Jan Floris Martinet
Nederlands minister en schrijver / Uit Wikipedia, de vrije encyclopedia
Johannes Florentius (Jan Floris) Martinet (Deurne, 12 juli 1729 - Amsterdam, 4 augustus 1795) was geschiedkundige, natuuronderzoeker, schrijver, pedagoog, theoloog en predikant te Gellicum en Rhenoy (1756-1759), Edam (1759-1775) en Zutphen (1775-1795).
Jan Floris Martinet | ||||
---|---|---|---|---|
Algemene informatie | ||||
Volledige naam | Johannes Florentius Martinet | |||
Geboren | 12 juli 1729 | |||
Geboorteplaats | Deurne | |||
Overleden | 4 augustus 1795 | |||
Overlijdensplaats | Amsterdam | |||
Land | Nederland | |||
Beroep | Schrijver, predikant | |||
Werk | ||||
Bekende werken | Katechismus der Natuur (1777-1779) | |||
Dbnl-profiel | ||||
|
Jan Floris Martinet werd geboren in de toenmalige hervormde pastorie aan de Markt in Deurne als zoon van Jean Anthoine Martinet. Martinet werd evenals zijn vader predikant. Hij was een belangrijke auteur van de beweging van de fysicotheologie. Dat was een theologische opvatting die op basis van empirisch onderzoek van de natuur tot kennis van God wilde komen. Met name de doelmatigheid die men in de natuur waarnam werd beschouwd als een belangrijk bewijs voor het bestaan van God.
De argumentatie van de fysicotheologen was in de achttiende eeuw populair in poëzie, stichtelijke lectuur en natuurhistorische werken. Belangrijk voor het onderwijs was het in 1777-1779 verschenen werk Katechismus der natuur van Martinet. In 1827-1829 verscheen hiervan nog een zesde druk, terwijl hij daarnaast in 1779 nog een Kleine katechismus der natuur voor kinderen schreef. Deze beleefde in 1818 nog een zesde druk in een door Jacobus Albertus Uilkens herziene versie. De Kleine catechismus werd vertaald in het Engels, Frans, Duits en Maleis, terwijl het oorspronkelijke, grote werk in Engelse en Duitse vertaling uitkwam. Beide werken van Martinet zijn buitengewoon populair geweest. Velen volgden zijn voorbeeld en schreven eveneens dergelijke catechismi. De Katechismus der natuur werd binnen het reformatorisch onderwijs tot begin twintigste eeuw gebruikt. De plek waar hij dat werk schreef was de (nu zo genoemde) Martinetkoepel op de Zutphense stadsmuur.