Իմպերիալիզմ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Իմպերիալիզմ կամ կայսերապաշտություն[1][2] (լատին․՝ imperium – իշխանություն, տիրապետություն, կայսրություն), մոնոպոլիստական կապիտալիզմ, կապիտալիզմի ամենաբարձր փուլը, որը բնութագրվում է մեծ մենաշնորհների գերիշխանությամբ, խոշոր կապիտալիստական երկրների միջև հումքի աղբյուրների և սպառման շուկաների համար պայքարով, օտարերկրյա տարածքների և այլ ազգերի շահագործման համար, հանգեցնելով ագրեսիվ պատերազմների` աշխարհի նոր վերաբաժանման համար[3]։ Իմպերալիզմի զարգացմանն անդրադարձել են Ջոն Հոբսոնը (1902 թ.), Վլադիմիր Լենինը (1916 թ.), Նիկոլայ Բերդյաև (1918 թ.) և այլք։
Անցումը իմպերիալիզմին տեղի է ունեցել 19-րդ և 20-րդ դարերի սահմանագծում, երբ կապիտալիզմը կրեց որակական փոփոխություններ և գլխավոր կապիտալիստական երկրներում ձևավորվեց մոնոպոլիաների տիրապետությունը։