نیروگاه زغال سنگ سوز
From Wikipedia, the free encyclopedia
نیروگاه زغال سنگ سوز یا نیروگاه زغال سنگی یک نیروگاه حرارتی است که زغال سنگ را برای تولید برق میسوزاند. در سراسر جهان بیش از ۲۴۰۰ نیروگاه زغال سنگی وجود دارد که در مجموع بیش از ۲۰۰۰ گیگاوات ظرفیت دارند.[1] این نیروگاهها حدود یک سوم مصرف انرژی جهان را تولید میکنند،[2] اما در عین حال باعث بسیاری از بیماریها و بیشترین مرگ و میرهای اولیه،[3] عمدتاً از آلودگی هوا میشوند.[4][5]
نیروگاه زغال سنگ نوعی نیروگاه سوخت فسیلی است. زغال سنگ معمولاً به پودر تبدیل شده و سپس در دیگ بخار زغال سنگ سوزانده میشود. گرمای کوره، آب دیگ بخار را به بخار تبدیل میکند و سپس برای چرخاندن توربینهایی که مولدهای الکتریکی (ژنراتورها) را میچرخانند، استفاده میشود؛ بنابراین انرژی شیمیایی ذخیره شده در زغال سنگ بهطور متوالی به انرژی حرارتی، انرژی مکانیکی و در نهایت به انرژی الکتریکی تبدیل میشود.
نیروگاههای زغالسنگ، سالانه بیش از ۱۰ میلیارد تن دیاکسید کربن منتشر میکنند،[6] که سهمی حدود یک پنجم از انتشار گازهای گلخانهای جهان را در اختیار دارد، بنابراین بزرگترین عامل تغییرات آب و هوایی است.[7] بیش از نیمی از کل برق زغال سنگ جهان، در کشور چین تولید میشود.[8] در سال ۲۰۲۰، تعداد کل نیروگاهها شروع به کاهش کرد[9][10] زیرا در اروپا[11] و آمریکا[12] روند از مدار خارج کردن آن در جریان است، اگرچه در آسیا و اغلب آنها در چین، هنوز ساخته میشوند.[13] برخی از آنها سودآور باقی میمانند، زیرا هزینه اثرات جانبی به دلیل تبعات بهداشتی و زیستمحیطی صنعت زغال سنگ به آنها تحمیل نشده و در هزینه تولید محاسبه نمیشود.[14][15] اما این خطر وجود دارد که کارخانههای جدیدتر به داراییهای سرگردان تبدیل شوند.[16] دبیرکل سازمان ملل متحد گفتهاست که کشورهای عضور سازمان توسعه و همکاری اقتصادی (OECD) باید تا سال ۲۰۳۰ و بقیه جهان تا سال ۲۰۴۰، تولید برق از زغال سنگ را متوقف کنند.[17] ویتنام یکی از معدود کشورهای در حال توسعه سریع و وابسته به زغال سنگ است که بهطور کامل متعهد شدهاست که تا دهه ۲۰۴۰ یا در اسرع وقت پس از آن، انرژی زغال سنگ را به تدریج حذف کند.[18]
اولین نیروگاههای زغال سنگ سوز در اواخر قرن نوزدهم ساخته شدند و از موتورهای رفت و برگشتی برای تولید برق جریان مستقیم (DC) استفاده کردند. در اوایل قرن بیستم، توربینهای بخار امکان ساخت نیروگاههای بسیار بزرگتری را فراهم کردند و برق جریان متناوب (AC) نیز برای خدمات رسانی به مناطق دورتر مورد استفاده قرار گرفت.