Józef Stalin
przywódca ZSRR w latach 1924–1953, zbrodniarz komunistyczny / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Józef Stalin?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Józef Stalin, właściwie Iosif Wissarionowicz Dżugaszwili (ros. Ио́сиф Виссарио́нович Джугашви́ли, wym. [ɪˈosʲɪf vʲɪsərʲɪˈonəvʲɪt͡ɕ d͡ʐʐʊɡɐˈʂvʲilʲɪ] ( odsłuchaj); Ioseb Besarionis Dze Dżughaszwili, gruz. იოსებ ბესარიონის ძე ჯუღაშვილი; ps. Stalin, Koba[uwaga 1], Iwanow, Wasiljew, Czyżykow, Besoszwili[1]; ur. 6 grudnia?/18 grudnia 1878[uwaga 2][2][3] w Gori, zm. 5 marca 1953 w Kuncewie[4]) – radziecki rewolucjonista bolszewicki, dyktator, polityk i zbrodniarz komunistyczny pochodzenia gruzińskiego[5], odpowiedzialny za śmierć milionów istnień ludzkich[6]. Był jednym z organizatorów zbrojnego przewrotu bolszewickiego, który przeszedł do historii jako „rewolucja październikowa”[5]. Do 1922 był członkiem Rady Komisarzy Ludowych, pełnił w niej m.in. funkcję komisarza do spraw narodowościowych[5]. W latach 1919–1953 był członkiem Biura Politycznego KC RKP(b), następnie WKP(b) i KPZR[5]. Przez wielu historyków jest uznawany za największego zbrodniarza w historii ludzkości[7].
Na tę stronę wskazuje przekierowanie ze „Stalin”. Zobacz też: inne znaczenia. |
Józef Stalin (1950) | |||
Data i miejsce urodzenia |
6 grudnia?/18 grudnia 1878 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | |||
Sekretarz generalny KC RKP(b)/WKP(b)/KPZR | |||
Okres |
od 3 kwietnia 1922 | ||
Poprzednik |
Włodzimierz Lenin (jako przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych ZSRR) | ||
Następca | |||
Przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych ZSRR | |||
Okres |
od 6 maja 1941 | ||
Przynależność polityczna | |||
Poprzednik | |||
Przewodniczący Rady Ministrów ZSRR | |||
Okres |
od 19 marca 1946 | ||
Przynależność polityczna | |||
Następca | |||
Ludowy komisarz obrony ZSRR | |||
Okres |
od 19 lipca 1941 | ||
Przynależność polityczna | |||
Poprzednik | |||
Następca | |||
Odznaczenia | |||
| |||
| |||
|
Formalnie pełnił obieralne, kadencyjne funkcje sekretarza generalnego KPZR i jej poprzedniczek oraz premiera ZSRR, faktycznie był dożywotnim dyktatorem posiadającym nieograniczoną władzę. Epoka jego rządów w ZSRR jest określana jako stalinizm.
W czasie rządów Stalina w ZSRR panował masowy, państwowy terror, który pochłonął życie 20 milionów osób, z czego 11 milionów zmarło wskutek głodu, oraz trudną do ustalenia liczbę ofiar sowieckich deportacji, zesłań i niewolniczej pracy w łagrach (zob. masowe zbrodnie komunistyczne)[5]. Stalin, zawierając pakt Ribbentrop-Mołotow z III Rzeszą, umożliwił jej dokonanie zbrojnej agresji na Polskę we wrześniu 1939, przyczyniając się do wybuchu II wojny światowej[8].