անձ, որ ղեկավարում է երգչախումբը կամ նվագախումբը From Wikipedia, the free encyclopedia
Դիրիժոր (ֆր.՝ diriger – «ուղղություն տվող» բառից), երաժիշտ, որը խմբավարում է նվագախումբը, տալիս է երաժշտական գործիքների մուտքերը, ստեղծագործության տեմպը և այլն[1]։ Դիրիժորը կարող է ղեկավարել տարբեր նվագախմբեր՝ սիմֆոնիկ, ջազ, ազգային նվագարաններ և այլն։ Շատ կոմպոզիտորներ, ինչպիսիք են Յոզեֆ Հայդնը, Վոլֆգանգ Ամադեուս Մոցարտը, Լյուդվիգ վան Բեթհովենը, Ֆելիքս Մենդելսոնը եղել են նաև դիրիժորներ։ Նրանք ղեկավարել են տարբեր սիմֆոնիկ և ֆիլհարմոնիկ նվագախմբեր՝ կատարելով իրենց իսկ գրած ստեղծագործությունները։ Դիրիժորը կարող է ձեռքին պահել փոքրիկ փայտիկ, չնայած ոմանք այն չեն օգտագործում։
Հայերենում դիրիժոր բառի փոխարեն օգտագործում են նաև երաժշտավար կամ նվագավար։
Յուրաքանչյուր նվագախումբ ունի իր դիրիժորը։ Կան նաև հրավիրված դիրիժորներ, որոնք տվյալ նվագախմբի հետ աշխատում են միայն որոշ ժամանակահատվածում։ Դիրիժորի և նվագախմբի աշխատանքը բաժանված է երեք մասի՝ նախապատրաստում, փորձ և համերգ։
Աշխատանքի ընթացքում դիրիժորի ամենագլխավոր աշխատանքը համարվում է նվագախմբին ստեղծագործության ներկայացնելը, ծանոթացնելը, նկարագրելը։ Ստեղծագործության մեջ շատ կարևոր է կոմպոզիտորի ապրած ժամանակաշրջանը նրա պատկերացումները, հոգեկան վիճակը, նրան շրջապատող միջավայրը և այլն։ Նվագախմբին այս ամենը բացատրելու պարտականությունը ստանձված է դիրիժորին։
Լինում է այնպես, որ փոքր նվագախմբերում բացակայում է դիրիժորը։ Տվյալ դեպքում դիրիժորի պարտականությ̕ունները կատարում է առաջին ջութակը։
Հռչակավոր դիրիժորներից են՝
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.