιος Λουκάς είναι η μεγαλύτερη προτεσταντική εκκλησία στο Μόναχο.

Η εσωτερική πόλη έχει αναδημιουργηθεί στον εικονικό κόσμο της Second Life και μπορεί να επισκεφθεί για μια εικονική περιήγηση.

Βασικές λεωφόροι και πλατείες

To Maximilianeum

Τέσσερις μεγάλες βασιλικές λεωφόροι του 19ου αιώνα με υπέροχα επίσημα κτίρια συνδέουν την κεντρική πόλη του Μονάχου με τα τότε προάστιά της:

Η νεοκλασική Briennerstrasse, ξεκινώντας από το Odeonsplatz στο βόρειο περιθώριο της παλιάς πόλης κοντά στο Residenz, εκτείνεται από τα ανατολικά προς τα δυτικά και ανοίγει στην εντυπωσιακή Königsplatz, σχεδιασμένη με το "δωρικό" Propyläen, το "ιωνικό" Glyptothek και το "Corinthian" Κρατικό Μουσείο Κλασικής Τέχνης, στο πίσω μέρος της Μονής του Αγίου Boniface, ανεγέρθηκε. Η περιοχή γύρω από το Königsplatz φιλοξενεί την Kunstareal, την γκαλερί του Μονάχου και την περιοχή του μουσείου (όπως περιγράφεται παρακάτω).

Η Ludwigstrasse ξεκινά επίσης από το Odeonsplatz και εκτείνεται από τα νότια προς τα βόρεια, με το Ludwig-Maximilians-Universität, την εκκλησία St. Louis, τη βαυαρική κρατική βιβλιοθήκη και πολλά κρατικά υπουργεία και παλάτια. Το νότιο τμήμα της λεωφόρου κατασκευάστηκε σε ιταλικό αναγεννησιακό στυλ, ενώ ο βορράς επηρεάζεται έντονα από την ιταλική ρωμανική αρχιτεκτονική. Ο Siegestor (πύλη της νίκης) βρίσκεται στο βόρειο άκρο της Ludwigstraße, όπου ο τελευταίος περνάει στη Leopoldstraße και αρχίζει η περιοχή Schwabing.

Η νεο-γοτθική Maximilianstraße ξεκινά από τον Max-Joseph-Platz, όπου βρίσκονται το Residenz και το Εθνικό Θέατρο και εκτείνεται από δυτικά προς ανατολικά. Η λεωφόρος πλαισιώνεται από περίτεχνα δομημένα νεο-γοτθικά κτίρια που φιλοξενούν, μεταξύ άλλων, το Schauspielhaus, το κτίριο της κυβέρνησης της επαρχίας της Άνω Βαυαρίας και το Μουσείο Εθνολογίας. Αφού διασχίσει τον ποταμό Isar, η λεωφόρος περιβάλλει το Maximilianeum, το σπίτι του κοινοβουλίου του κράτους. Το δυτικό τμήμα της Maximilianstraße είναι γνωστό για τα καταστήματα σχεδιαστών, πολυτελείς μπουτίκ, καταστήματα κοσμημάτων και ένα από τα σημαντικότερα ξενοδοχεία πέντε αστέρων του Μονάχου, το Hotel Vier Jahreszeiten.

Η Prinzregentenstrasse τρέχει παράλληλα με τη Maximilianstraße και ξεκινά από το Prinz-Carl-Palais. Πολλά μουσεία βρίσκονται στη λεωφόρο, όπως το Haus der Kunst, το Εθνικό Μουσείο της Βαυαρίας και το Schackgalerie. Η λεωφόρος διασχίζει το Isar και περιβάλλει το μνημείο Friedensengel, περνώντας στη συνέχεια το Villa Stuck και το παλιό διαμέρισμα του Χίτλερ. Το Prinzregententheater βρίσκεται στην Prinzregentenplatz, στα ανατολικά.

Άλλοι δήμοι

Στο Schwabing και στο Maxvorstadt υπάρχουν πολλά όμορφα δρομάκια με συνεχόμενες σειρές κτιρίων Gründerzeit. Οι σειρές των κομψών αρχοντικών και του θεαματικού αστικού παλαίματος σε πολλά χρώματα, συχνά περίτεχνα διακοσμημένα με διακοσμητικές λεπτομέρειες στις προσόψεις τους, αποτελούν μεγάλες περιοχές των περιοχών δυτικά της Leopoldstraße (κύριος εμπορικός δρόμος του Schwabing), ενώ στις ανατολικές περιοχές μεταξύ Leopoldstraße και Englischer Garten παρόμοια κτίρια εναλλάσσονται με εξοχικά σπίτια αγροτικής εμφάνισης και καλαίσθητα μίνι κάστρα, συχνά διακοσμημένα με μικρούς πύργους. Πολυάριθμα μικροσκοπικά σοκάκια και σκιερές λωρίδες συνδέουν τους μεγαλύτερους δρόμους και τις μικρές πλατείες της περιοχής, μεταφέροντας τη φανταστική ατμόσφαιρα του τετράνου του καλλιτέχνη και την ατμόσφαιρα πειστικά σαν να ήταν στη στροφή του 20ου αιώνα. Η πλούσια περιοχή Bogenhausen στα ανατολικά του Μονάχου είναι μια άλλη μικρή περιοχή (τουλάχιστον ανάμεσα στους τουρίστες) πλούσια σε υπερβολική αρχιτεκτονική, ειδικά γύρω από την Prinzregentenstraße. Ένα από τα πιο όμορφα κτίρια του Bogenhausen είναι η Villa Stuck, φημισμένη κατοικία του ζωγράφου Franz von Stuck.

Το Παλάτι Nymphenburg

με μεγάλα μπαρόκ παλάτια στο Nymphenburg και Oberschleissheim είναι υπενθυμίσεις του βασιλικού παρελθόντος της Βαυαρίας. Το Schloss Nymphenburg (Nymphenburg Palace), περίπου 6 χλμ. Βορειοδυτικά του κέντρου της πόλης, περιβάλλεται από ένα εντυπωσιακό πάρκο και θεωρείται μία από τις πιο όμορφες βασιλικές κατοικίες της Ευρώπης. 2 χλμ. Βορειοδυτικά του παλατιού Nymphenburg είναι το Schloss Blutenburg (Κάστρο Blutenburg), ένα παλιό κάτοπτρο της Βιέννης με καθολική γοτθική εκκλησία. Το Schloss Fürstenried (παλάτι Fürstenried), ένα μπαρόκ παλάτι παρόμοιας δομής με το Νυμφαίνγκ αλλά πολύ μικρότερο μέγεθος, ανεγέρθηκε γύρω από την ίδια εποχή στα νοτιοδυτικά του Μονάχου. Η δεύτερη μεγάλη μπαρόκ κατοικία είναι το Schloss Schleissheim (παλάτι Schleissheim), που βρίσκεται στο προάστιο Oberschleissheim, ένα συγκρότημα παλατιών που περιλαμβάνει τρεις ξεχωριστές κατοικίες: το παλάτι Altes Schloss Schleissheim, το νέο παλάτι Neues Schloss Schleissheim και το Schloss Lustheim (Lustheim Παλάτι). Τα περισσότερα τμήματα του συγκροτήματος παλατιών χρησιμεύουν ως μουσεία και γκαλερί τέχνης. Το εκθεσιακό κέντρο πτήσεων Flugwerft Schleissheim του Deutsches Museum βρίσκεται κοντά στο Schleissheim Special Landing Field. Το άγαλμα της Βαυαρίας πριν από το νεοκλασικό Ruhmeshalle είναι ένα μνημειώδες, χάλκινο άγαλμα του 19ου αιώνα χτισμένο με άμμο στο Theresienwiese. Το κάστρο Grünwald είναι το μοναδικό μεσαιωνικό κάστρο της περιοχής του Μονάχου που εξακολουθεί να υπάρχει.

Η έδρα της BMW

Ο Άγιος Μιχαήλ στο Berg am Laim μπορεί να είναι ο πιο αξιόλογος ναός στα προάστια. Μια άλλη εκκλησία του Johann Michael Fischer είναι ο Άγιος Γεώργιος στο Bogenhausen. Οι περισσότεροι δήμοι έχουν ενοριακές εκκλησίες που προέρχονται από τον Μεσαίωνα, όπως η πιο διάσημη εκκλησία προσκυνήματος στο Μόναχο St Mary στο Ramersdorf. Η παλαιότερη εκκλησία στα σύνορα της πόλης είναι ο Heilig Kreuz στο Fröttmaning δίπλα στο Allianz-Arena, γνωστό για τη ρωμανική τοιχογραφία του. Ειδικά στα προάστια του, το Μόναχο διαθέτει μια ευρεία και ποικίλη σειρά σύγχρονης αρχιτεκτονικής, αν και αυστηροί πολιτισμικά ευαίσθητοι περιορισμοί ύψους για κτίρια έχουν περιορίσει την κατασκευή ουρανοξυστών για να αποφευχθεί η απώλεια απόψεων προς τις μακρινές Βαυαρικές Άλπεις. Τα περισσότερα πολυώροφα κτίρια είναι συγκεντρωμένα στο βόρειο άκρο του Μονάχου στον ορίζοντα, όπως το Hypo-Haus, το κτήριο High-Rise Arabella, οι Tower Towers, το Uptown Munich, το Münchner Tor και το κεντρικό τμήμα της BMW δίπλα στο Ολυμπιακό Πάρκο. Αρκετά άλλα πολυώροφα κτίρια βρίσκονται κοντά στο κέντρο της πόλης και στην πανεπιστημιούπολη της Siemens στο νότιο Μόναχο. Ένα ορόσημο του σύγχρονου Μονάχου είναι επίσης η αρχιτεκτονική των αθλητικών σταδίων (όπως περιγράφεται παρακάτω).

Στο Fasangarten βρίσκεται η πρώην McGraw Kaserne, μια πρώην στρατιωτική βάση των ΗΠΑ, κοντά στη φυλακή Stadelheim.

Πάρκα

Το Μόναχο είναι μια πυκνοκατοικημένη πόλη, αλλά εξακολουθεί να προσφέρει πολλά δημόσια πάρκα. Το Englischer Garten, κοντά στο κέντρο της πόλης και καλύπτει έκταση 3,7 τ.χλμ. (μεγαλύτερο από το Σέντραλ Παρκ στη Νέα Υόρκη), είναι ένα από τα μεγαλύτερα αστικά δημόσια πάρκα στον κόσμο. Περιέχει μια περίφημη περιοχή γυμνιστών, πολυάριθμες διαδρομές ποδηλασίας και τζόκινγκ, καθώς και μονοπάτια για τη διαδρομή. Θεωρείται ο «πράσινος πνεύμονας» του Μονάχου και ένα από τα καλύτερα αγαπημένα χαρακτηριστικά της πόλης. Σχεδιάστηκε και σχεδιάστηκε από τον Benjamin Thompson, Count of Rumford, τόσο για ευχαρίστηση όσο και για χώρο εργασίας για τους περιπλανώμενους και τους άστεγους της πόλης. Σήμερα είναι εξ ολοκλήρου ένα πάρκο, το νότιο μισό του οποίου κυριαρχείται από ευρύχωρα και εξαιρετικά καλά διατηρημένα ανοιχτά μέρη, λόφους, μνημεία και παραλίες (κατά μήκος των ποταμών Eisbach και Schwabinger Bach), που γεμίζουν το καλοκαίρι. Αντίθετα, το λιγότερο ανεπτυγμένο βόρειο τμήμα του είναι πολύ πιο ήσυχο, ειδυλλιακό και φυσικό, μερικές φορές να μοιάζει με ένα φυσικό προστατευόμενο περιβάλλον περισσότερο από ένα αστικό δημόσιο πάρκο: έχει πολλά παλιά δένδρα, παχύρρευστο δάσος, ρέματα, κρυμμένα λιβάδια και είναι με πολλά ρομαντικά μονοπάτια. Πολλά Biergartens μπορούν να βρεθούν και στα δύο μέρη του Englischer Garten, το πιο γνωστό που βρίσκεται στην κινεζική παγόδα.

Άλλοι μεγάλοι χώροι πρασίνου είναι το σύγχρονο Olympiapark, το Westpark και τα πάρκα του παλατιού Nymphenburg (με το Botanischer Garten München-Nymphenburg στα βόρεια) και το παλάτι Schleissheim. Το παλαιότερο πάρκο της πόλης είναι το Hofgarten, κοντά στο Residenz, που χρονολογείται από τον 16ο αιώνα. Το γνωστότερο για το μεγαλύτερο beergarden στην πόλη είναι το πρώην βασιλικό Hirschgarten, που ιδρύθηκε το 1780 για ελάφια, τα οποία εξακολουθούν να ζουν εκεί.

Ο ζωολογικός κήπος της πόλης είναι το Tierpark Hellabrunn κοντά στο νησί Flaucher στο Isar στα νότια της πόλης. Ένα άλλο αξιοσημείωτο πάρκο είναι το Ostpark που βρίσκεται στον αυτοκινητόδρομο Ramersdorf-Perlach, ο οποίος στεγάζει επίσης το Michaelibad, το μεγαλύτερο aquapark στο Μόναχο.

Αξιοθέατα

Frauenkirche και Δημαρχείο (δεξιά)

Παλάτι Νίμφενμπουργκ

Βασιλικά ανάκτορα (Residenz)

Οικία σε στιλ Αρ Νουβό στην Άινμιλερστρασε (Ainmillerstr. 22). Το μέγαρο στον αριθμό 22 της οδού Άινμιλερ ήταν η πρώτη αριστοκρατική κατοικία του Μονάχου σε ρυθμό Αρ Νουβό (Γιούγκεντστιλ). Το σχεδίασαν οι Ερνστ Χάιγκερ και Χένρι Χέλμπιχ το 1899-1900. Η πρόσοψη κοσμείται με φυτικά διακοσμητικά μοτίβα, αλλά και με σχέδια που απηχούν τα μοτίβα της Κλασικής αρχαιότητας

Το Μόναχο είναι ένας δημοφιλής τόπος προορισμού τουριστών και έχει περιγραφεί ως "μυστική πρωτεύουσα" της Γερμανίας. Η πόλη είναι χωρισμένη σε 12 διαμερίσματα. Η Παλαιά Πόλη (Altstadt) περιβάλλεται από τον Άλτστατρινγκ, δηλαδή τον οδικό δακτύλιο της πόλης, ενώ ευρύτερη περιοχή περικλείει ο Μίτλερερ Ρινγκ, δηλαδή ο ενδιάμεσος οδικός δακτύλιος. Η μετάβαση στην ευρύτερη περιφέρεια της πόλης γίνεται με τον προαστιακό σιδηρόδρομο, γνωστό ως S-Bahn. Σε απόσταση 30 χλμ. βρίσκεται το αεροδρόμιο του Μονάχου, το Διεθνές Αεροδρόμιο Φραντς-Γιόζεφ-Στράους.

Στο κέντρο του Μονάχου οι αρχιτεκτονικοί ρυθμοί εναλλάσσονται, ενώ παράλληλα η καθεμιά από τις πέντε περιοχές του χαρακτηρίζεται από τη δική της ιδιαίτερη ατμόσφαιρα. Στη Μαρίενπλατς και την Παλαιά Πόλη έχουν αφήσει τα αποτυπώματά τους οι αρχιτεκτονικοί ρυθμοί του παρελθόντος. Αυτό είναι το κυρίως ιστορικό κέντρο της πόλης και η κατεξοχήν τουριστική περιοχή της. Κατά μήκος του ποταμού Ίζαρ, εκτεταμένες πράσινες εκτάσεις πλαισιώνονται από τις μεγάλες λεωφόρους και τις αστικές ζώνες που δημιουργήθηκαν τον 19ο αιώνα. Οι μεγάλες λεωφόροι Ludwigstrasse/Leopoldstrasse χαρακτηρίζουν το βόρειο τμήμα της πόλης, όπου βρίσκονται οι γραφικές περιοχλες του Σβάμπινγκ και του Αγγλικού Κήπου. Το Μάξφορστατ, στα βορειοανατολικά, φιλοξενεί, μεταξύ άλλων, μουσεία και πινακοθήκες.

Στο κέντρο της πόλης βρίσκεται η πλατεία Marienplatz, ένα μεγάλο ανοικτό τετράγωνο, με την εκκλησία Παρθένου Μαρίας (Frauenkirche 1648-1488) στο κέντρο της, ένα περίκομψο ρολόι με ταξινομημένους κινούμενους αριθμούς που παρουσιάζουν σκηνές από μεσαιωνικές παραστάσεις, καθώς επίσης και μια εικόνα του διάσημου Schäfflertanz («χορός των κατασκευαστών βαρελιών»). Τρεις πύλες της κατεδαφισμένης μεσαιωνικής οχύρωσης έχουν επιζήσει, το Isartor στην ανατολή, η σκαπάνη Sendlinger στον νότο και το Karlstor στη δύση της εσωτερικής πόλης. Το Karlstor είναι το παλαιότερο κτήριο στο Stachus. Άλλα ιστορικά κτίσματα είναι το παλιό δημαρχείο (Rathaus, 1470-1480), η Πέτερσκίρχε (1169), η παλαιότερη εκκλησία της πόλης, και η αναγεννησιακού ρυθμού Μίχαελσκίρχε (1583-1597). Το παλιό οπλοστάσιο στην πλατεία Γιάκομπσπλατς είναι σήμερα δημοτικό μουσείο, στους θησαυρούς του οποίου συγκαταλέγονται οι 10 αυθεντικοί ξυλόγλυπτοι Μορίσκοι χορευτές, που φιλοτεχνήθηκαν γύρω στο 1480 από τον Έρασμο Γκράσερ. Η παλιά πόλη είναι κυρίως κτισμένη σε στυλ μπαρόκ και ροκοκό. Αντίθετα, η Τεατίνερκιρχε, η Ντράιφαλτιχκαιτσκιρχε, καθώς και η Αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου (Burgersaal) βασίζονται σε Ιταλικά πρότυπα. Έξω από τα τείχη της πόλης βρίσκονται τα θερινά ανάκτορα Σλάισχαϊμ και Νύμφενμπουργκ.

Το Γενικό Προξενείο Μονάχου, με αφορμή τα 200 χρόνια από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, σχεδίασε την ψηφιακή διαδρομή «Isar Athen» με στόχο να αναδείξει τα μνημεία του Μονάχου που σχετίζονται με την Ελλάδα. Ανακαλύψτε πώς το Μόναχο τον 19ο αιώνα μετατρέπεται σε Αθήνα του Ίζαρ.

Άλλα αξιοθέατα

• Άζαμκιρχε
• Νέο Δημαρχείο (Neues Rathaus)
• Königsplatz
• Frauenkirche
• Olympiapark
• Englischer Garten
• Schloss Nymphenburg
• Residenz
• Allianz Arena

Μουσεία

• Πινακοθήκη του Μοντέρνου (Μόναχο)
• Παλιά πινακοθήκη
• Κρατική αρχαιολογική συλλογή (Γλυπτοθήκη, Μουσείο Ελληνικών αγαλμάτων)
• Λένμπαχαους (Lehnbachhaus)
• Deutsches Museum (Μουσείο επιστήμης)
• Stadtmuseum (Δημοτικό μουσείο)
• Otto König von Griechenland Museum στο προάστιο Οττομπρούν (μουσείο του Βασιλιά της Ελλάδoς Όθωνα)
• Έπαυλη Στουκ (Villa Stuck).

Οικονομία

Ο πύργος HypoVereinsbank

Το Μόναχο έχει την ισχυρότερη οικονομία οποιασδήποτε γερμανικής πόλης και το χαμηλότερο ποσοστό ανεργίας (3,0% τον Ιούνιο του 2014) οποιασδήποτε γερμανικής πόλης με περισσότερα από ένα εκατομμύριο κατοίκους (οι άλλοι είναι το Βερολίνο, το Αμβούργο και η Κολωνία). Η πόλη είναι επίσης το οικονομικό κέντρο της νότιας Γερμανίας. Η πρωτοβουλία «Νέα Κοινωνική Αγορά της Αγοράς» και το περιοδικό WirtschaftsWoche (Business Weekly) έδωσαν στο Μόναχο την κορυφαία βαθμολογία στη συγκριτική έρευνα για τρίτη φορά τον Ιούνιο του 2006. Το Μόναχο κατέκτησε την κατάταξη του περιοδικού Capital in Φεβρουαρίου 2005 για τις οικονομικές προοπτικές μεταξύ 2002 και 2011 σε 60 γερμανικές πόλεις.

Το Μόναχο είναι ένα οικονομικό κέντρο και μια παγκόσμια πόλη και κατέχει τα κεντρικά γραφεία της Siemens AG (ηλεκτρονική), BMW (αυτοκίνητο), MAN AG (κατασκευαστής φορτηγών, μηχανική), Linde (αέρια), Allianz (ασφάλιση), Munich Re ), και Rohde & Schwarz (ηλεκτρονική). Μεταξύ των γερμανικών πόλεων με περισσότερους από 500.000 κατοίκους, η αγοραστική δύναμη είναι η υψηλότερη στο Μόναχο (26.648 € ανά κάτοικο) από το 2007. Το 2006, οι εργαζόμενοι του Μονάχου παρουσίασαν μέση ωριαία αμοιβή 18,62 ευρώ (περίπου 20 δολάρια).

Η κατανομή ανά πόλεις (μη μητροπολιτικές περιοχές) των 500 παγκόσμιων πόλεων κατέγραψε το Μόναχο στην 8η θέση το 2009. Το Μόναχο είναι επίσης κέντρο βιοτεχνολογίας, λογισμικού και άλλων βιομηχανιών υπηρεσιών. Το Μόναχο είναι επίσης έδρα των κεντρικών γραφείων πολλών άλλων μεγάλων εταιρειών όπως ο κατασκευαστής κινητήρων αεροσκαφών MTU Aero Engines, ο κατασκευαστής Krauss-Maffei, ο κατασκευαστής φωτογραφικών μηχανών και φωτιστικών Arri, η εταιρεία ημιαγωγών Infineon Technologies (με έδρα την προαστιακή πόλη του Neubiberg), ο φωτισμός του γιγαντιαίου Osram, καθώς και η γερμανική ή ευρωπαϊκή έδρα πολλών ξένων εταιρειών όπως τα McDonald's και η Microsoft.

Το Μόναχο έχει σημασία ως χρηματοπιστωτικό κέντρο (δεύτερο μόνο στη Φρανκφούρτη), που είναι το σπίτι της HypoVereinsbank και της Bayerische Landesbank. Εκτός από τη Φρανκφούρτη, ως έδρα ασφαλιστικών εταιρειών όπως η Allianz και το Munich Re.

Το Μόναχο είναι η μεγαλύτερη εκδοτική πόλη στην Ευρώπη και είναι η έδρα της Süddeutsche Zeitung, μιας από τις μεγαλύτερες ημερήσιες εφημερίδες της Γερμανίας. Η πόλη είναι επίσης η έδρα του κεντρικού σταθμού προγραμματισμού του μεγαλύτερου δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού δικτύου της Γερμανίας, ενώ το μεγαλύτερο εμπορικό δίκτυο Pro7-Sat1 Media AG εδρεύει στο προάστιο Unterföhring. Τα κεντρικά γραφεία του γερμανικού υποκαταστήματος Random House, του μεγαλύτερου εκδοτικού οίκου στον κόσμο, και της εκδοτικής ομάδας Burda βρίσκονται επίσης στο Μόναχο.

Τα Bavaria Film Studios βρίσκονται στο προάστιο του Grünwald. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα και πιο γνωστά στούντιο παραγωγής ταινιών της Ευρώπης.

Οι 10 μεγαλύτερες εταιρείες στο Μόναχο (2016-2017)

Το κτίριο της έδρας της BMW (ένα από τα λίγα κτίρια που έχουν κατασκευαστεί από την κορυφή μέχρι το κάτω μέρος) και το μουσείο BMW σε σχήμα λεκάνης

Εταιρεία		Ίδρυση	Οι εργαζόμενοι στο Μόναχο
BMW		1916	34.500
Technische Universität München		1868	9.800
Stadtwerke München		1998	9.700
MAN SE		1758	9.200
Siemens		1847	9.000
Allianz		1890	8.500
Linde AG		1879	8.000
Munich Airport		1992	7.500
Munich Re		1880	3.600
Stadtsparkasse München		1824	3.000

Δημογραφικά Στοιχεία

Από μόλις 24.000 κατοίκους το 1700, ο πληθυσμός της πόλης διπλασιάστηκε περίπου κάθε 30 χρόνια. Ήταν 100.000 το 1852, 250.000 το 1883 και 500.000 το 1901. Έκτοτε, το Μόναχο έγινε η τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Γερμανίας. Το 1933, υπολογίστηκαν 840.901 κάτοικοι και το 1957 πάνω από 1 εκατομμύριο κατοίκους.

Στατιστικά στοιχεία για τον πληθυσμό στο Μόναχο

Πληθυσμός
Χρονολογία	Πληθυσμός	±% Ποσοστό αλλαγής
1500	13,447	—
1600	21,943	+63.2%
1750	32,000	+45.8%
1880	230,023	+618.8%
1890	349,024	+51.7%
1900	499,932	+43.2%
1910	596,467	+19.3%
1920	666,000	+11.7%
1930	728,900	+9.4%
1940	834,500	+14.5%
1950	823,892	−1.3%
1960	1,055,457	+28.1%
1970	1,311,978	+24.3%
1980	1,298,941	−1.0%
1990	1,229,026	−5.4%
2000	1,210,223	−1.5%
2005	1,259,584	+4.1%
2010	1,353,186	+7.4%
2011	1,364,920	+0.9%
2012	1,388,308	+1.7%
2013	1,402,455	+1.0%
2015	1,450,381	+3.4%

Μετανάστευση

Τον Ιούλιο του 2017, το Μόναχο είχε 1.42 εκατομμύρια κατοίκους. 300.129 από αυτούς δεν είχαν γερμανική υπηκοότητα. Η πόλη έχει ισχυρές τουρκικές και βαλκανικές κοινότητες. Οι μεγαλύτερες ομάδες αλλοδαπών ήταν Τούρκοι (39.204), Κροάτες (33.177), Ιταλοί (27.340), Έλληνες (27.117), Πολωνοί (27.945), Αυστριακοί (21.944) και Ρουμάνοι (18.085). Το 37% των αλλοδαπών προέρχεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

1. Τουρκία 39.204
2. Κροατία 33.177
3. Πολωνία 27.945
4. Ιταλία 27.340
5. Ελλάδα 27.117
6. Αυστρία 21.944
7. Ρουμανία 18.085

Θρησκεία

Καθολική Εκκλησία στο Μόναχο

Περίπου το 45% των κατοίκων του Μονάχου δεν είναι συνδεδεμένες με καμία θρησκευτική ομάδα και αυτός ο λόγος αντιπροσωπεύει το ταχύτερα αναπτυσσόμενο τμήμα του πληθυσμού. Όπως και στην υπόλοιπη Γερμανία, οι ρωμαιοκαθολικές και προτεσταντικές εκκλησίες παρουσίασαν συνεχή πτώση της ιδιότητας μέλους. Στις 31 Δεκεμβρίου 2016, 32,4% των κατοίκων της πόλης ήταν Ρωμαίοι Καθολικοί, 11,6% Προτεστάντες και 0,3% Εβραίοι. Το 2011, το 7,5% ήταν μουσουλμάνοι μετανάστες από 21 χώρες προέλευσης. Περίπου 3% να τηρούν άλλες χριστιανικές ονομασίες. Υπάρχει επίσης μια μικρή παλιά καθολική ενορία και μια αγγλόφωνη ενορία της Επισκοπικής Εκκλησίας στην πόλη.

Το Hofbräuhaus και το Oktoberfest

Το Hofbräuhaus am Platzl, αναμφισβήτητα η πιο διάσημη αίθουσα μπύρας παγκοσμίως, βρίσκεται στο κέντρο της πόλης. Λειτουργεί επίσης η δεύτερη μεγαλύτερη σκηνή στο Oktoberfest, ένα από τα πιο διάσημα αξιοθέατα του Μονάχου. Για δύο εβδομάδες, το Oktoberfest προσελκύει εκατομμύρια ανθρώπους που επισκέπτονται τις σκηνές μπύρας ("Bierzelte") και τα αξιοθέατα των εκθεσιακών χώρων. Το Oktoberfest διεξήχθη για πρώτη φορά στις 12 Οκτωβρίου 1810 προς τιμήν του γάμου του πρίγκιπα Ludwig με την πριγκήπισσα Therese του Saxe-Hildburghausen. Οι γιορτές έκλεισαν με αγώνα ιπποδρομιών και τα επόμενα χρόνια οι ιπποδρομίες συνεχίστηκαν και αργότερα εξελίχθηκαν σε αυτό που σήμερα είναι γνωστό ως το Oktoberfest. Παρά το όνομά του, το μεγαλύτερο μέρος του Oktoberfest συμβαίνει τον Σεπτέμβριο. Πάντα ολοκληρώνεται την πρώτη Κυριακή του Οκτωβρίου, εκτός αν η γερμανική εθνική εορτή στις 3 Οκτωβρίου (Tag der deutschen Einheit, δηλαδή η "Ημέρα της Γερμανικής Ενότητας") είναι Δευτέρα ή Τρίτη - τότε το Oktoberfest παραμένει ανοιχτό για αυτές τις μέρες.

== Μπύρες και ζυθοποιίες ==

Οι Μπίρες Munich Beer Hofbräuhaus

Το Μόναχο είναι διάσημο για τα ζυθοποιεία του και η Weissbier (ή Weißbier / Weizenbier, μπύρα σιταριού) είναι μια ειδικότητα από τη Βαυαρία. == Bier en brouwerij == [MUC AltstadtHB BierMaß.jpg | left | thumbnail | 255x255e | Munich Beer Hofbräuhaus]] München staat bekend om zijn brouwerijen en Weissbier (of Weißbier / Weizenbier, witbier) is een specialiteit uit Beieren.

Helles, ένα ανοιχτό λάγες με ημιδιαφανές χρυσό χρώμα είναι η πιο δημοφιλής μπύρα του Μονάχου σήμερα, αν και δεν είναι παλιό (εισήχθη μόνο το 1895) και είναι το αποτέλεσμα μιας αλλαγής στις γεύσεις μπύρας. Helles, een open wimper met doorschijnende gouden kleur, is tegenwoordig het populairste bier in München, hoewel het niet oud is (pas in 1895 geïntroduceerd) en is het resultaat van een verandering in bieraroma's. Ο Helles αντικατέστησε σε μεγάλο βαθμό τη σκοτεινή μπύρα του Μόναχου, την Dunkles, η οποία παίρνει το χρώμα της από τη βύνη ψημένη. Helles heeft grotendeels het donkere bier van München, Dunkles, vervangen dat zijn kleur krijgt van de gebakken mout. Ήταν η τυπική μπύρα στο Μόναχο τον 19ο αιώνα, αλλά σήμερα είναι περισσότερο μια ειδικότητα. Het was het typische bier in München in de 19e eeuw, maar vandaag is het meer een specialiteit. Το Starkbier είναι η ισχυρότερη μπύρα του Μονάχου, που περιέχει αλκοόλ 6% -9%. Starkbier is het sterkste bier van München, met 6% -9% alcohol. Είναι σκούρο κεχριμπαρένιο χρώμα και έχει μια βαρειά γεύση βύνης. Het is donker amberkleurig en heeft een zware moutsmaak. Είναι διαθέσιμο και δημοφιλές κατά τη διάρκεια της έντονης εποχής μπύρας (Lenten Starkbierzeit), η οποία αρχίζει την ήμερα της Ημέρας του Αγίου Ιωσήφ (19 Μαρτίου). Het is beschikbaar en populair tijdens het intense bierseizoen (Lenten Starkbierzeit), dat begint op de dag van St. Joseph's Day (19 maart). Η μπύρα που σερβίρεται στο Oktoberfest είναι ένας ειδικός τύπος μπύρας Märzen με υψηλότερη περιεκτικότητα σε αλκοόλ από την κανονική Helles. Bier dat op het Oktoberfest wordt geserveerd, is een speciaal type Märzen-bier met een hoger alcoholgehalte dan de gewone Helles. Υπάρχουν αμέτρητα Wirtshäuser (παραδοσιακά βαυαρικά σπίτια / εστιατόρια) σε όλη την περιοχή της πόλης, πολλά από τα οποία έχουν και μικρούς εξωτερικούς χώρους. Er zijn talloze Wirtshäuser (traditionele Beierse huizen / restaurants) in de hele stad, waarvan er veel in de open lucht zijn. Το Biergärten (κήποι μπίρας) είναι τα πιο διάσημα και δημοφιλή καταφύγια του γαστρονομικού τοπίου του Μονάχου. De Biergärten (biertuinen) zijn de beroemdste en meest populaire schuilplaatsen van het gastronomische landschap van München. Αποτελούν κεντρικό στοιχείο της κουλτούρας της πόλης και χρησιμεύουν ως ένα είδος χωνευτήρι για τα μέλη όλων των κοινωνικών κλάδων, για τους ντόπιους, τους ομογενείς και τους τουρίστες. Ze vormen een centraal element in de cultuur van de stad en dienen als een soort smeltkroes voor leden van alle sociale afdelingen, voor inwoners, expats en toeristen. Επιτρέπεται να φέρει το δικό του φαγητό σε έναν κήπο μπύρας, ωστόσο, απαγορεύεται να φέρει τα ποτά του. Hij mag zijn eigen eten meenemen naar een biertuin, maar hij mag zijn drankjes niet meebrengen. Υπάρχουν πολλοί μικρότεροι κήποι μπύρας και περίπου είκοσι μεγάλοι, που προσφέρουν τουλάχιστον μια χίλια καθίσματα, με τέσσερις από τις πιο γνωστές και δημοφιλείς στο Englischer Garten: Chinesischer Turm (δεύτερο μεγαλύτερο μπιτς στον κόσμο με 7.000 θέσεις), Seehaus, Hirschau και Aumeister. Er zijn veel kleinere biertuinen en ongeveer twintig mille, met minstens duizend zitplaatsen, met vier van de meest beroemde en populaire in de Englischer Garten: Chinesischer Turm ('s werelds tweede grootste strand met 7.000 zitplaatsen), Seehaus, Hirschau en Aumeister. Ανάμεσα στους ντόπιους, τους γνώστες και τους καλά πληροφορημένους τουρίστες, ο Augustiner-Keller, κοντά στο Hauptbahnhof (κεντρικός σταθμός) του Arnulfstraße, είναι ένας από τους δημοφιλέστερους κήπους μπύρας στην πόλη, δεδομένου ότι είναι ο μόνος χώρος στον οποίο η πιο δημοφιλής μπύρα, από ξύλινα βαρέλια. Onder de lokale bevolking, goed geïnformeerde en goed geïnformeerde toeristen, Augustiner-Keller, in de buurt van het Hauptbahnhof (centraal station) van de Arnulfstraße, is een van de meest populaire biertuinen in de stad, want het is de enige plaats waar het meest populaire bier, van houten vaten. Το Nockherberg, το Hofbräukeller (που δεν πρέπει να συγχέεται με το Hofbräuhaus) και το Löwenbräukeller είναι άλλοι διάσημοι κήποι μπύρας. De Nockherberg, de Hofbräukeller (niet te verwarren met het Hofbräuhaus) en de Löwenbräukeller zijn andere beroemde biertuinen. Hirschgarten είναι ο μεγαλύτερος κήπος μπύρας στον κόσμο, με 8.000 θέσεις. Hirschgarten is de grootste biertuin ter wereld, met 8.000 zitplaatsen. === Ζυθοποιίες στο Μόναχο === Augustiner-Bräu Hacker-Pschorr Hofbräu Löwenbräu Paulaner Spaten-Franziskaner-Bräu (ξεχωριστές μάρκες Spaten και Franziskaner, η τελευταία των οποίων κυρίως για τη Weissbier) Επίσης δημοφιλές, αν και όχι από το Μόναχο και επομένως χωρίς το δικαίωμα να έχει μια σκηνή στο Oktoberfest, είναι ιδιαίτερα το Tegernseer και η Schneider Weisse, η τελευταία από τις οποίες έχει μια μεγάλη αίθουσα μπύρας στο Μόναχο, όπως ακριβώς κάνουν τα ζυθοποιεία του Μονάχου. === Brouwerij in München === Augustiner-Bräu Hacker-Pschorr Hofbräu Löwenbräu Paulaner Spaten-Franziskaner-Bräu (afzonderlijke merken Spaten en Franziskaner, de laatste voornamelijk voor Weissbier) Ook populair, maar niet uit München en daarom zonder het recht om een ​​tent te hebben op het Oktoberfest, is het vooral Tegernseer en Schneider Weisse, waarvan de laatste een grote bierhal in München heeft, net als de brouwerij in München. Τα μικρότερα ζυθοποιεία γίνονται όλο και πιο διαδεδομένα στο Μόναχο, όπως ο Giesinger Bräu. Kleinere brouwerijen worden steeds populairder in München, zoals Giesinger Bräu. Ωστόσο, αυτά τα ζυθοποιεία δεν έχουν σκηνές στο Oktoberfest. Deze brouwerijen hebben echter geen tenten in het Oktoberfest.

Μαγειρικές σπεσιαλιτέ

Το Münchner Weißwurst («λευκό λουκάνικο») εφευρέθηκε εδώ το 1857. Είναι μια ειδικότητα του Μονάχου. Παραδοσιακά τρώγονται μόνο πριν το μεσημέρι - μια παράδοση που χρονολογείται πριν από τα ψυγεία - αυτά τα ψωμάκια συχνά σερβίρονται με γλυκιά μουστάρδα και φρεσκοψημένα κουλουράκια.

Νυχτερινή Ζωή

Νυχτερινό κέντρο διασκέδασης στο Μόναχο (Harry Klein)

Η νυχτερινή ζωή στο Μόναχο βρίσκεται κυρίως στο κέντρο της πόλης (Altstadt-Lehel) και στους δήμους Maxvorstadt, Ludwigsvorstadt-Isarvorstadt, Au-Haidhausen και Schwabing. Μεταξύ του Sendlinger Tor και της Maximilianplatz βρίσκεται η λεγόμενη Feierbanane, μια άτυπη, ανεπανάληπτη ζώνη με σχήμα μπανανών που εκτείνεται 1,3 χιλιόμετρα κατά μήκος του Sonnenstraße και χαρακτηρίζεται από υψηλή συγκέντρωση κλαμπ, μπαρ και εστιατορίων. Τα τελευταία χρόνια, το Feierbanane έχει γίνει ο κύριος άξονας της νυχτερινής ζωής του Μονάχου και τείνει να είναι αρκετά γεμάτο, ειδικά τα Σαββατοκύριακα. Έχει επίσης προκαλέσει κάποια συζήτηση μεταξύ αξιωματούχων της πόλης σχετικά με ζητήματα ασφάλειας που συνδέονται με το αλκοόλ και τις γενικές επιπτώσεις της ζώνης του κόμματος στους κατοίκους της περιοχής καθώς και στις επιχειρήσεις ημέρας.

Οι δύο κύριες συνοικίες του Ludwigsvorstadt-Isarvorstadt, Gärtnerplatzviertel και Glockenbachviertel, θεωρούνται και οι δύο λιγότερο σημαντικές από τις περισσότερες νυχτερινές περιοχές της πόλης και είναι γνωστές για τα πολλά μπαρ και τα κλαμπ τους καθώς και για τα κεντρικά κέντρα γκέι του Μόναχου. Στις ζεστές ελαφρείς ή καλοκαιρινές νύχτες μπορούν να δει κανείς εκατοντάδες νέοι στην Gärtnerplatz, όπου βρίσκονται στο χορτάρι για να χαλαρώσουν, να μιλούν με φίλους και να πίνουν μπίρα, καταλαμβάνοντας το μεγαλύτερο μέρος του διαθέσιμου χώρου της πλατείας στη διαδικασία.

Το Maxvorstadt έχει πολλά μικρότερα μπαρ που είναι ιδιαίτερα δημοφιλή στους πανεπιστημιακούς φοιτητές, ενώ η Schwabing, μια από τις πρώτες και πρώτες περιοχές του Μόναχου με θρυλικούς συλλόγους όπως η Big Apple, η PN, η Domicile, η Hot Club, η Piper Club, η Tiffany Το κίτρινο υποβρύχιο και το υποβρύχιο nightclub κίτρινο υποβρύχιο, καθώς και πολλά μπαρ, όπως το Schwabinger 7 ή το Schwabinger Podium, έχουν χάσει το μεγαλύτερο μέρος της δραστηριότητας νυχτερινής διασκέδασης τις τελευταίες δεκαετίες, κυρίως εξαιτίας της εξυγίανσης και των υψηλών μισθωμάτων. Έχει γίνει η πιο πολυπόθητη και ακριβή κατοικημένη περιοχή της πόλης, προσελκύοντας εύπορους πολίτες με ελάχιστο ενδιαφέρον για πάρτι.

Από τα μέσα της δεκαετίας του '90, το Kunstpark Ost και ο διάδοχός του Kultfabrik, πρώην βιομηχανικό συγκρότημα που μετατράπηκε σε μεγάλη περιοχή διασκέδασης κοντά στο München Ostbahnhof στο Berg am Laim, φιλοξένησε περισσότερα από 30 κλαμπ και ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής στους νέους και τους κατοίκους μητροπολιτική περιοχή γύρω από το Μόναχο. Το Kultfabrik έκλεισε στα τέλη του 2015 για να μετατραπεί η περιοχή σε οικιστική και γραφική περιοχή. Εκτός από το Kultfarbik και το μικρότερο Optimolwerke, υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία εγκαταστάσεων στα αστικά μέρη του κοντινού Haidhausen. Πριν από το Kunstpark Ost, υπήρχε ήδη συσσώρευση διεθνώς γνωστών νυχτερινών κέντρων στα ερείπια του εγκαταλελειμμένου πρώην αεροδρομίου του Μονάχου-Ρίμη.

Η νυχτερινή ζωή του Μονάχου τείνει να αλλάζει δραματικά και γρήγορα. Οι εγκαταστάσεις ανοίγουν και κλείνουν κάθε χρόνο, ενώ ορισμένοι επιβιώνουν μόνο λίγους μήνες, ενώ άλλοι διαρκούν πολλά χρόνια. Πέρα από τους ήδη αναφερθέντες χώρους της δεκαετίας του 1960 και του 1970, τα νυχτερινά κέντρα με διεθνή αναγνώριση στην πρόσφατη ιστορία περιλάμβαναν το Tanzlokal Größenwahn, το Atomic Cafe, το Ultraschall, το KW-Das Heizkraftwerk, το Natraj Temple και το Babalu Bar. Από το 1995 έως το 2001, το Μόναχο φιλοξενεί επίσης το Union Move, ένα από τα μεγαλύτερα τεχνοπαράδες στη Γερμανία.

Το Μόναχο έχει δύο άμεσα συνδεδεμένες γκέι συνοικίες, οι οποίες βασικά μπορούν να θεωρηθούν ως ένα: το Gärtnerplatzviertel και το Glockenbachviertel, και οι δύο περιοχές της περιφέρειας Ludwigsvorstadt-Isarvorstadt. Ο Freddie Mercury διέθετε ένα διαμέρισμα κοντά στο Gärtnerplatz και την τρανσεξουαλική εικόνα. Η Romy Haag είχε ένα club στο κέντρο της πόλης εδώ και πολλά χρόνια.

Το Μόναχο έχει περισσότερα από 100 νυχτερινά κέντρα και χιλιάδες μπαρ και εστιατόρια εντός των ορίων της πόλης.

Μερικά αξιοσημείωτα κέντρα νυχτερινής διασκέδασης είναι: οι δημοφιλείς λέσχες τεχνολογίας είναι το MMA Club, το Μπλετς Μουσική Λέσχη, ο Χάρι Κλέιν, η Rote Sonne, η Grinsekatze, η Bullitt, η Bahnwärter Thiel, ο Bob Beaman, το Pimpernel, το Charlie και το Palais. Τα δημοφιλή μικτά κλαμπ μουσικής είναι Call Me Drella, Cord, Wannda Circus, Theaterfabrik, Tonhalle και Backstage. Τα σωματεία υψηλής κοινωνίας είναι τα P1 και Pacha Munich. Κάποια αξιοσημείωτα μπαρ (μπαρ που βρίσκονται σε όλη την πόλη) είναι το Cocktail Bar του Charles Schumann, το Havana Club, το Sehnsucht, το Bar Centrale, το Ksar, το Holy House, το Eat the Rich, το Negroni, το Die Goldene Bar και το Bei Otto.

Αθλήματα

Ποδόσφαιρο

Το Allianz Arena, το γήπεδο της Βαυαρίας του Μονάχου

Στο Μόναχο φιλοξενούνται πολλές επαγγελματικές ομάδες ποδοσφαίρου, μεταξύ των οποίων η Bayern Munich, η πιο επιτυχημένη λέσχη της Γερμανίας και ένας πολλαπλός νικητής του Champions League. Άλλοι αξιόλογοι σύλλογοι είναι το 1860 Μόναχο, οι οποίοι ήταν πολύ καιρό τους αντιπάλους τους σε μια ίση θέση, αλλά επί του παρόντος το παιχνίδι στην Περιφέρεια της Μπάγερν (4η βαθμίδα) λόγω υποβιβασμού για οικονομικούς λόγους. και ο πρώην σύλλογος Bundesliga SpVgg Unterhaching που παίζει τώρα στην 3η Λίγκα.

Μπάσκετ

Μπάγερν Μπάγερν Μονάχου Μπάσκετ που παίζει αυτή τη στιγμή στο Μπέκελς της Μπέκας.

Η πόλη φιλοξένησε τα τελικά στάδια του FIBA ​​EuroBasket 1993, όπου η γερμανική εθνική ομάδα μπάσκετ κέρδισε το χρυσό μετάλλιο.

Χόκεϊ στον πάγο

Το club χόκεϊ επί πάγου της πόλης είναι το EHC Munich.

Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες

Το Μόναχο φιλοξένησε τους Θερινούς Ολυμπιακούς του 1972, όπου έλαβε χώρα η σφαγή στο Μόναχο. Ήταν μια από τις πόλεις που φιλοξένησαν το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 2006, το οποίο δεν πραγματοποιήθηκε στο Ολυμπιακό Στάδιο του Μονάχου, αλλά σε ένα νέο γήπεδο ποδοσφαίρου, το Allianz Arena. Το Μόναχο ζήτησε να φιλοξενήσει τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2018, αλλά χάθηκε από το Pyeongchang. Τον Σεπτέμβριο του 2011, ο Πρόεδρος της DOSB, Thomas Bach, επιβεβαίωσε ότι το Μόναχο θα υποβάλει προσφορά για τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες στο μέλλον.

Μαραθώνας

Υπάρχουν τρεις ετήσιες οδικές εκδηλώσεις στο Μόναχο, ο Μαραθώνιος του Μονάχου τον Οκτώβριο, η εταιρεία διοργάνωσε το B2Run τον Ιούλιο και το Πρωτάθλημα της Πρωτοχρονιάς στις 31 Δεκεμβρίου.

Κολύμπι

Αθλητής του Surfing στο κύμα του ποταμού Eisbach.

Οι δημόσιες αθλητικές εγκαταστάσεις στο Μόναχο περιλαμβάνουν δέκα εσωτερικές πισίνες και οκτώ εξωτερικές πισίνες που λειτουργούν από την κοινοτική επιχείρηση του City City Utilities (SWM), ενώ η κολύμβηση εντός των ορίων της πόλης του Μονάχου είναι επίσης δυνατή σε διάφορες τεχνητές λίμνες, όπως για παράδειγμα το Riemer See ή τη λίμνη Langwieder.

Surf στον Ποταμό (River surfing)

Το Μόναχο έχει μια φήμη ως hotspot για το σέρφινγκ, προσφέροντας το πιο γνωστό παγκόσμιο σημείο του ποταμού, το κύμα Eisbach, το οποίο βρίσκεται στο νότιο άκρο του πάρκου Englischer Garten και χρησιμοποιείται από τους surfers μέρα και νύχτα και όλο τον χρόνο. το ποτάμι, υπάρχει ένα δεύτερο, ευκολότερο κύμα για αρχάριους, το αποκαλούμενο Kleine Eisbachwelle. Δύο επιπλέον σημεία της πόλης βρίσκονται στον ποταμό Isar, το κύμα στο κανάλι Floßlände και ένα κύμα κατάντη της γέφυρας Wittelsbacherbrücke.

Γύρω στο Μόναχο

Το Νταχάου

Το αστικό συγκρότημα του Μονάχου διασχίζει την πεδιάδα των αλπικών λόφων που περιλαμβάνει περίπου 2,6 εκατομμύρια κατοίκους. Αρκετές μικρότερες παραδοσιακές βαυαρικές πόλεις όπως Dachau, Freising, Erding, Starnberg, Landshut και Moosburg αποτελούν σήμερα μέρος της ευρύτερης περιοχής του Μονάχου, που σχηματίζεται από το Μόναχο και τις γύρω περιοχές, που αποτελούν τη μητροπολιτική περιοχή του Μονάχου, η οποία έχει πληθυσμό περίπου 6 εκατομμύρια άνθρωποι.

Αναψυχή

Νότια του Μονάχου, υπάρχουν πολλές κοντινές λίμνες γλυκού νερού όπως η λίμνη Starnberg, το Ammersee, το Chiemsee, το Walchensee, το Kochelsee, το Tegernsee, το Schliersee, το Simssee, το Staffelsee, το Wörthsee, το Kirchsee και οι ολυμπιακές λίμνες Osterseen για αναψυχή, κολύμπι και θαλάσσια σπορ και μπορείτε να φτάσετε γρήγορα με το αυτοκίνητο και μερικά από το S-Bahn του Μονάχου.

Γλώσσα

Χάρτης της διανομής των βαυαρικών ομιλητών στην Ευρώπη.

Οι βαυαρικές διαλέκτους ομιλούνται μέσα και γύρω από το Μόναχο, με την ποικιλία της Άνω Βαυαρίας (Oberbayrisch). Η Αυστριακή Βαυαρία δεν έχει επίσημη ιδιότητα από τις αρχές της Βαυαρίας ή την τοπική κυβέρνηση, αλλά αναγνωρίζεται από την SIL και έχει δικό της κωδικό ISO-639.

Ιστορία της Γλώσσας

Οι Βαυαρινοί σχηματίστηκαν κατά την πρώιμη μεσαιωνική περίοδο, όπως ο πληθυσμός του Δουκάτου της Βαυαρίας, που αποτελεί το νοτιοανατολικό τμήμα του βασιλείου της Γερμανίας. Τα παλαιά γερμανικά έγγραφα από την περιοχή της Βαυαρίας αναγνωρίζονται ως Altbairisch ("Old Bavarian"), παρόλο που αυτή τη στιγμή έχουν λίγα χαρακτηριστικά γνωρίσματα που θα τα χωρίζουν από τα γερμανικά Alemannic.

Εκπαίδευση

Κολλέγια και πανεπιστήμια

Το Μόναχο είναι μια κορυφαία θέση για την επιστήμη και την έρευνα με έναν μακρύ κατάλογο βραβευθέντων με Νόμπελ από τον Wilhelm Conrad Röntgen το 1901 στον Theodor Hänsch το 2005. Το Μόναχο έχει γίνει πνευματικό κέντρο ήδη από τις εποχές του αυτοκράτορα Λουδοβίκου IV όταν οι φιλόσοφοι όπως ο Μιχαήλ του Τσεζένα, Ο Μάρσιλιος της Πάντοβα και ο Γουλιέλμος του Όκχαμ προστατεύονταν στο δικαστήριο του αυτοκράτορα. Το Πανεπιστήμιο Ludwig Maximilian (LMU) και το Technische Universität München (TU ή TUM) ήταν δύο από τα τρία πρώτα γερμανικά πανεπιστήμια που έλαβαν το πανεπιστήμιο τίτλων ελίτ με επιτροπή επιλογής αποτελούμενη από ακαδημαϊκούς και μέλη των Υπουργείων Παιδείας και Έρευνας την Ομοσπονδία και τα γερμανικά κράτη (Länder). Μόνο τα δύο πανεπιστήμια του Μονάχου και το Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Καρλσρούης (που είναι σήμερα μέλος του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Καρλσρούης) έχουν κρατήσει την τιμή αυτή και τις συνεπαγόμενες μεγαλύτερες πιθανότητες προσέλκυσης ερευνητικών κεφαλαίων από τον πρώτο γύρο αξιολόγησης το 2006.

• Το Πανεπιστήμιο Ludwig Maximilian του Μονάχου (LMU), που ιδρύθηκε το 1472 στην Ingolstadt, μετακόμισε στο Μόναχο το 1826
• Τεχνικό Πανεπιστήμιο του Μονάχου (TUM), που ιδρύθηκε το 1868
• Akademie der Bildenden Künste München, που ιδρύθηκε το 1808
• Πανεπιστήμιο Bundeswehr του Μονάχου, που ιδρύθηκε το 1973 (βρίσκεται στο Neubiberg)
• Deutsche Journalistenschule, που ιδρύθηκε το 1959
• Bayerische Akademie für Außenwirtschaft, που ιδρύθηκε το 1989
• Hochschule für Musik und Theatre München, που ιδρύθηκε το 1830
• Διεθνής Σχολή Ερευνών Max Planck για τις Μοριακές και Κυτταρικές Επιστήμες της Ζωής
• Διεθνής Σχολή Διοίκησης
• Katholische Stiftungsfachhochschule München, που ιδρύθηκε το 1971
• Munich Business School (MBS), που ιδρύθηκε το 1991
• Νομικό Κέντρο Πνευματικής Ιδιοκτησίας του Μονάχου (MIPLC)
• Η Φιλοσοφική Σχολή του Μονάχου, που ιδρύθηκε το 1925 στο Pullach, μετακόμισε στο Μόναχο το 1971
• Σχολή Πολιτικών Επιστημών του Μονάχου
• Πανεπιστήμιο Εφαρμοσμένων Επιστημών του Μονάχου (HM), που ιδρύθηκε το 1971
• Νέο Ευρωπαϊκό Κολλέγιο, που ιδρύθηκε το 2014
• Pionierschule und Fachschule des Heeres für Bautechnik
• Ουκρανικό Ελεύθερο Πανεπιστήμιο, που ιδρύθηκε το 1921 (από το 1945 - στο Μόναχο)
• Πανεπιστήμιο Τηλεόρασης και Κινηματογράφου Μονάχου (Hochschule für Fernsehen und Film), που ιδρύθηκε το 1966
• Globe Business College του Μονάχου

Ονομασία αστεροειδή

Ο αστεροειδής 428 Μοναχία (428 Monachia), που ανακαλύφθηκε το 1897, πήρε το όνομά του από την πόλη αυτή.

Έμβλημα και σημαία

• 
  Μείζον έμβλημα
• 
  Αστική σημαία
• 
  Αστική σημαία (με πρότυπο τη σημαία της Βαυαρίας)

Διεθνείς σχέσεις

Το Μόναχο είναι αδελφοποιημένο με τις ακόλουθες πόλεις (η ημερομηνία συμφωνίας αναφέρεται σε παρένθεση):

Πλάκα στο Neues Rathaus (Νέο Δημαρχείο) που δείχνει δίδυμες πόλεις και αδελφικές πόλεις του Μονάχου

• Εδιμβούργο, Ηνωμένο Βασίλειο, (1954)
• Βερόνα, Ιταλία (1960)
• Μπορντό, Γαλλία (1964)
• Σαπόρο, Ιαπωνία (1972)
• Cincinnati, Ohio, Ηνωμένες Πολιτείες (1989)
• Κίεβο, Ουκρανία (1989)
• Χάραρη, Ζιμπάμπουε (1996).

Παραπομπές

1. Πρόσφατες απογραφές – Λίστες: http://www.mstatistik-muenchen.de/datamon/datamon.jsp?thema=C01
2. Πρόσφατες απογραφές – Μηνιαίες αναφορές: http://www.mstatistik-muenchen.de/themen/bevoelkerung/monatszahlen/moz_bevoelkerung_uebersicht.htm
3. www.muenchen.de/leben/service/postleitzahlen.html.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

wiktionary logo

Το Βικιλεξικό έχει σχετικό λήμμα:   Μόναχο

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Μόναχο

• Επίσημη ιστοσελίδα
• ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΜΟΝΑΧΟΥ
• Γερμανική Ακαδημία Μόναχο
• Ειδήσεις για τους Έλληνες του Μονάχου