ساعت آبی
From Wikipedia, the free encyclopedia
ساعت آبی یا ساعت آبکی بویژه نوع کاربردی در ایران با نام پنگان ابزاری ساده و در عین حال بسیار دقیق، کارآمد و همیشگی بوده و در زندگی کشاورزی جامعه ایران به ویژه در مناطق کویری که آب مایه حیات و عنصر اصلی زندگی اجتماعی بوده ضروری و نقش کارآمدی داشتهاست و برای نظارت بر آن مدیر یا مدیران دایمی تعیین میشدهاست. با مطالعه استفاده از ساعت آبی در کشورهای مختلف میتوان گفت در هیچ جای جهان ساعت آبی به اندازه کشور ایران کارآمد، تأثیرگذار و ثمربخش نبودهاست. این ساعت حتی در زمانیکه ساعتهای نوین تازه به بازار آمده بود با آنها رقابت میکرد و کشاورزان حاضر به کنار گذاشتن آن و استفاده از ساعتهای نوین نبودند.[1] در ایران افرادی که فعالیت تقسیم آب بر اساس زمانبندی مبتنی بر ساعتِ آبی را انجام میدادند به میرآب معروف بودهاند. این افراد سهم آب هر کشاورز را با مقیاس ساعتِ آبی معرفی و ثبت میکردند. لازم است ذکر شود هماکنون نیز با اندکی تغییر (استفاده از ساعت عقربهای یا دیجیتالی) فعالیت این افراد در روستاهای کویری ایران انجام میگیرد.[2]