Ντάνκαν Α΄ της Σκωτίας

Ο Ντάνκαν Α΄ της Σκωτίας ή Ντάνκαν ο Ασθενής (Duncan I of Scotland, 1001 - 14 Αυγούστου 1040) βασιλιάς της Σκωτίας (1034 – 1040) ήταν γιος του Κρίναν του Ντάνκελντ και της Μπέθοκ, κόρης του Μάλκολμ Β΄ της Σκωτίας.^[2][3][4] Ο Ντάνκαν Α΄ ήταν ο πρωταγωνιστής στο πασίγνωστο έργο του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ Μάκβεθ, σε αντίθεση με την εμφάνιση του στο έργο του Σαίξπηρ σαν ηλικιωμένος βασιλιάς περιγράφεται στην πραγματικότητα νέος και πολύ δυναμικός.

Ντάνκαν Α΄
Βασιλιάς της Σκωτίας
Περίοδος	1034-1040
Προκάτοχος	Μάλκολμ Β΄ της Σκωτίας
Διάδοχος	Μάκβεθ της Σκωτίας
Θάνατος	14 Αυγούστου 1040 [1] Έλγιν, Μάρεϊ
Σύζυγος	Σάθεν
Επίγονοι	Μάλκολμ Γ΄ της Σκωτίας, Ντόναλντ Γ΄ της Σκωτίας
Οίκος	Οίκος του Ντάνκελντ
Πατέρας	Κρίναν του Ντάνκελντ
Μητέρα	Μπέθοκ
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Άνοδος στον θρόνο

Διαδέχθηκε τον από μητέρα παππού του Μάλκολμ Β΄ που πέθανε στις 25 Νοεμβρίου 1034 σε ηλικία 80 ετών χωρίς σοβαρή αντίδραση, πολλοί ιστορικοί υποθέτουν ότι είχε μεσολαβήσει ένας άλλος βασιλιάς ο Τανάιστ αλλά δεν έγινε ιστορικά αποδεκτό από τους ιστορικούς.^[5] Οι παλιότεροι ιστορικοί όπως ο Ιωάννης του Φορντάν υποθέτουν ότι την εποχή του παππού του είχε γίνει βασιλιάς της Στραθκλάιντ που του είχε δώσει ο παππούς του την περίοδο 1018 - 1034 αλλά οι νεώτεροι ιστορικοί διαφωνούν.^[6] Τα Χρονικά των βασιλέων της Άλμπα μια από τις παλιότερες πηγές γράφουν ότι η σύζυγος του λεγόταν Σαθέν και ήταν Κέλτικης καταγωγής.^[7] Με την σύζυγο του είχε αποκτήσει δυο τουλάχιστον γιους τους μετέπειτα βασιλείς Μάλκολμ Γ΄ της Σκωτίας και Ντόναλντ Γ΄ της Σκωτίας μερικοί ιστορικοί αναφέρουν ότι είχαν και τρίτο γιο τον Μειλ Μουίρ, κόμη του Άθολ αλλά αυτό είναι αβέβαιο.^[8]

Ανατροπή και θάνατος

Η πρώτη περίοδος του Ντάνκαν Α΄ ήταν ειρηνική, ο Μάκβεθ της Σκωτίας πήρε τον τίτλο του δούκα ενώ περιγράφεται από τα πρώτα χρόνια πολεμοχαρής. Οι δούκες των Φράγκων είχαν αντικαταστήσει εκείνη την εποχή τους Καρολίδες βασιλείς των Φράγκων, στην Αγγλία ο Γκόντουιν του Ουέσσεξ είχε τον τίτλο του δούκα κάτι που δείχνει ότι είχε σημαντικές εξουσίες πίσω από τον θρόνο.^[9] Ο Ντάνκαν πολιόρκησε με μεγάλο στρατό το Ντάραμ (1039) αλλά η εκστρατεία κατέληξε τελικά σε καταστροφή.^[10] Ο Ντάνκαν Α΄ επέζησε αλλά αποφάσισε να εκδικηθεί με νέα εκστρατεία εναντίον του Μόρεϊ αλλά ηττήθηκε ξανά και αυτή την φορά σκοτώθηκε στις 14 Αυγούστου 1040 κοντά στο Έλγιν από τον Μάκβεθ.^[11] Ο Ντάνκαν Α΄ μάλλον τάφηκε στο Έλγιν αφού το βασιλικό κοιμητήριο στην Αϊόνα δεν είχε δημιουργηθεί ακόμα.^[12]

Φιλμογραφία

Ο Ντάνκαν παρουσιάζεται σαν ηλικιωμένος βασιλιάς στο έργο του Σαίξπηρ Μάκβεθ, σκοτώθηκε στον ύπνο του από τον πρωταγωνιστή του έργου Μάκβεθ που τον διαδέχθηκε στον θρόνο. Στο ιστορικό μυθιστόρημα του Νάιτζελ Τράντερ (1909 - 2000) Μάκβεθ ο βασιλιάς (1978) παρουσιάζεται να έχει τον φόβο ότι θα του κλέψει τον θρόνο ο Μάκβεθ. Προσπάθησε να τον δηλητηριάσει αλλά απέτυχε, στην συνέχεια βάδισε με έναν στρατό εναντίον του αλλά ηττήθηκε και σκοτώθηκε σε προσωπική μονομαχία.

Στην γνωστή τηλεοπτική σειρά "Γκαργκόιλ" παρουσιάζεται αδύναμος και αιμοβόρος βασιλιάς που δολοφονούσε οποιονδήποτε θεωρούσε ύποπτο για τον θρόνο του.^[13] Προσπάθησε να δολοφονήσει τον Μάκβεθ πιέζοντας την Ντεμόνα να συμμαχήσει με έναν ευγενή από τον Μόρεϊ, σκοτώθηκε σε μια αποτυχημένη προσπάθεια του να σκοτώσει τον Μάκβεθ με μια σφαίρα που του είχαν δώσει οι Μάγισσες αλλά τελικά σκοτώθηκε ο ίδιος.

Παραπομπές

1. Broun, "Duncan I (d. 1040)".
2. Broun, "Duncan I (d. 1040)".
3. Donnchad mac Crínáin is the Mediaeval Gaelic form.
4. Skene, Chronicles, p. 101.
5. Duncan, Kingship of the Scots, p. 33.
6. Duncan, Kingship of the Scots, p. 40.
7. Duncan, Kingship of the Scots, p. 37.
8. Oram, David I, p. 233, n. 26: the identification is from the Orkneyinga saga but Máel Muire's grandson Máel Coluim, Earl of Atholl is known to have married Donald III's granddaughter Hextilda.
9. Duncan, Kingship of the Scots, pp. 33–34.
10. G. W. S. Barrow, Kingship and Unity: Scotland 1000–1306, Edinburgh University Press, 1981, p.26.
11. Broun, "Duncan I (d. 1040)"; the date is from Marianus Scotus and the killing is recorded by the Annals of Tigernach.
12. "I Never Knew That About Scotland", Christopher Winn, p. 165.
13. Bishansky, Greg (March 13, 2013). "Station Eight : Gargoyles : Ask Greg Archive : Duncan". S8.org. Retrieved April 18, 2017. Duncan: This guy was a jerk. I mean, really. A paranoid tyrant who thought the world was out to get him. Well, not the world so much as his cousin, Macbeth. I suppose I can understand seeing Macbeth as a threat to the throne, but he just seemed to go out of his way to make Macbeth miserable. He reveled in it. When he died, we were all happy to see him bite it.

Πηγές

• Anderson, Alan Orr, Early Sources of Scottish History AD 500 to 1286, volume one. Republished with corrections, Paul Watkins, Stamford, 1990.
• Broun, Dauvit, "Duncan I (d. 1040)", Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004 accessed 15 May 2007
• Duncan, A. A. M., The Kingship of the Scots 842–1292: Succession and Independence. Edinburgh University Press, Edinburgh, 2002.
• Oram, Richard, David I: The King Who Made Scotland. Tempus, Stroud, 2004.

Ντάνκαν Α΄ της Σκωτίας Οίκος του Ντάνκελντ Γέννηση: 1001 Θάνατος: 14 Αυγούστου 1040
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος Μάλκολμ Β΄ της Σκωτίας	Βασιλιάς της Σκωτίας 1034 - 1040	Διάδοχος Μάκβεθ της Σκωτίας