Τρωικός Πόλεμος
πολεμική σύγκρουση της ελληνικής μυθολογίας / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Τρωικός Πόλεμος ήταν μία δεκαετής, εμφύλια πολεμική σύγκρουση ανάμεσα στους Έλληνες, με αντίπαλα στρατόπεδα τους Αχαιούς[10][11] (ή Αργείους ή Δαναούς στον Όμηρο, όπως αποκαλούσε τους Μυκηναίους) και τους Τρώες. Πραγματοποιήθηκε κάτω από τα τείχη της Τροίας αλλά και σε γειτονικές πόλεις που συμμαχούσαν με αυτή. Η κύρια αφορμή του πολέμου ήταν η αρπαγή της Ελένης, της συζύγου του βασιλιά της Σπάρτης, Μενέλαου, από τον πρίγκιπα της Τροίας Πάρη.
Τρωικός Πόλεμος | |||
---|---|---|---|
(Μυθικός πόλεμος, βασισμένος σε πραγματικά γεγονότα) | |||
Οι Τρώες βάζουν τον Δούρειο Ίππο στην πόλη | |||
Χρονολογία | 1250 π.Χ – 1240 π.Χ (σύμφωνα με τον Ηρόδοτο) | ||
Τόπος | Τρωάδα | ||
Αίτια | • Η γεωστρατηγική θέση και ο πλούτος της Τροίας • Η αρπαγή της Ελένης από τον Πάρι (αφορμή - μύθος) | ||
Στόχοι | • Επιστροφή της Ελένης στον Μενέλαο και παραχωρήσεις των Τρώων στους Αχαιούς (αρχικά) • Καταστροφή της Τροίας (αργότερα) | ||
Έκβαση | Νίκη των Αχαιών και Καταστροφή της Τροίας[1][2][3][4][5][6][7][8][9] | ||
Αντιμαχόμενοι | |||
Ηγετικά πρόσωπα | |||
Δυνάμεις | |||
| |||
Απώλειες | |||
|
Ο πόλεμος αυτός είναι από τα κύρια γεγονότα της εποχής. Παρ΄όλα αυτά οι σημαντικότερες πηγές προέρχονται από τα Ομηρικά Έπη και γενικότερα την ελληνική μυθολογία, με αποτέλεσμα να μην γνωρίζουμε ποια στοιχεία ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και ποια είναι απλά μύθος. Ο Τρωικός Πόλεμος, μέσα από τα Ομηρικά Έπη, αποτέλεσε πηγή αστείρευτης έμπνευσης για την αρχαία ελληνική λογοτεχνία, συμπεριλαμβανομένων και των έργων του Ομήρου: της Ιλιάδας, που εξιστορεί ένα χρονικό διάστημα από το τελευταίο έτος του πολέμου και της Οδύσσειας, που εξιστορεί το ταξίδι της επιστροφής στη πατρίδα του Οδυσσέα, ενός από τους Αχαιούς ηγέτες. Άλλα γεγονότα, σχετικά με τον Τρωικό Πόλεμο περιγράφονται στον τρωικό επικό κύκλο, από τον οποίο έχουν διασωθεί μόνο μικρά αποσπάσματα. Γεγονότα του πολέμου ενέπνευσαν επίσης την αρχαία ελληνική τραγωδία, τη λατινική λογοτεχνία (Αινειάδα του Βιργίλιου) και πολυάριθμα νεώτερα έργα λογοτεχνίας, εικαστικών τεχνών και μουσικής (βλ. κεφ. 5 Τέχνες).
Τα αίτια του πολέμου ανάγονται στη θεϊκή διαμάχη μεταξύ Αθηνάς, Ήρας και Αφροδίτης, την οποία προκάλεσε η Έριδα δίνοντάς τους ένα χρυσό μήλο με την αναγραφή στην ομορφότερη (τη καλλίστῃ). Ο Δίας θέλοντας να δώσει λύση στη διαμάχη για το ποια αξίζει το μήλο, τις παρέπεμψε στον Τρώα πρίγκιπα Πάρι, που επέλεξε την Αφροδίτη. Ως ανταμοιβή για την κρίση του, η Αφροδίτη τον αντάμειψε κάνοντας την Ελένη, την πιο όμορφη θνητή γυναίκα, να τον ερωτευθεί και να τον ακολουθήσει στην Τροία. Αμέσως μετά την αρπαγή της, ο Αγαμέμνονας, ο βασιλιάς των Μυκηνών και αδελφός του άντρα της Ελένης, Μενέλαου, ηγήθηκε γενικευμένης εκστρατείας των Αχαιών και πολιόρκησε την Τροία για δέκα χρόνια. Μετά τον θάνατο πολλών ηρώων, όπως του Αχιλλέα και του Αίαντα του Τελαμώνιου καθώς και των Τρώων, Έκτορα και Πάρι, η πόλη αλώθηκε χάρη στο τέχνασμα του Δούρειου Ίππου. Η κατάληψη της πόλης από τους Αχαιούς συνοδεύτηκε από σφαγή και ολοσχερή της καταστροφή καθώς και από βεβήλωση των ιερών. Αυτή η ενέργεια προκάλεσε την οργή των θεών, οι οποίοι εκδικήθηκαν πολλούς από τους επιζήσαντες Αχαιούς βασιλιάδες. Ελάχιστοι από αυτούς κατάφεραν να συνεχίσουν ειρηνικά τη ζωή τους στις πατρίδες τους. Οι Ρωμαίοι πίστευαν ότι ο Τρώας ήρωας Αινείας, μετά την πτώση της πόλης κατέφυγε στο Λάτιο, στην ιταλική χερσόνησο και ότι θεωρείται πρόγονός τους.
Οι Αρχαίοι Έλληνες, πίστευαν ότι ο Τρωικός Πόλεμος (όπως και τα περισσότερα γεγονότα της μυθολογίας) ήταν ιστορικό γεγονός που έλαβε χώρα τον 13ο ή το 12ο αιώνα π.Χ. και ότι η Τροία βρισκόταν στην ασιατική πλευρά του Ελλησπόντου (Δαρδανέλια). Μόλις το 1870, ο Γερμανός αρχαιολόγος Ερρίκος Σλήμαν, μετά από ανασκαφές ανακάλυψε, τη μέχρι τότε εντελώς μυθική, Τροία[12]. Σήμερα το σύνολο της αρχαιολογικής κοινότητας συμφωνεί ότι πράγματι η συγκεκριμένη τοποθεσία είναι η Τροία και ότι σίγουρα υπάρχει κάποιος ιστορικός πυρήνας, όσον αφορά τον πόλεμο. Το ερώτημα πλέον είναι κατά πόσο κάποια συγκεκριμένα γεγονότα και πρόσωπα που εξιστορούνται ήταν πραγματικά ή απλώς μυθεύματα. Ερευνητές έχουν υποστηρίξει ότι η χρονολογία που δίνει ο αρχαίος ιστορικός Ερατοσθένης: 1194-1184 π.Χ., είναι η πιο αντιπροσωπευτική, καθώς συμφωνεί και με αρχαιολογικά στοιχεία που υποδεικνύουν ότι στην πόλη τότε ξέσπασε καταστροφική πυρκαγιά και συγκεκριμένα στο στρώμα VIIa της Τροίας[13].