Ենա
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ենա (արտասանություն՝ [ˈjeːna], գերմ.՝ Jena), համալսարանական քաղաք Գերմանիայում, Թյուրինգիայի երկրորդ խոշորագույն քաղաքը։ Մոտակա Էրֆուրտ և Վայմար քաղաքների հետ միասին այն հանդիսանում է շուրջ 500000 բնակիչ ունեցող Թյուրինգիայի կենտրոնական մետրոպոլիտենը։ Ենայի բնակչությունը կազմում է 110000 մարդ։ Ենան կրթության և հետազոտության կենտրոն է։ 1558 թվականին այստեղ է հիմնադրվել Ֆրիդրիխ Շիլլերի համալսարանը, որն այսօր ունի 21000 ուսանող, իսկ Ernst-Abbe-Fachhochschule Jena-ն ունի 5000 ուսանող։ Բացի այդ, այստեղ կան առաջատար գերմանական հետազոտական ընկերությունների բազմաթիվ ինստիտուտներ։
Բնակավայր | |||||
---|---|---|---|---|---|
Ենա | |||||
գերմ.՝ Jena | |||||
| |||||
Երկիր | Գերմանիա | ||||
Ներքին բաժանում | Ամերբախ, Բուրգաու, Քլոզվից, Կոսպեդա, Դրաքենդորֆ, Գյոշվից, Իլմնից, Իսերշտեդտ, Ենա-Նորդ, Ենա-Սյուդ, Ենա-Վեստ, Ենա-Ցենտրում, Jenaprießnitz/Wogau?, Քերնբերգ, Քրիփենդորֆ, Kunitz/Laasan?, Լոյտրա, Լիխտենհայն, Լոբեդա, Լյոբշտեդ, Լյուցերոդա, Մաուա, Münchenroda/Remderoda?, Նեուլոբեդա, Ֆիեցենհայլիգեն, Վենիգենենա, Վինցերլա, Վյոլնից, Սիգենհայն և Ցվեյցեն | ||||
Մակերես | 114,76±0,01 կմ² | ||||
ԲԾՄ | 143 մետր | ||||
Բնակչություն | ▲111 191 մարդ (դեկտեմբերի 31, 2022)[1] | ||||
Հեռախոսային կոդ | 03641 և 036425 | ||||
Փոստային դասիչ | 07751, 07743, 07745, 07747 և 07749 | ||||
Ավտոմոբիլային կոդ | J | ||||
Պաշտոնական կայք | jena.de(գերմ.)(անգլ.) | ||||
| |||||
Ենա քաղաքի մասին առաջին անգամ հիշատակվել է 1182 թվականին։ Մինչև 19-րդ դար այն եղել է փոքր քաղաք։ 20-րդ դարի մեծ մասը Ենան եղել է օպտիկական արդյունաբերության համաշխարհային կենտրոն այնպիսի կազմակերպություններով, ինչպիսիք են՝ Carl Zeiss, Schott և Jenoptik (1990 թվականից)։ Ենան Գերմանիայի մի քանի միջին քաղաքներից մեկն է, քաղաքի կենտրոնում ունի մի քանի բարձրահարկ շենքեր կան՝ օրինակ JenTower: 1790-1850 թթ. Ենան եղել է գերմանական Նախամարտյան հեղափոխության, ինչպես նաև ուսանողական ազատական, միասնական շարժման և գերմանական ռոմանտիզմի կենտրոնական կետը։ Այս ժամանակահատվածում Ենայի հայտնի անձինք էին՝ Ֆրիդրիխ Շիլլերը, Յոհան Գոթլիբ Ֆիխտեն, Գեորգ Վիլհելմ Ֆրիդրիխ Հեգելը, Նովալիսը և Ավգուստ Վիլհելմ Շլեգելը։
Քաղաքի տնտեսությունը հիմնված է բարձր տեխնոլոգիաների արդյունաբերության և հետազոտությունների վրա։ Օպտիկական և ճշգրիտ արդյունաբերության ոլորտը տնտեսության առաջատար ճյուղ է, իսկ ծրագրային ապահովման, թվային բիզնեսի և կենսատեխնոլոգիայի զարգացումն առաջնային է։ Բացի այդ, Ենան նաև շրջակա շրջանների համար ծառայությունների հանգույց է։
Ենան գտնվում է Թյուրինգիայի արևելքում գտնվող լեռնոտ լանդշաֆտում՝ Զալե գետի լայն հովտում։