Język kurdyjski
język z irańskiej gałęzi rodziny indoeuropejskiej / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Język kurdyjski?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Język kurdyjski (Kurdî / كوردی) – język należący do rodziny języków indoeuropejskich. Językiem tym posługują się Kurdowie na obszarach wschodniej Turcji, północnego i północno-wschodniego Iraku i Syrii, a także w Iranie na Kaukazie i Armenii (zob. też Kurdystan). Ocenia się, że jest on językiem ojczystym ok. 22–31 mln osób.
Obszar | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Liczba mówiących |
ok. 31 mln | ||||||
Pismo/alfabet |
zmodyfikowane arabskie, zmodyfikowane łacińskie, dawniej także zmodyfikowana cyrylica | ||||||
Klasyfikacja genetyczna | |||||||
Status oficjalny | |||||||
język urzędowy | Kurdyjski Okręg Autonomiczny | ||||||
Kody języka | |||||||
ISO 639-1 | ku | ||||||
ISO 639-2 | kur | ||||||
ISO 639-3 | kur | ||||||
IETF | ku | ||||||
Glottolog | kurd1259 | ||||||
Ethnologue | kur | ||||||
Występowanie | |||||||
Zasięg geograficzny języka kurdyjskiego | |||||||
W Wikipedii | |||||||
| |||||||
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Język kurdyjski wraz z językami staroperskim, nowoperskim, pasztuńskim (błędnie zwanym afgańskim), beludżi oraz wymarłymi dialektami średniowiecznymi należy do grupy języków indoirańskich, którymi posługuje się ponad miliard ludzi na terytorium rozciągającym się od wschodniej Turcji po Bangladesz i wschodnią część Indii.
Język kurdyjski dzieli się na kilka głównych dialektów (które często traktowane są jako odrębne języki) oraz wiele dialektów pochodnych:
- kurmandżi – północnokurdyjski,
- sorani – środkowokurdyjski,
- język południowokurdyjski.
Blisko spokrewniony etnolekt gurani, używany w okolicach Kermanszahu w Iranie i mający własną literaturę, uważany jest zazwyczaj za oddzielny język, a używającą go społeczność za odrębny naród. Podobnie wygląda sytuacja z językiem zazaki.
Pierwsza gramatyka języka kurdyjskiego została opublikowana w 1787[1].
Pewną rolę w rozwoju literackiego języka kurdyjskiego odegrały misje chrześcijańskie, przeważnie ewangelickie, i sporządzane na ich potrzeby przekłady ksiąg Pisma Świętego[2].
Istnieją co najmniej dwa warianty literackie – kurmandżi (w Turcji, zapisywany alfabetem łacińskim w wariancie tureckim), oraz sorani (w Iraku) i dialekt sine (w Iranie – używa zaadaptowanego pisma arabskiego w wariancie perskim). Początki literatury kurdyjskiej sięgają XI w.