ഗുർ-ഇ-ആമിർ
From Wikipedia, the free encyclopedia
ഗുർ-ഇ-ആമിർ (ഉസ്ബെക്: Amir Temur maqbarasi, Go'ri Amir, പേർഷ്യൻ: گورِ امیر) ഉസ്ബക്കിസ്ഥാനിലെ സമർഖണ്ഡിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഏഷ്യൻ ചക്രവർത്തിയായിരുന്ന തിമൂറിൻറെ (താമർലെൻ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു) ശവകുടീരമാണ്.
ഗുർ-ഇ-ആമിർ | |
---|---|
അടിസ്ഥാന വിവരങ്ങൾ | |
സ്ഥലം | Samarkand, Uzbekistan |
മതവിഭാഗം | Islam |
രാജ്യം | ഉസ്ബെക്കിസ്ഥാൻ |
വാസ്തുവിദ്യാ വിവരങ്ങൾ | |
വാസ്തുവിദ്യാ തരം | Mausoleum |
വാസ്തുവിദ്യാ മാതൃക | Persian |
Specifications | |
മകുട ഉയരം (പുറം) | 30 m? |
മിനാരം | 2 |
മിനാരം ഉയരം | 30 m? |
കാബൂളിലെ ബാബർ ഉദ്യാനം, ഡൽഹിയിലെ ഹുമയൂണിന്റെ ശവകുടീരം, ആഗ്രയിലെ താജ്മഹൽ തുടങ്ങിയ പിൽക്കാല മുഗൾ വാസ്തുവിദ്യകളുടെ സമാപന മാതൃകയിൽ, പേർഷ്യൻ-മംഗോളിയൻ വാസ്തുവിദ്യയുടെ ചരിത്രത്തിലെ ഒരു പ്രധാന സ്ഥലമാണ് ഇത്. പേർഷ്യൻ-മംഗോളിയൻ വാസ്തുവിദ്യയുടെ ചരിത്രത്തിൽ ഈ ശവകുടീരം ഒരു പ്രധാന ഇടവും ഒരു പൂർവ്വഗാമിയുമാണ്, എന്തെന്നാൽ കാബൂളിലെ ബാബർ ഉദ്യാനം, ദില്ലിയിലെ ഹുമയൂണിന്റെ ശവകുടീരം, ആഗ്രയിലെ താജ് മഹൽ എന്നിവ ഉൾപ്പെടെയുള്ള പിൽക്കാലത്തു നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട മഹത്തായ മുഗൾ വാസ്തുവിദ്യാ ശവകുടീരങ്ങളുടെ ശിൽപ്പികൾ, തിമൂറിന്റെ പേർഷ്യൻ വംശജരായ പിൻഗാമികളും ഉത്തരേന്ത്യയുടെ ഭരണാധികാരികളായിരുന്ന മുഗൾ രാജവംശമായിരുന്നു. അത് വലിയ രീതിയിൽ പുനരുദ്ധാരണം ചെയ്യപ്പെട്ടിരുന്നു. ഈ വാസ്തുവിദ്യാ സമുച്ചയത്തിലും അതിന്റെ ആകാശനീലിമയുള്ള അഴകുള്ള താഴികക്കുടത്തിനും താഴെ താമർലൈൻ, അദ്ദേഹത്തിൻറെ പുത്രന്മാരായ ഷാഹ് രൂഖ്, മിരാൻ ഷഹാന്ദ്, പൌത്രന്മാരായ ഉലുഘ് ബെഗ്, മുഹമ്മദ് സുൽത്താൻ എന്നിവരുടെ ശവകുടീരങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. അതോടൊപ്പം തിമൂറിൻറെ അദ്ധ്യാപകനായിരുന്ന സയ്യിദ് ബരാക്കയ്ക്കും ശവകുടീരത്തിൽ പ്രധാന സ്ഥലം നൽകിയിരിക്കുന്നു.
പതിനാലാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തിൽ മുഹമ്മദ് സുൽത്താൻറെ നിർദ്ദേശ പ്രകാരം ഈ സമുച്ചയത്തിന്റെ ആദ്യഭാഗം നിർമ്മിക്കപ്പെട്ടു. ഇപ്പോൾ മദ്രസയുടെയും ഖാനകയുടെയും അടിത്തറകൾ, പ്രവേശന കവാടം എന്നിവയും നാലു മിനാരങ്ങളിൽ ഒന്നിൻറെ ഒരു ഭാഗവും മാത്രമേ അവശേഷിക്കുന്നുള്ളൂ. ശവകുടീരം നിർമ്മാണം ആരംഭിച്ചത് 1403 ൽ മുഹമ്മദ് സുൽത്താന്റെ ആകസ്മിക മരണ സമയത്ത് താമർലെനിൻറെ അനന്തരാവകാശിയും അദ്ദേഹത്തിൻറെ പ്രിയപ്പെട്ട കൊച്ചുമകനുമായിരുന്നയാളാണ്. തിമൂർ അദ്ദേഹത്തിൻറെ അക്-സരയ് കൊട്ടാരത്തിനു സമീപമുള്ള ഷാഹ്രിസാബ്സിൽ ഒരു ചെറിയ ശവകുടീരം നേരത്തേ നിർമ്മിച്ചിരുന്നു. എന്നിരുന്നാലും 1405 ൽ ചൈനയിലേയ്ക്കുള്ള സൈനിക പര്യടനത്തിനിടെ തിമൂർ മരണമടയുകയും ഷാഹ്രിസാബ്സിലേയ്ക്കുള്ള വഴികൾ മഞ്ഞുവീണ് അടഞ്ഞതിനാലും അദ്ദേഹത്തിൻറെ മൃതദേഹം ഇവിടെ അടക്കം ചെയ്യുകയായിരുന്നു. തിമൂറിൻറെ മറ്റൊരു പൌത്രനായിരുന്ന ഉലൂഗ് ബേഗ് ഈ ശവകുടീരത്തിൻറെ പണി പൂർത്തിയാക്കി. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭരണകാലത്ത് ഈ ശവകുടീരം ടിമൂറിദ് സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ കുടുംബ ശവകുടീരമായി മാറി.