Նեյրոբլաստոմա
From Wikipedia, the free encyclopedia
Նեյրոբլաստոմա, քաղցկեղի տեսակ է, որը զարգանում է նյարդային բջիջներից[1]։ Այն ամենից հաճախ սկսվում է մակերիկամներից, սակայն կարող է զարգանալ նաև պարանոցից, կրծքավանդակից, որովայնից կամ ողնաշարից[1]։ Ախտանշաններից են՝ ոսկրային ցավ, պարանոցի, կրծքավանդակի և որովայնի շրջանում մաշկի տակ անցավ կապտավում հանգույցները[1]։
Նեյրոբլաստոմա | |
---|---|
Նեյրոբլաստոմայի միկրոսկոպիկ պատկերը | |
Տեսակ | հիվանդության կարգ և չարորակ ուռուցք |
Պատճառ | Գենետիկ մուտացիաներ |
Բժշկական մասնագիտություն | Մանկական ուռուցքաբանություն |
ՀՄԴ-9 | 194.0 |
Բուժում | Վիրաբուժական միջամտություն, քիմիաթերապիա, ճառագայթային թերապիա, ցողունային բջիջների փոխպատվաստում |
Հանդիպման հաճախականություն | Հանդիպում է 7000 երեխաներից 1-ի մոտ |
Մահերի քանակ | Մանկական քաղցկեղների մահացությունների 15% |
Neuroblastoma Վիքիպահեստում |
Սովորաբար, նեյրոբլաստոման առաջանում է վաղ զարգացման ընթացքում գենետիկ մուտացիայի հետևանքով[2]։ Հազվադեպ, այն կարող է նաև ժառանգական մուտացիայի հետևանքով լինել[1]։ Չկա պացույց արտաքին միջավարի գործոնների աղդեցության վերաբերյալ[3]։ Ախտորոշումը հիմնականում կատարվում է հյուսվածքի բիոպսիայով[1]։ Երբեմն կարող է հայտնաբերվել հղիության ընթացքում ուլտրաձայնային հետազոտության ժամանակ[1]։ Քաղցկեղը բաժանվում է ցածր, միջին և բարձր ռիսկային խմբերի՝ ելնելով երեխայի տարիքից, քաղցկեղի փուլից և տեսակից[1]։
Բուժումը և արդյունքները կախված են ռիսկի խմբից, որում գտնվում է մարդը[1][2]։ Բուժումը իր մեջ ներառում է դինամիկ հսկողություն, վիրահատական միջամտություն, ճառագայթային և քիմիաթերապի, ինչպես նաև ցողունային բջիջների փոխպատվաստում[1]։ Բուժման լավ ելք են ունենում ցածր ռիսկի խմբում գտնվող երեխանների[2]։ Բարձր ռիսկի խմբում գտնվող երեխաների ելքը այդքան էլ լավ չի, չնայած ագրեսիվ բուժմանը[2]։
Նեյրոբլաստոման նորածինների մոտ ամենահաճախ հանդիպող քաղցկեղն է, իսկ երխաների մոտ երրորդ տեղում է լեյկեմիայից և գլխուղեղի ուռուցքից հետո[2]։ Յուրաքանչյուր 7,000 երեխաներից մեկի մոտ հանդիպում է քաղցկեղը[3]։ Դեպքերի մոտ 90%-ը մինչը 5 տարեկան երեխաներն են, իսկ մեծահասակների մոտ՝ հազվադեպ է հանդիպում[3][4]։ Երեխաների քաղցկեղից մահացությունների մոտ 15%-ը պայմանավորված է նեյրոբլաստոմայով[4]։ Հիվանդությունը առաջին անգամ նկարագրվել է 1800-ական թվականներին[5]։