Սոֆյա Վասիլիևնա Կովալևսկայա (ռուս.՝ Софья Васильевна Ковалевская, հունվարի 3 (15), 1850[1], Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն[2][3][4][…] - փետրվարի 10, 1891(1891-02-10)[3][5][6][…], Հեդվիգ Էլեոնորա, Շվեդիա[6][7]), ռուս մաթեմատիկոս, արձակագիր և հրապարակախոս, Ռուսաստանի և Հյուսիսային Եվրոպայի պատմության մեջ առաջին դասավանդող կին-պրոֆեսոր, Պետերբուրգի ԳԱ թղթակից անդամ (1889 թ.)։ Սոֆյա Կովալևսկայայի ուսուցիչներից մեկն էր հայտնի գերմանացի մաթեմատիկոս Կարլ Վեյերշտրասը։
Արագ փաստեր Սոֆյա ԿովալևսկայաСофья Ковалевская, Ծնվել է ...
Սոֆյա Կովալևսկայա Софья Ковалевская |
---|
|
Ծնվել է | հունվարի 3 (15), 1850[1] Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն[2][3][4][…] |
---|
Մահացել է | փետրվարի 10, 1891(1891-02-10)[3][5][6][…] (41 տարեկան) Հեդվիգ Էլեոնորա, Շվեդիա[6][7] բնական մահով |
---|
Գերեզման | Հյուսիսային գերեզմանատուն[8][9][10] |
---|
Բնակության վայր(եր) | Մոսկվա և Ստոկհոլմ |
---|
Քաղաքացիություն | Ռուսական կայսրություն և Շվեդիա |
---|
Մասնագիտություն | մաթեմատիկոս, ֆիզիկոս, վիպասան, համալսարանի դասախոս, կոմունար և գրող |
---|
Հաստատություն(ներ) | Ստոկհոլմի համալսարան[3] |
---|
Գործունեության ոլորտ | մաթեմատիկա[11], մեխանիկա[11], դիֆերենցիալ հաշիվ, մաթեմատիկական անալիզ, մաթեմատիկական ֆիզիկայի հավասարումներ և գրականություն[11] |
---|
Անդամակցություն | Սանկտ Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիա և Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա |
---|
Ալմա մատեր | Գյոթինգենի համալսարան (1874), Ստոկհոլմի համալսարան, Հայդելբերգի համալսարան[3], HU Berlin և Miguel Hernández University of Elche? |
---|
Գիտական աստիճան | փիլիսոփայության դոկտոր |
---|
Տիրապետում է լեզուներին | ռուսերեն[12][11][13], գերմաներեն[11], շվեդերեն[11] և ֆրանսերեն[11] |
---|
Գիտական ղեկավար | Կառլ Վայերշտրաս |
---|
Եղել է գիտական ղեկավար | Emil Stenberg?[14] |
---|
Պարգևներ | |
---|
Ամուսին(ներ) | Վլադիմիր Կովալևսկի[15][4][3][…] |
---|
Երեխա(ներ) | Sofia Kovalevskaya?[16] |
---|
Հայր | Վասիլի Կորվին-Կրուկովսկի[4] |
---|
Մայր | Yelizaveta Korvin-Krukovskaya? |
---|
Ստորագրություն
|
Sofia Kovalevskaya Վիքիպահեստում |
Փակել
Ռուսաստանում գիտությամբ զբաղվելու և դասավանդելու հնարավորություն չունենալով (կանանց մուտքը համալսարան արգելվում էր) մեկնել է արտասահման։ 1884 թ.-ից՝ Ստոկհոլմի համալսարանի մաթեմատիկայի պրոֆեսոր։ Հիմնական աշխատանքները վերաբերում են դիֆերենցիալ հավասարումներին, անալիտիկ ֆունկցիաներին, մեխանիկային (անշարժ կետի շուրջը պինդ մարմնի պտտման ուսումնասիրություն) և աստղագիտությանը (Սատուրնի օղակի ձևի մասին)։
Հեղինակ է գեղարվեստական մի շարք գործերի՝ «Նիհիլիստուհին» (1891), «Մանկության հիշողություններ» (1890) և այլն։
- Полубаринова-Кочина П. Я. Софья Васильевна Ковалевская. 1850-1891։ Её жизнь и деятельность. Гостехиздат, 1955.(Люди русской науки).
- Малинин В. В. Софья Ковалевская - женщина-математик. Её жизнь и учёная деятельность. - ЦИТ СГГА, 2004.
- Սաղաթելյան Վ. Վ., Տաղանդավոր կին մաթեմատիկոսը, Ե., 1952։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 625)։ |