چندخداپرستی
From Wikipedia, the free encyclopedia
چندخداپرستی (به انگلیسی: Polytheism) اعتقاد به الوهیتهای متعدد است که معمولاً در یک پانتئون از جنسیت خدا و ایزدبانوها همراه با آیین و فرقههای خود جمع میشوند. چندخداپرستی نوعی خداباوری است. در خداباوری با یکتاپرستی، یعنی اعتقاد به خدا که در بیشتر موارد تنزیه است، در تضاد است. در ادیانی که چندخداپرستی را میپذیرند، خدایان و الهههای مختلف ممکن است بازنمایی نیروهای طبیعت یا نیاپرستی باشند. آنها را میتوان یا به عنوان مستقل یا به عنوان جنبهها یا فیض و صدور تنها یک الهه آفرینش یا تنزیه مطلق (یگانهگرایی) باشد که نظریه حلول در الهیات خدافراگیردانی و همهخدایی خود را نشان میدهد.[1] مشرکان همیشه همه خدایان را یکسان نمیپرستند. آنها میتوانند تکخداگزینی باشند که در پرستش یک معبود خاص تخصص داشته باشند یا نوبتیزدانی، معبودهای مختلف را در زمانهای مختلف بپرستند.
چندخداپرستی در طول تاریخ، از پیشاتاریخ و اولین سوابق دین مصر باستان و ادیان میانرودان باستان تا ادیان رایج در طول اروپای دوران باستان، مانند دین یونان باستان و دین در روم باستان و در ادیان قومی مانند آیین ژرمنی و آیین اسلاوی و اساطیر بالتیک و دین بومیان آمریکا وجود داشت.
ادیان مشرک مهمی که امروزه انجام میشود عبارتند از تائوئیسم، شمنباوری یا دینهای سنتی چینی، ژاپنی شینتو در ژاپن، سانتریا، بیشتر دینهای سنتی آفریقایی،[2] و ادیان گوناگون نئوپاگانیسم مانند ویکا. هندوئیسم، در حالی که عموماً به عنوان مشرک شناخته میشود، نمیتوان آن را منحصراً به گونه ای دستهبندی کرد که برخی از هندوها خود را پانتهیست و برخی دیگر خود را یکتاپرست میدانند. هر دو با متون هندو سازگار هستند، زیرا هیچ اتفاق نظری برای استانداردسازی در دین وجود ندارد. ویدانته، مسلطترین مکتب هندوئیسم، ترکیبی از توحید و شرک را ارائه میدهد و معتقد است که برهمن تنها «واقعیت نهایی» جهان است، اما با پرستش خدایان و الهههای متعدد میتوان به وحدت با آن رسید.