Ορφέας
From Wikipedia, the free encyclopedia
Σύμφωνα με τον ελληνικό μύθο, ο Ορφέας ήταν κύριος εκπρόσωπος της τραγουδιστικής τέχνης, της λύρας (Ορφικά–Αργοναυτικά[3]), ενώ σε άλλες περιπτώσεις της φόρμιγγας. Είχε βαρύνουσα σημασία στη θρησκευτική ιστορία της Ελλάδας. Η μυθική φιγούρα του Ορφέα ήταν ελληνικής προέλευσης και θεωρείται από πολλούς σύγχρονους ερευνητές ότι καταγόταν από τη Μακεδονία[4] και, πιο συγκεκριμένα, από την Πιερία[5]. Μόνο που η παραπάνω θέση προσκρούει στα δεδομένα που παραθέτουν αρχαίες πήγες. Στα Ορφικά–Αργοναυτικά ο Ιάσονας, προσφωνώντας τον Ορφέα, αναφέρει: Ορφέα, αγαπημένε γιε της Καλλιόπης και του Οιάγρου, που στη Βιστονία βασιλεύει στους πολυπρόβατους Κίκονες, χαίρε, αφού φτάνω για πρώτη φορά στις σπηλιές του Αίμου και στα ρέματα του Στρυμόνα κοντά στα απόκρημνα φαράγγια της Ροδόπης[6]
Ορφέας | |
---|---|
Γενικές πληροφορίες | |
Όνομα στη μητρική γλώσσα | Ὀρφεύς (Αρχαία Ελληνικά) |
Συνθήκες θανάτου | Λυντσάρισμα |
Εθνικότητα | Έλληνες |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Ομιλούμενες γλώσσες | αρχαία ελληνικά[1] |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | συγγραφέας ποιητής μουσικός[2] |
Οικογένεια | |
Σύζυγος | Ευρυδίκη Αργιόπη |
Γονείς | Οίαγρος και Καλλιόπη |
Αδέλφια | Λίνος |
Συγγενείς | Ρήσος |
Σχετικά πολυμέσα | |
δεδομένα |
Στον Απολλώνιο Ρόδιο αναφέρονται τα εξής: Ας θυμηθούμε τον Ορφέα, αυτόν που, κατά την παράδοση, γέννησε στη Θράκη, στην κορυφή της Πιμπληίδας, η Καλλιόπη σαν ενώθηκε με τον Οίαγρο.[7]
Είναι λοιπόν σαφές πως την περίοδο του Ορφέα η Βιστονική Θράκη[8] κάλυπτε πολύ μεγαλύτερο εδαφικό εύρος. Είναι πιθανό να ξεκινούσε από την Πιερία και εκτεινόταν μέχρι τη χερσόνησο του Άθω.[9],στον Αίμο και κατέληγε στο Βόσπορο [10].
Γεννήθηκε στην Πιερία, στην πόλη Πίμπλεια[11], κοντά στον Όλυμπο[12][13] και ήταν βασιλιάς των Κικόνων[14]. Ο μυθιστοριογράφος Κόνων γράφει ότι ήταν και Βασιλιάς των Μακεδόνων[15]. Αντλώντας πληροφορίες από τα Ορφικά–Αργοναυτικά, ο Ορφέας, μετά την αναζήτηση της Ευρυδίκης στον Άδη[16], ταξίδευσε στη Μέμφιδα όπου περιηγήθηκε στις ιερές πόλεις του Άπη και συνέθεσε τον «Ιερόν Λόγον» και, έπειτα, κατευθύνθηκε στη Λιβύη [17].
Σε προχωρημένη ηλικία συμμετέχει στην Αργοναυτική εκστρατεία[18], όπως αναφέρει ο ίδιος στα Ορφικά. Χαρακτηριστικό είναι το περιστατικό που λαμβάνει χώρα ανάμεσα στον Ορφέα και τον Κένταυρο Χείρωνα, όταν οι Αργοναύτες τον επισκέπτονται στη σπήλια του μετά την παράκληση του Πηλέα για να αποχαιρετήσει τον γιο του, Αχιλλέα. Εκεί ο Χείρων τους υποδέχτηκε εγκάρδια και «όταν η ψυχή χόρτασε φαγί και πιοτό»[19], οι Μινύες τους κάλεσαν να συναγωνιστούν στο τραγούδι, μα όταν ο Ορφέας από σεβασμό στο πρόσωπο του Χείρωνα αρνήθηκε, τότε ο Χείρων πήρε τη λύρα που κρατούσε ο Αχιλλέας και την προσέφερε στον Ορφέα.
Έχουν διατυπωθεί πολλές απόψεις και ήδη από την αρχαιότητα υπήρχε διάσταση απόψεων σχετικά με τα αίτια που οδήγησαν στο θάνατό του. Η επικρατέστερη είναι ότι θανατώθηκε βίαια απ' τις Μαινάδες, κοντά στον ποταμό Ενιπέα. Ο τάφος του βρισκόταν και αυτός κοντά στον Όλυμπο στα Λείβηθρα τα οποία ήταν και γενέτειρά του[20][21].