ಮೇಣ
From Wikipedia, the free encyclopedia
ಮೇಣಗಳು ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ವರ್ಗದ ಕಾರ್ಬನಿಕ ಸಂಯುಕ್ತಗಳು. ಹೊರಗಿನ ತಾಪಮಾನದ ಹತ್ತಿರ ಇವು ಲಿಪಿಡ್ಗಳಲ್ಲಿ/ಕೊಬ್ಬುಗಳಲ್ಲಿ ಕರಗುವ, ಬಡಿದು ತಗಡಾಗಿಸಬಲ್ಲ ಘನಪದಾರ್ಥಗಳಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಮೇಣಗಳು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕರಗುವುದಿಲ್ಲ ಆದರೆ ಕಾರ್ಬನಿಕ, ಅಧ್ರುವೀಯ ದ್ರಾವಕಗಳಲ್ಲಿ ಕರಗುತ್ತವೆ. ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಸ್ಯಗಳು ವಿಭಿನ್ನ ಬಗೆಗಳ ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಮೇಣಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಮೇಣಗಳು ಖನಿಜ ತೈಲದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ.
ಎಣ್ಣೆ ಎಂಬ ಪದದಂತೆ ಮೇಣ ಸಹ ಅನಿಶ್ಚಯ ಅರ್ಥವುಳ್ಳ ಪದ. ರಾಸಾಯನಿಕ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಇವೂ ಎಸ್ಟರುಗಳು. ೨೪-೩೬ ಇಂಗಾಲದ ಪರಮಾಣುಗಳಿರುವ ನೀಳ ಸರಣಿ ಆಮ್ಲಗಳೂ ೧೬-೩೬ ಇಂಗಾಲದ ಪರಮಾಣುಗಳಿರುವ ನೀಳ ಸರಣಿ ಮಾನೊಹೈಡ್ರಿಕ್ ಆಲ್ಕೊಹಾಲುಗಳೂ ಪಾಲ್ಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ. ವ್ಯಾವಹಾರಿಕವಾಗಿ ಮುಟ್ಟಿದರೆ ಜಾರುವ ಸ್ಪರ್ಶಭಾವವುಳ್ಳ ಮತ್ತು ಸುಲಭವಾಗಿ ದ್ರವಿಸುವ ವಸ್ತುಗಳಿಗೆ ಮೇಣಗಳೆಂದು ಹೆಸರು. ಹೀಗಾಗಿ ಎಸ್ಟರುಗಳಲ್ಲದ ಕೆಲವು ವಸ್ತುಗಳೂ ವಾಸ್ತವಾಗಿ ಕೊಬ್ಬಾಗಿರುವ ವಸ್ತುಗಳೂ ಮೇಣಗಳೆಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಪ್ಯಾರಫಿನ್ ಮೇಣ ಹೈಡ್ರೊಕಾರ್ಬನ್ನುಗಳ ಮಿಶ್ರಣ. ಕಾರ್ಬೊ ಮೇಣ ಸಂಯೋಜಿತ ಪಾಲಿ ಈಥರ್. ಜಪಾನ್ ಮೇಣ ಒಂದು ಕೊಬ್ಬು. ಜೇನು ಮೇಣ ಮಾತ್ರ ನಿಜವಾದ ಮೇಣ. ಅದು ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಮಿರಿಸಿಲ್ ಪಾಮಿಟೇಟ್ ಅದರ ಅಣುಸೂತ್ರ C15H31.COOC31H63.
ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಚಿತವಾದ ಪ್ರಾಣಿ ಮೇಣವೆಂದರೆ ಜೇನಿನ ಮೇಣ. ಇದು ಜೇನುನೊಣಗಳ ಗೂಡುಗಳ ನಿರ್ಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಇತರ ಕೀಟಗಳೂ ಮೇಣವನ್ನು ಸ್ರವಿಸುತ್ತವೆ. ಟ್ರಯಾಕಾಂಟೆನಾಲ್ ಮತ್ತು ಪಾಮಿಟಿಕ್ ಆಮ್ಲದ ಎಸ್ಟರ್ ಆಗಿರುವ ಮಿರಿಸಿಲ್ ಪಾಮಿಟೇಟ್ ಜೇನಿನ ಮೇಣದ ಪ್ರಧಾನ ಘಟಕವಾಗಿದೆ. ಇದರ ಕರಗುವ ಬಿಂದು 62-65°C ಆಗಿದೆ. ಉಣ್ಣೆಕೊಬ್ಬು ಉಣ್ಣೆಯಿಂದ ದೊರಕುವ ಮೇಣವಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಇದು ಸ್ಟೆರಾಲ್ಗಳ ಎಸ್ಟರ್ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.[1] ಸ್ಪರ್ಮಸೆಟಿಯು ಸ್ಪರ್ಮ್ ತಿಮಿಂಗಲದ ಶಿರದ ತೈಲದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.