مدل استاندارد
From Wikipedia, the free encyclopedia
مدل استاندارد فیزیک ذرات بنیادی، نام نظریهای مربوط به نیروهای الکترومغناطیس، هستهای قوی، هستهای ضعیف و همچنین طبقهبندی ذرات زیراتمی شناختهشدهاست. این مدل در نیمه دوم قرن بیستم در نتیجه تلاشهای مشارکتآمیز دانشمندان در عرصه جهانی شکل گرفت.[1] فرمولبندی کنونی آن در اواسط دهه ۱۹۷۰ پس از تأیید تجربی وجود کوارک، نهایی شد. از آن زمان تا کنون کشف کوارک سر (۱۹۹۵)، تاو نوترینو (۲۰۰۰) و به تازگی، بوزون هیگز (۲۰۱۳) بر اعتبار این مدل افزودهاند. به دلیل توانایی آن در توضیح نتایج تجربی، از مدل استاندارد گاهی با نام نظریه تقریباً همهچیز یاد میشود.
اگرچه این باور وجود دارد که مدل استاندارد از لحاظ نظری خود-سازگار است[2] و موفقیت زیاد و پیوستهای در ارائه پیشفرضهای تجربی داشتهاست، هنوز از توضیح برخی از پدیدههای فیزیکی بازماندهاست و همچنین نظریه جامعی برای توصیف برهمکنشهای بنیادی نیست زیرا نظریه کاملی برای گرانش آن طور که توسط نسبیت عام بیان شده، نیست[3] و همچنین از توضیح انبساط شتابدار جهان ناتوان است. مدل شامل هیچ ذره قابل قبولی برای ماده تاریک که با ویژگیهای منتج از مشاهدات کیهانشناسی تجربی سازگار باشد، نیست. این مدل همچنین نوسان نوترینو (و جرمهای غیر صفرشان) را شامل نمیشود. بر اساس مدل استاندارد (ذرات بنیادی) ماده از ۶۱ ذره تشکیل شده که این ذرات در سه دسته قرار میگیرند:
مدل استاندارد برهمکنشهای قوی، الکترومغناطیسی و ضعیف بنیادی را با بهکارگیری نظریه میدانهای کوانتومی بیان میکند. نظریه پیمانهای آن بر پایهٔ تقارن موضعی گروه هایSU(3)C× SU(2)L ×U(1)Y است. C نشان دهندهٔ رنگ، L کایرالیتی چپگرد و Y فوق بار ضعیف است.