Bitwa pod Jinzhou

Bitwa pod Jinzhou – starcie zbrojne, które miało miejsce 26 maja 1904 roku na południe od miejscowości Jinzhou (obecnie dzielnica miasta Dalian w prowincji Liaoning w północno-wschodnich Chinach) w trakcie wojny rosyjsko-japońskiej. Bitwa uznawana jest za początek działań bojowych wojsk rosyjskich zmierzających do obrony dalekich podejść pod Port Artur.

Bitwa pod Jinzhou

Wojna rosyjsko-japońska
Ukiyo-e autorstwa Kobayashi Kiyochiki, przedstawiające atak japońskich wojsk podczas bitwy pod Jinzhou
Czas	25–26 maja 1904
Miejsce	na północ od miasta Lüshun, na wzgórzach Nanshan
Terytorium	Mandżuria
Wynik	zwycięstwo Japończyków
Strony konfliktu
Japonia  Imperium Rosyjskie
Dowódcy
Yasukata Oku Anatolij Stessel
Siły
38 500 żołnierzy, 216 dział, 46 ckm, 4 kanonierki 3 500 żołnierzy (18 000 w rezerwie), 65 dział, 10 ckm, 1 kanonierka
Straty
739 zabitych, 5 459 rannych 1 416 zabitych i rannych
Położenie na mapie Chin miejsce bitwy
39°04′49″N 121°43′27″E

Japońska mapa bitwy pod Jinzhou

Rosyjska mapa bitwy pod Jinzhou

Terenem bitwy był przesmyk półwyspu Liaodong i znajdujące się na nim wzgórza Nanshan. Przesmyku, który w tym miejscu ma szerokość około 4 kilometrów bronił 5. Pułk Strzelców Wschodniosyberyjskich pod dowództwem pułkownika N.A. Trietiakowa (ok. 3,5 tys. żołnierzy, 65 armat i 10 ciężkich karabinów maszynowych) ze składu 4. Wschodniosyberyjskiej Dywizji Strzeleckiej gen. A.W. Foka, liczącej łącznie 18 tys. ludzi i dysponującej 131 działami. Pozostałe oddziały dywizji nie otrzymały jednak rozkazu wsparcia obrony. W skład umocnień zajmowanych przez pułk wchodziło: 5 redut, 3 bastiony i 2 transzeje, położone na wzgórzach. Na podejściach ustawiono zasieki z drutu kolczastego i założono fugasy.

2. Armia japońska gen. Yasukata Oku, w składzie trzech dywizji nacierała na Dashiqiao z północnego wschodu. 25 maja oddziały 4. Dywizji pod dowództwem gen. Ogawy Matajiego zaatakowały Jinzhou, ale czterystuosobowy oddział rosyjski bronił się do ranka następnego dnia, gdy pod naciskiem posiłków z 1. Dywizji japońskiej został zmuszony do odwrotu.

Po ataku artyleryjskim Oku nakazał atak oddziałom wszystkich trzech (1. 3. i 4.) dywizji na wzgórza. Do wieczora Japończycy atakowali dziewięciokrotnie, ale obrońcy, wykorzystując silną i umocnioną pozycję na wzgórzach Nanshan, odpierali je za każdym razem. Nawet skrzydłowy ogień okrętów japońskich nie załamał ich obrony (polowa artyleria Oku wystrzeliła tego dnia większość amunicji: 34 tys. granatów). Dopiero wieczorem oddziałom 4. Dywizji udało się obejść pozycje rosyjskie brzegiem zatoki Jinzhou. Atakowany ze skrzydła Trietiakow rozkazał wycofanie do drugiej linii okopów. Dowodzący Dywizją Wschodniosyberyjską gen. Fok nie przeprowadził kontrataku, nakazując opuszczenie stacji kolejowej i wycofanie na południe. Odwrót dywizji Foka wywołał zamieszanie i panikę, na skutek czego pułk Trietiakowa poniósł większe straty, niż w ciągu całego dnia walk. Na szczęście dla Rosjan, Japończycy byli wyczerpani i ponieśli dużo większe straty, więc nie ścigali wycofujących się oddziałów.

W rezultacie bitwy droga na Port Artur została otwarta; później Port Artur został zajęty przez Japończyków i stał się bazą zaopatrzenia ich armii i bazą okrętów ich marynarki.

Bibliografia

• Rotem Kowner: Historical Dictionary of the Russo-Japanese War. Oxford: The Scarecrow Press, Inc., 2006, s. 250-251, seria: Historical Dictionaries of War, Revolution, and Civil Unrest. ISBN 0-8108-4927-5.
• Wielka Encyklopedia Radziecka t. 28, Moskwa 1978.