Eparchia turowsko-pińska
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Eparchia turowsko-pińska – prawosławna administratura kościelna z siedzibą w Turowie, a następnie w Pińsku, podlegająca metropolii kijowskiej. Funkcjonowała od XI w. do 1596, gdy przeszła do Kościoła unickiego na mocy decyzji swojego ordynariusza, biskupa Jonasza. Chociaż większość duchowieństwa i świeckich eparchii opowiedziała się w tym momencie za pozostaniem w jurysdykcji Patriarchatu Konstantynopolitańskiego, administratura nigdy nie wróciła do Kościoła prawosławnego. Formalnie eparchia turowska nie została zlikwidowana. W 1621 patriarcha jerozolimski Teofan III nielegalnie mianował biskupem pińskim dotychczasowego biskupa Stachony Abrahama. Jednak w 1632, gdy zostało zalegalizowane równoległe istnienie w Rzeczypospolitej hierarchii prawosławnej obok unickiej, eparchia turowsko-pińska nie została reaktywowana. Jej dawne terytorium nie zostało mimo to wcielone do nowo utworzonej eparchii białoruskiej (mścisławskiej, mohylewskiej i orszańskiej). Zarządzał nim namiestnik metropolity kijowskiego. Nowi biskupi turowsko-pińscy nie byli już nominowani. Do tradycji eparchii turowsko-pińskiej nawiązują powstałe po upadku ZSRR administratury Egzarchatu Białoruskiego: eparchia turowska i mozyrska oraz eparchia pińska i łuniniecka.
Monaster Leszczyński | |
Państwo |
Białoruś (obecnie) |
---|---|
Siedziba | |
Data powołania |
ok. 1088 |
Data zamknięcia |
de facto 1596 (przejście do Kościoła unickiego) |
Wyznanie | |
Kościół | |
Metropolia | |
Sobór |
Zaśnięcia Matki Bożej w Pińsku |
Biskup diecezjalny |
Jonasz Gogol (ostatni) |
Eparchia była początkowo ściśle związana z Księstwem Turowskim. W XVI w., w momencie faktycznej likwidacji, obejmowała powiat piński, dawne Księstwo Dubrowickie, włości bobrykowską i wiadzką, dawne Księstwa Turowskie i Horodeckie. Zwierzchność biskupa turowsko-pińskiego uznawały także niektóre parafie położone poza opisanym obszarem, lecz historycznie związane z administraturą. Poświadczone źródłowo jest istnienie w tym okresie 188 parafii podlegających biskupowi turowsko-pińskiemu; liczba 255 placówek duszpasterskich podawana przez niektórych historyków Cerkwi uważana jest za mało prawdopodobną. W eparchii działało też co najmniej kilkanaście monasterów, z których największe znaczenie miały w początkowym okresie monaster Świętych Borysa i Gleba w Turowie, a w późniejszych stuleciach Monaster Ławryszewski i Monaster Leszczyński.