بوزون
From Wikipedia, the free encyclopedia
در فیزیک ذرات، بوزونها (انگلیسی:Boson) ذرههایی با عدد اسپین غیر کسری هستند که از آمار بوز-اینشتین پیروی میکنند و بر اساس نام ساتیندرا بوز نامگذاری شدهاند.[1][2] در مقابل آنها فرمیونها با عدد اسپینِ نیم-درست هستند که از آمار فرمی-دیراک پیروی میکنند. بوزونها برخلاف فرمیونها از اصل پاولی پیروی نمیکنند و میتوانند چندین بوزون همزمان در یک حالت کوانتومی قرار گیرند.
بوزونها ممکن است ساده و بنیادین باشند مانند فوتونها، یا مرکب باشند مثل مزونها. همهٔ بوزونها دارای اسپین صحیح هستند؛ بر خلاف فرمیونها که دارای اسپین نیم-صحیح هستند. این با قضیهٔ اسپین-آمار مطابقت دارد: در تئوری میدان کوانتوم نسبیتی ذرهها با اسپین صحیح بوزون هستند و ذرهها با اسپین نیمه صحیح فرمیون هستند. همهٔ بوزونها ذرات مرکباند به جز ۵ ذرهٔ بنیادی که در مدل استاندارد ذرات آمدهاند:
- ۴ بوزون پیمانهای:
- گلوئون g
- Z
- ±W
- فوتون γ
- بوزون هیگز H.
بوزونهای مرکب در ابرشارگی و بعضی کاربردهای حالت چگالش بوز-انیشتین نقش دارند.