Dworzec Główny w Warszawie
dawny dworzec w Warszawie / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Dworzec Główny w Warszawie?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Dworzec Główny – dworzec kolejowy w przedwojennej Warszawie, wówczas główna pasażerska stacja kolejowa aglomeracji warszawskiej. Monumentalny gmach był jednym z najnowocześniejszych i największych dworców w Europie. Położony był wzdłuż Alej Jerozolimskich, pomiędzy ulicami Marszałkowską i Emilii Plater. Nigdy nie został ukończony.
Ten artykuł dotyczy przedwojennego kolejowego dworca pasażerskiego. Zobacz też: Warszawa Główna. |
Widok nieukończonego dworca w końcu 1938 roku | |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Miejscowość | |||
Lokalizacja | |||
Zarządca | |||
Data otwarcia |
1938 | ||
Data zamknięcia |
1944 | ||
Poprzednie nazwy |
Warszawa Główna (1938–1939), | ||
Dane techniczne | |||
Kasy |
| ||
Linie kolejowe | |||
| |||
52°13′46″N 21°00′27″E | |||
|
Perony stacji znajdowały się pod ziemią i docelowo miały obsługiwać 12 torów, w tym wszystkie cztery tory linii średnicowej. Nad podziemnymi peronami wybudowano znacznych rozmiarów gmach z trzema halami: kasową, dla pasażerów przyjeżdżających i dla odjeżdżających. Budynek pomyślano jako budowlę reprezentacyjną, wizytówkę Warszawy i Polski. Elewację zaprojektowano w stylu minimalistycznym z elementami art déco, natomiast wnętrza były bogato zdobione rzeźbami i polichromiami.
Koncepcja wspólnej stacji dla wszystkich linii kolejowych przebiegających przez aglomerację warszawską powstała w drugiej połowie XIX wieku. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości Sejm zdecydował o przyznaniu funduszy na przebudowę warszawskiego węzła kolejowego i zastąpienie zbyt małego Dworca Wiedeńskiego nową budowlą, jednak mimo rozpisania konkursu na projekt architektoniczny i rozpoczęcia pracy przy budowie linii średnicowej budowa Dworca Głównego nie została rozpoczęta. Wybudowano jedynie prowizoryczny dworzec drewniany o tej samej nazwie.
Ostatecznie w 1932 roku ruszyła budowa dworca zaprojektowanego przez Czesława Przybylskiego i Andrzeja Pszenickiego. W 1938 roku część budynku oddano do użytku jako główną stację położoną na linii średnicowej. W czerwcu 1939 roku w wyniku zaprószenia ognia przez ekipy budowlane nieukończony jeszcze dworzec został poważnie uszkodzony, a jego część spłonęła. Kilka miesięcy później budynek doznał kolejnych zniszczeń w czasie lotniczego bombardowania Warszawy przez Luftwaffe. Odbudowany przez niemieckie władze okupacyjne działał do wybuchu powstania warszawskiego w 1944 roku. W styczniu 1945 roku gmach został wysadzony przez wojska niemieckie, a po wojnie jego pozostałości rozebrano.
Obecnie w miejscu, w którym stał Dworzec Główny, znajduje się podziemny przystanek Warszawa Śródmieście, a funkcję głównego dworca Warszawy pełni wybudowany kilkaset metrów na zachód Dworzec Centralny.