Liberalen (19e-eeuwse stroming)
19e-eeuwse politieke stroming in Nederland / Uit Wikipedia, de vrije encyclopedia
De Liberalen van de 19e eeuw waren aanhangers van een politieke stroming gebaseerd op het Klassiek-liberalisme. De liberalen formuleerden hun ideeën onder en kwamen in opstand tegen de autoritaire Napoleon Bonaparte. Bij het Congres van Wenen (1814-1815), toen Europa opnieuw werd verdeeld en grondwetten moesten worden geformuleerd, deden de liberalen overal van zich spreken.
In de tweede helft van de 19e eeuw kwam de term 'liberalen' in zwang om aanhangers aan te duiden van partijen die streven naar een grote mate van vrijheid voor het individu. Liberale partijvorming was er in Nederland pas voor het eerst in 1885 toen de Liberale Unie werd opgericht. De liberale stroming kende vele vleugels: er was sprake van geavanceerde liberalen, conservatief-liberalen, radicalen, jong- en oud-liberalen en moderaten. Vaak waren leidende figuren middelpunt van kleine groepen Kamerleden (de zogenaamde Kamerclubs). Dat gold bijvoorbeeld voor Thorbecke, Fransen van de Putte en Kappeyne van de Coppello.
In de negentiende eeuw vormden de liberalen vaak een meerderheid, maar door hun verdeeldheid leidde die meerderheid lang niet altijd tot regeermacht. Aan het einde van de eeuw viel de liberale stroming uiteen in drie richtingen: een vooruitstrevende (vrijzinnig-democraten), een conservatieve (oud- of vrij-liberalen) en een middengroep (de Liberale Unie).