جناح اصولگرایان
جناح بنیادگرای جمهوری اسلامی ایران / From Wikipedia, the free encyclopedia
اصولگرایان[10] یا بنیادگرایان[11] که به عوض آن محافظهکاران ایرانی نیز شناخته میشوند و قبلاً به آن جناح راست یا راست گفته میشد؛ یکی از دو جریان سیاسی اصلی در جمهوری اسلامی ایران هستند. پس از سال ۱۳۷۸ و انتخابات مجلس ششم تا ۱۳۸۱ و انتخابات شوراها، جریان اصولگرایان از دل جریان راست متولد شد. بخشی از بنیانگذاران این جریان از اعضای گروه جامعتین (جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم) بودهاند. جناح اصولگرایان از زمان شکلگیری جناح اصلاحات، بهعنوان جناح مقابل آن شناخته میشود.[12] اصطلاح تندروهایی که برخی منابع غربی در زمینه سیاسی ایران از آن استفاده میکنند معمولاً به این جناح اشاره میکند،[13] اگرچه اردوگاه اصلی اصولگرایان عمدتا شامل گرایشهای میانهرو هم است.[14]
اصولگرایان | |
---|---|
رهبر | غلامعلی حداد عادل[1] |
رهبر پارلمانی | محمدباقر قالیباف[2] |
پیشین | جناح راست |
مرام سیاسی | محافظهکاری اسلامگرایی[3] اسلام سیاسی[4] حاکمیت دینی[5] مردم سالاری دینی ولایت فقیه سنتگرایی[6][7] پوپولیسم[6] بنیادگرایی اسلامی[8] |
دین | اسلام (شیعه) |
فراکسیون پارلمانی | انقلاب اسلامی |
سهم جناح در قدرت سیاسی | |
رهبری | |
رئیس مجلس خبرگان رهبری | آری |
مجلس خبرگان رهبری | ۳۴ از ۸۸ (۳۹٪)
|
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام | آری |
قوه مجریه | |
رئیسجمهور | آری |
وزیران، معاونان و دستیاران رئیسجمهور | ۳۴ از ۳۷ (۹۲٪)
|
قوه مقننه | |
رئیس مجلس | آری |
مجلس شورای اسلامی[9] | ۱۶۲ از ۲۹۰ (۵۶٪)
|
دبیر شورای نگهبان | آری |
شورای نگهبان | ۸ از ۱۲ (۶۷٪)
|
قوه قضائیه | |
رئیس قوه قضائیه | آری |
در سیاست ایران، اصولگرایان به طرفداران محافظهکار رهبر ایران، علی خامنهای اشاره میکند و محافظت از اصول ایدئولوژیک روزهای نخست انقلاب اسلامی حمایت میکند. به گفته حسین موسویان، اصولگرایان جنبش اصلی جناح راست (محافظهکار) در ایران را تشکیل میدهند. آنها نسبت به رقبای اعتدالگرا و اصلاح طلب خود بیشتر مذهبیگرا هستند و با نهاد روحانیت مستقر در قم نزدیکترند.[15]
اعلامیه ای که توسط آنها صادر شده و به عنوان مانیفست اصولگرایان، بر وفاداری به اسلام و انقلاب ایران، اطاعت از رهبر جمهوری اسلامی ایران و وفاداری به اصل ولایت فقیه متمرکز است.
طبق یک نظرسنجی انجام شده توسط مرکز تحقیقات صدا و سیما در آذر ۱۳۹۹، ۱۷٫۷٪ از ایرانیان به اصولگرایان و در مقایسه، ۱۶٫۱٪ به اصلاحطلبان تمایل پیدا کردند.[16]
اصولگرایان در حال حاضر بر بیشتر نهادهای دولتی و اداری ایران از جمله مجلس خبرگان رهبری، مجلس شورای اسلامی، شوراهای اسلامی شهر و روستا و همچنین مؤسسات غیر دموکراتیک مانند شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام و قوه قضائیه تسلط دارند.[17]