ტამპლიერები
From Wikipedia, the free encyclopedia
ქრისტესა და სოლომონის ტაძრის ღატაკი რაინდები (ლათ. Pauperes commilitones Christi Templique Solomonici), აგრეთვე ცნობილი როგორც ტამპლიერები (ფრანგ. Templiers — მეტაძრეები) ან ტამპლიერთა ორდენი (ფრანგ. Ordre du Temple) — ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი სამხედრო ორდენი დასავლეთ ევროპაში არსებულ სამხედრო-რელიგიურ ორდენებს შორის.[4] ორგანიზაცია არსებობდა ორი საუკუნის მანძილზე შუა საუკუნეებში (XII-XIV სს.).
ტამპლიერები ქრისტესა და სოლომონის ტაძრის ღატაკი რაინდები Pauperes commilitones Christi Templique Salomonici Hierosolymitanis | |
---|---|
ზემოთ:ტამპლიერების ჯვარი ქვემოთ:ტამპლიერების ბეჭედი[1] | |
აქტიური | დაახ.1119–1312 |
ქვეყანა | იერუსალიმის სამეფო |
ტიპი | კათოლიკური სამხედრო ორდენი |
როლი | ქრისტიან მომლოცველთა დაცვა, ბრძოლა მუსულმანების წინააღმდეგ |
რაოდენობა | 15,000–20,000 უმაღლეს პიკში, რომელთაგან 10 % იყო რაინდი [2][3] |
ალიანსი | რომის პაპი |
შტაბ-ბინა | ტაძრის მთა, იერუსალიმი, იერუსალიმის სამეფო |
მეტსახელი | მეტაძრეები |
მფარველი | ბერნარ კლერვოელი |
დევიზი | „არა ჩვენ, უფალო, არა ჩვენ, არამედ შენ სახელს მოჰფინე დიდება“ (ლათ. Non nobis Domine, non nobis, sed nomini tuo da gloriam) |
ფერები | თეთრი და წითელი |
თილისმა | ერთ ცხენზე მჯდარი ორი კაცი |
სამოსი | თეთრი მანტია წითელი ჯვრით |
ბრძოლები | ჯვაროსნული ლაშქრობები |
მეთაურები | |
პირველი დიდი მაგისტრი | ჰიუგ დე პეინი |
უკანსაკნელი დიდი მაგისტრი | ჟაკ დე მოლი |
კათოლიკური რაინდული ორდენის წევრები შუა საუკუნეებში. ორდენი დააარსეს ფრანგმა რაინდებმა იერუსალიმში I ჯვაროსნული ლაშქრობის შემდეგ (დაახლ. 1118-19). ორდენის მიზანი იყო სალოცავად მიმავალთა დაცვა და პალესტინასა და სირიაში ჯვაროსანთა სახელმწიფოების განმტკიცება-გაფართოება. ტამპლიერები ეწოდათ ორდენის დამაარსებელთა თავდაპირველი რეზიდენციის სახელწოდების მიხედვით. ეს რეზიდენცია იმყოფებოდა ეკლესიის მახლობლად, რომელიც გადმოცემით სოლომონის ტაძრის ადგილას იყო აგებული. ტამპლიერები ატარებდნენ თეთრ მოსასხამს, რომელზედაც წითელი ჯვარი ჰქონდათ გამოსახული. 1128 წელს შემუშავებული წესდებით (დაამტკიცა პაპმა ჰონორიუს II-მ) ორდენი მკაცრ ცენტრალიზებულ ორგანიზაციად ჩამოყალიბდა. 1139 წელს პაპმა ინოკენტი II-მ ტამპლიერებს დიდი პრივილეგიები უბოძა. ტამპლიერები აქტიურად მონაწილეობდნენ XII-XIII სს ჯვაროსნულ ლაშქრობებში, ორდენი თანდათანობით მდიდრდებოდა და მძლავრი პოლიტიკური ძალა ხდებოდა, ახლო აღმოსავლეთსა და ევროპაში ტამლიერების ორდენი უდიდესი ფეოდების მფლობელი გახდა. ორდენის გამდიდრების წყაროს ვაჭრობა, უმთავრესად მევახშეობა, წარმოადგენდა. ტამპლიერთა სახლი პარიზში ფართო საბანკო ოპერაციების ცენტრი ხდება. 1291-დან ტამპლიერები ჯერ კვიპროსზე, მერე კი ევროპაში, ძირითადად საფრანგეთში დამკვიდრდნენ. XIV საუკუნის დამდეგს საფრანგეთის მეფე ფილიპ IV ლამაზი იწყებს ორდენის წინააღმდეგ ბრძოლას. ტამპლიერებს ბრალი დასდეს მწვალებლობაში და მრავალ სხვა მანკიერებაში და 1307 წლის 13 ოქტომბერს ორდენის თითქმის ყველა წევრი დააპატიმრეს. 1310 წელს ორდენის დიდი მაგისტროსი ჟაკ დე მოლი და ყველა ტამპლიერი დაწვეს. ორდენის ქონებას სამეფო ხაზინამ კონფისკაცია უყო, ხოლო ავინიონის პაპმა კლემენტ V-მ 1312 წელს ორდენი საბოლოოდ გააუქმა.