Martxoaren 12 a gregoriotar egutegiaren urteko hirurogeita hamaikagarren eguna da, 72.a bisurteetan . 294 egun falta dira urtea amaitzeko.
Jaiotzak
Artikulurik ez duten Martxoaren 12ko jaiotzak
Harry Harrison •
Hans Knappertsbusch •
Heriotzak
Artikulurik ez duten Martxoaren 12ko heriotzak
Oleg Tabakov •
Philip Galle •
Victor Brauner •
Romare Bearden •
Gertaerak
Ignazio Loiolakoa.
Egutegia
Aurreko eta hurrengo urteetan
Izendegia
Santutegia:
Inozentzio I.a , Fina San Gimignanokoa , Maximiliano Tebessakoa
Seaska egutegia:
Egoitz eta Goio. Araitz/Araiz, Ultzamako Andra Mariren Kapera.
Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.
Euskal Herria
1619 – Bernard Gazteluzar , euskal olerkaria (h. 1701 ).
1869 - Gregorio Urkaregi Otxandiano , Begoña elizateko hargin, obra-eraikitzaile eta kontratista (h. 1927 ).
1883 – Eulogio Urrejola , euskal sozialista eta sindikalista aitzindaria (h. 1958 ).
1885 – Ricardo Gondra , bizkaitar meatze-ingeniaria, Atlético de Madridren sortzaileetako bat (h. 1951 ).
1897 – Miguel Peña , gipuzkoar atleta (h. 1969 ).
1898 – Joseba Zubimendi , donostiar euskaltzalea, kantari, itzultzaile, kazetari, irrati esatari, poeta eta antzerkigilea (h. 1939 ).
1900 –
1901 – Martin Plaa , euskal tenislaria (h. 1978 ).
1906 – Jose Artetxe , euskal idazlea (h. 1971 ).
1926 – Miguel Urabaien , nafar kazetari eta zinema kritikaria (h. 2018 ).
1940 – Ramón Mendiburu , gipuzkoar txirrindulari ohia.
1947 – Maite Garagorri , Donostiako ikastolak sortu zituen mugimenduan andereño aitzindarietako bat.
1948 – Jose Antonio Larrañaga, Urko , gipuzkoar abeslaria.
1950 – Javier Clemente , bizkaitar futbolari ohia eta futbol entrenatzailea.
1952 – José Javier Pomés , nafar enpresaburu eta politikaria.
1959 – Josetxo Goia-Aribe , nafar saxo-jotzaile eta konpositorea.
1962 – Roberto Santamaría Calavia , nafar futbolari ohia.
1964 – Alfonso García Alonso , bizkaitar politikaria.
1965 – Mauro Entrialgo , arabar komikigilea.
1967 – Joxerramon Iruretagoiena, Izeta II.a , gipuzkoar harri-jasotzailea.
1972 – Alberto Lopez de Munain , arabar txirrindulari ohia.
1981 – Xavier Daramy , lapurtar izotz hockey jokalaria.
1998 – Iván Martínez de Lizarrondo , nafar futbolaria.
2001 –
2003 - Aitor Fraga , gipuzkoar futbolaria.
Mundua
1386 – Ashikaga Yoshimochi , Ashikaga shogunerriko laugarren shoguna (h. 1428 ).
1500 – Reginald Pole , Ingalaterrako Erresumako elizgizona (h. 1558 ).
1540 – Joan Idiakez , espainiar politikaria (h. 1614 ).
1573 - Ines Eduvigis Anhaltekoa , Anhalteko printzesa (h. 1616 ).
1613 – André Le Nôtre , frantziar lorategigilea (h. 1700 ).
1683 – John Theophilus Desaguliers , frantziar filosofo naturala, Royal Society of Londoneko kidea (h. 1744 ).
1685 – George Berkeley , irlandar filosofoa (h. 1753 ).
1685 – Johann Sebastian Bach , alemaniar konpositore eta organista (h. 1750 ).
1710 – Thomas Arne , ingeles musikagilea (h. 1778 ).
1782 – William Buckland , britainiar naturalista, geologo eta paleontologoa, dinosauro baten lehen deskribapen osoa idatzi zuena (h. 1856 ).
1788 – David d'Angers , frantziar eskultorea (h. 1856 ).
1790 – John Frederic Daniell , ingeles kimikaria (h. 1845 ).
1806 – Jane Means Appleton Pierce , Ameriketako Estatu Batuetako lehen dama (h. 1863 ).
1812 –
1815 – Louis Jules Trochu , Frantziako Estatuburua (h. 1896 ).
1824 – Gustav Robert Kirchhoff , alemaniar fisikaria (h. 1887 ).
1827 – Federico Anrich Santamaría , Kuban jaiotako espainiar itsasgizon eta politikaria (h. 1889 ).
1835 – Simon Newcomb , kanadar-estatubatuar astronomoa (h. 1909 ).
1838 – William Henry Perkin , ingeles kimikaria (h. 1907 ).
1843 – Gabriel Tarde , frantziar soziologo eta kriminologoa (h. 1904 ).
1854 – Johan Turi , Laponiako idazlea (h. 1936 ).
1863 –
1864 – W. H. R. Rivers , ingeles psikofisiologo eta antropologoa (h. 1922 ).
1869 – George Forbes , Zeelanda Berriko lehen ministroa (h. 1947 ).
1875 – Charles D. B. King , Liberiako presidentea (h. 1961 ).
1877 – Wilhelm Frick , alemaniar politikari nazia (h. 1946 ).
1878 – Gemma Galgani , italiar mistiko pasiotarra (h. 1903 ).
1881 – Väinö Tanner , Finlandiako lehen ministroa (h. 1966 ).
1883 – Eugene Biscailuz , Los Angeles hiriko euskal jatorriko polizia, California Highway Patrol polizia gorputzaren sortzailea (h. 1969 ).
1889 – Idris I.a Libiakoa , Libiako erregea (h. 1983 ).
1890 – Vatslav Nijinski , poloniar-errusiar ballet dantzari eta koreografoa (h. 1950 ).
1891 – Tora Larsson , suediar tranpolin jauzilaria (h. 1919 ).
1893 – Gilka Machado , brasildar poeta (h. 1980 ).
1898 – Ribeiro Couto , brasildar idazlea eta diplomatikoa (h. 1963 ).
1900 – Gustavo Rojas Pinilla , Kolonbiako presidente eta diktadorea (h. 1975 ).
1908 – David Saul Marshall , lehendabiziko Singapurgo lehen ministroa (h. 1995 ).
1909 – Petras Cvirka , lituanierazko poeta eta eleberrigilea (h. 1947 ).
1910 – Johan Ferrier , Surinamgo lehendabiziko presidentea (h. 2010 ).
1911 – Gustavo Díaz Ordaz , Mexikoko presidentea (h. 1979 ).
1915 – Alberto Burri , italiar artista bisual, margolari, eskultore eta medikua (h. 1995 ).
1918 – Elaine de Kooning , estatubatuar margolaria (h. 1989 ).
1919 – Miguel Gila , espainiar umorista eta komiki marrazkilaria (h. 2001 ).
1920 – Françoise d'Eaubonne , frantziar idazle eta feminista libertarioa, ekofeminismoaren ideia plazaratu zuena (h. 2005 ).
1921 – Gianni Agnelli , italiar enpresaburua eta Fiat enpresaren akziodun nagusia (h. 2003 ).
1922 – Jack Kerouac , estatubatuar idazle eta poeta, Beat belaunaldiko partaidea (h. 1969 ).
1923 – Wally Schirra , estatubatuar astronauta (h. 2007 ).
1924 - Mary Lee Woods , matematikari eta ordenagailu programatzaile ingelesa (h. 2017 ).
1925 –
1926 – Minerva Mirabal , Mirabal ahizpetako bat (h. 1960 ).
1927 – Raúl Alfonsín , Argentinako presidentea eta giza eskubideen bultzatzailea (h. 2009 ).
1928 – Edward Albee , estatubatuar antzerkigilea (h. 2016 ).
1931 – François Rabbath , franko-siriar kontrabaxu jotzaile, konpositore eta pedagogoa.
1938 – Theodor Kallifatides , greziar-suediar idazlea.
1939 – Jude Milhon , estatubatuar hacker eta egilea (h. 2003 ).
1940 – Al Jarreau , estatubatuar jazz, soul, rhythm and blues eta pop abeslaria (h. 2017 ).
1943 –
1946 –
1947 – Mitt Romney , estatubatuar enpresaburua eta politikaria.
1948 – James Taylor , estatubatuar kantautore eta gitarrista.
1949 – Rob Cohen , estatubatuar zinema eta telebista zuzendari, ekoizle eta gidoilaria.
1950 – Willie Duggan , irlandar errugbi jokalaria (h. 2017 ).
1951 – Rebecca Akufo-Addo , Ghanako lehen dama.
1952 – Naomi Shihab Nye , palestinar-estatubatuar poeta, editore, kantautore eta eleberrigilea.
1954 –
1955 – Janina Ochojska , poloniar astronomoa, politikaria eta ekintzaile humanitario eta soziala.
1956 –
1958 –
1959 – Ana María Sánchez Navarro , espainiar sopranoa (h. 2022 ).
1967 – Jorge Dely Valdés , panamar futbolari ohia.
1968 – Aaron Eckhart , estatubatuar aktorea.
1971 – Raül Romeva , kataluniar analista eta politikaria.
1973 – Léonora Miano , kamerundar idazlea.
1975 – Edgaras Jankauskas , lituaniar futbolari ohia.
1976 – María Adánez , espainiar aktorea.
1977 - Patricia Campos Doménech , Espainiako Armadako pilotu ohia eta futbol entrenatzailea.
1981 – Katarina Srebotnik , esloveniar tenislaria.
1982 –
1984 – Jaimie Alexander , estatubatuar aktorea.
1987 – Nuria Herrero , espainiar aktore eta dantzaria.
1989 –
1994 – Christina Grimmie , estatubatuar youtuber, abeslari, konpositore eta aktorea (h. 2016 ).
1999 – Janja Garnbret , esloveniar arroka eskalatzaile eta kirol eskalatzailea, jakitun askorentzat garai guztietako emakumezko eskalatzaile lehiakorrena.
Euskal Herria
1620 – Prudencio Sandoval , espainiar historialari eta erlijioso benediktarra, Iruñeko apezpikua izandakoa, Valladoliden .
1896 – Felipe Gorriti , nafar musikagilea (j. 1839 ).
1933 – Xabier Lizardi , zarauztar olerkaria (j. 1896 ).
1935 – Patricio Arabolaza , euskal herritar futbolaria (j. 1897 ).
1956an New Yorken desagertua – Jesus Galindez , amurriar irakasle eta politikaria (j. 1915 ).
1967 –
1976 – Antonio Ortiz Alonso , bizkaitar futbolaria, Aranda de Dueron (j. 1917 ).
1991 –
1993 – Jacinto Argaia , euskal apezpikua, Donostiako elizbarrutiko apezpikua izandakoa, Valentzian (j. 1903 ).
1997 – Manuel Oñatibia , gipuzkoar idazlea (j. 1916 ).
2008 – Mentxu Gal , gipuzkoar margolaria (j. 1918 ).
2014 – Jose Antonio Retolaza , euskal idazlea, euskaltzalea, apaiza eta ohorezko euskaltzaina , Kili-Kili aldizkariaren sortzailea (j. 1929 ).
Mundua
417 – Inozentzio I.a , Aita santua .
604 – Gregorio I.a , Aita santua .
1316 – Eztebe Dragutin , Serbiako erregea (j. c. 1244 ).
1507 – Cesare Borgia , italiar politikari eta elizgizona eta Iruñeko apezpikua (j. 1475 ).
1673 – Margarita Austriakoa , Germaniako Erromatar Inperio Santuko enperatriz ezkontidea (j. 1651 ).
1681 – Frans van Mieris Zaharra , Herbehereetako Urrezko Aroko margolaria (j. 1635 ).
1749 – Alessandro Magnasco , italiar margolaria (j. 1667 ).
1792 – Jean-Baptiste-Auguste de Villoutreix de Faye , frantziar elizgizona, Oloroeko apezpiku izandakoa (j. 1739 ).
1820 – Alexander MacKenzie , eskoziar esploratzailea (j. 1764 ).
1853 – Mathieu Orfila , frantziar sendagile eta kimikaria (j. 1787 ).
1875 – Dragojla Jarnević , kroaziar idazle, poeta, irakasle eta kirolaria (j. 1812 ).
1898 –
1899 – Julius Vogel , Zeelanda Berriko lehen ministroa (j. 1835 ).
1905 – Rudolf von Alt , austriar margolaria (j. 1812 ).
1914 – George Westinghouse , estatubatuar enpresaburua, ingeniaria eta asmatzailea (j. 1846 ).
1915 – Edward Hulse , Lehen Mundu Gerran parte hartu zuen britaniar ofiziala (j. 1889 ).
1916 –
1922 – Lise Tréhot , frantziar arte modeloa, Pierre-Auguste Renoirrentzat lan egin zuena (j. 1848 ).
1925 – Sun Yat-sen , Txinako iraultzailea (j. 1866 ).
1930 – Alois Jirásek , txekiera idazlea (j. 1851 ).
1935 – Mihajlo Pupin , serbiar-estatubatuar fisikaria (j. 1858 ).
1937 – Charles-Marie Widor , frantziar musikagilea, organo-jotzailea eta irakaslea (j. 1844 ).
1941 – Herminia Arrate , txiletar artista eta margolaria (j. 1895 ).
1942 –
1943 – Gustav Vigeland , norvegiar eskultorea (j. 1869 ).
1945 – Anne Frank , Bergen-Belseneko kontzentrazio esparruan , Tifusak jota (j. 1929 ).
1946 – Ferenc Szálasi , Hungariako estatuburua, militar eta politikari faxista (j. 1897 ).
1955 –
1956 – Bolesław Bierut , poloniar politikari komunista, Poloniako presidentea (j. 1892 ).
1957 – Josephine Hull , estatubatuar aktorea (j. 1877 ).
1964 – Luisa Carnés , madrildar idazlea eta kazetaria (j. 1905 ).
1965 – George Călinescu , errumaniar idazlea (j. 1899 ).
1969 – André Salmon , frantziar idazlea (j. 1881 ).
1978 – John Cazale , estatubatuar aktorea (j. 1935 ).
1981 – Ángeles Ottein , espainiar sopranoa (j. 1895 ).
1984 – Juana Mordó , arte-merkataria (j. 1899 ).
1986 – José Martínez Guerricabeitia , espainiar argitaratzaile eta idazle antifrankista (j. 1921 ).
1990 –
1991 –
1996 – Raymond Régamey , frantziar teologoa eta arte-historialaria (j. 1900 ).
1999 –
Felipe Alfau , kataluniar idazlea (j. 1902 ).
Yehudi Menuhin , estatu batuetan jaiotako biolinista eta orkestra zuzendaria, XX. mendeko biolinista ospetsuenetako bat (j. 1916 ).
2001 – Robert Ludlum , estatubatuar idazlea (j. 1927 ).
2002 –
2003 –
2005 – Norbert Callens , belgikar txirrindularia (j. 1924 ).
2007 – Betty Hutton , estatubatuar aktore, abeslari eta dantzaria (j. 1921 ).
2008 – Károly Németh , Hungariako estatuburua (j. 1922 ).
2009 –
2010 – Miguel Delibes , espainiar idazle eta kazetaria (j. 1920 ).
2011 – Nilla Pizzi , italiar abeslaria (j. 1919 ).
2012 –
2013 –
Robert Castel , frantziar soziologoa (j. 1933 ).
Teresa Mattei , italiar politikaria, militante komunista, partisanoa, haurren eskubideen aldeko ekintzailea eta feminista (j. 1921 ).
2015 –
2016 – Lloyd Shapley , estatubatuar ekonomialaria, 2012ko Ekonomiako Nobel saria (j. 1923 ).
2017 – Pamela Sue Anderson , estatubatuar filosofoa, erlijioaren filosofian, filosofia feminista eta filosofia kontinentalean aditua (j. 1955 ).
2019 – Věra Bílá , erromani abeslari eta musikaria (j. 1954 ).
2021 – Goodwill Zwelithini , zuluen erregea (j. 1948 ).
2022 –
2023 – Dick Fosbury , estatubatuar atleta, altuera jauzian aditua eta Fosbury Flop teknikaren asmatzailea (j. 1947 ).