Edward Lhuyd
From Wikipedia, the free encyclopedia
Edward Lhuyd (po Llwyd) (1660–30ns Metheven, 1709) o naturor, losonydh, yethonydh, doronydh hag antikwari a Gembra.
Lytherennans an tregh ma yu Kernewek Kemmyn. Rag versyon yn Kernûak, myr yn-nans war an folen-ma, mar plek.
Genys veu ev yn Keredigyon; y havas ev adhyskans yn Kroes Oswald ha Pennskol Rysoghen yn 1682. Yn 1684, y kwaynyas ev soedh avel darbarer dhe Withyas an Gwithti Ashmolean. Yth esa Lhuyd y honan Gwithyas an Gwithti a-dhia 1690 bys 1709.
Yth esa Lhuyd ow vyajya a-les. Yn 1688, y hwrug ev rol a loson leel yn Eryri, Kembra Gogledh. (Yma lili Eryri, Lloydia serotina, ow toen y hanow hwath.) Wosa 1697, Lhuyd a wodrigas pub konteth yn Kembra, hag a-wosa Alban, Wordhon, Kernow, ha Breten Vyghan. Yn 1699, gans gweres arghansek a Isaac Newton, y tyllas ev rol a enyvales gyllys yn meyn kuntellys a-derdro Pow Sows. Pennskol Rysoghen a'n gwrug Mester Artys yn 1701.
Yn 1707 y tyllas ev an kynsa lyver a Archaeologia Britannica: an Account of the Languages, Histories and Customs of Great Britain, from Travels through Wales, Cornwall, Bas-Bretagne, Ireland and Scotland. Yma'n lyver ma ow preservya lies flourenn a Gernewek, warbarth gans akontys gramasek hir a'n yethow Keltek oll. Yma y skrifennow Kembrek, Kernewek, h.e. ow kul devnydh a lytherennans fonologiek a-varr. (Gwelewgh Dzhûan Tshei an Hɐr rag sampel.)
Blydhen a-wosa, ev a veu dewisys avel esel an Kowethas Ryal. Y ferwis ev a fagel an skevens yn 1709.