Jerzy (Konisski)
prawosławny arcybiskup, kaznodzieja, filozof i teolog / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Jerzy (Konisski)?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Jerzy, imię świeckie Grigorij Osipowicz Konisski (ros. Григорий Осипович Конисский; ur. 20 listopada 1717 w Niżynie, zm. 2 lutego?/13 lutego 1795 w Mohylewie) – prawosławny arcybiskup, kaznodzieja, filozof i teolog.
Grigorij Konisski Григорий Конисский | |||
Arcybiskup mohylewski, mścisławski i orszański | |||
Kraj działania | |||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia |
20 listopada 1717 | ||
Data i miejsce śmierci |
13 lutego 1795 | ||
Miejsce pochówku | ?↗ | ||
Arcybiskup mohylewski, orszański i mścisławski | |||
Okres sprawowania |
1783–1795 | ||
Wyznanie | |||
Kościół | |||
Inkardynacja | |||
Śluby zakonne |
11 sierpnia 1744 | ||
Nominacja biskupia |
1755 | ||
Chirotonia biskupia |
20 sierpnia 1755 | ||
|
Data konsekracji |
20 sierpnia 1755 | ||||
---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||
Miejsce | |||||
Konsekrator | |||||
Współkonsekratorzy |
Herakliusz (Komarowski), Jan (Kozłowicz) | ||||
|
Był synem burmistrza Niżyna. Ukończył Akademię Mohylańską, a następnie został w niej zatrudniony jako wykładowca. Nauczał kolejno poetyki, filozofii i teologii, zaś w 1751 objął obowiązki jej rektora. Trzy lata później został wyświęcony na biskupa mścisławskiego, mohylewskiego i orszańskiego i został ordynariuszem ostatniej prawosławnej eparchii w granicach I Rzeczypospolitej.
Szczerze oddany Rosji, od 1762 odegrał znaczącą rolę w polityce carycy Katarzyny II wobec Rzeczypospolitej, współpracując z posłem rosyjskim Nikołajem Repninem w kampanii na rzecz równouprawnienia dysydentów. Obrona praw ludności prawosławnej była przy tym dla carycy jedynie pretekstem dla interweniowania w sprawy wewnętrzne Rzeczypospolitej. Równocześnie biskup Jerzy występował w obronie stanu posiadania Kościoła prawosławnego w Rzeczypospolitej, kilkakrotnie zwracał się do polskich królów z memoriałami zawierającymi wykazy strat poniesionych przez swoje wyznanie wskutek działalności Kościołów rzymskokatolickiego i unickiego. Bezskutecznie domagał się zalegalizowania konwersji z katolicyzmu (obydwu obrządków) na prawosławie. Był jednym z twórców konfederacji słuckiej. W 1767 wydał w Warszawie Prawa i wolności dyssydentów w nabożeństwie chrześcijańskim w Koronie Polskiej i Wielkim Xięstwie Litewskim. W 1768 przyczynił się do wybuchu koliszczyzny; on i podległe mu duchowieństwo nakłaniało prawosławnych chłopów i hajdamaków do wystąpienia przeciwko konfederacji barskiej, w której widział bezpośrednie zagrożenie dla swojego wyznania.
Po I rozbiorze Polski kontynuował pracę duszpasterską w Mohylewie już w granicach Imperium Rosyjskiego, jednak utrzymywał kontakty z duchowieństwem prawosławnym Rzeczypospolitej i do końca życia prowadził działalność dyplomatyczną i propagandową na rzecz poprawy sytuacji swoich współwyznawców w tymże kraju. Zdecydowany przeciwnik Kościoła unickiego, w 1780 przy poparciu carskiej administracji doprowadził do zamknięcia szeregu jego parafii na ziemi mohylewskiej i mścisławskiej i przejścia ponad 100 tys. wiernych do Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego.
Autor podręczników i traktatów poświęconych prawosławnej teologii dogmatycznej i moralnej, podręczników poetyki i filozofii, homilii, tekstów polemicznych wymierzonych przeciwko katolicyzmowi, jak również utworów literackich. Pisał w językach łacińskim, rosyjskim i polskim.
W 1993 został kanonizowany przez Egzarchat Białoruski Patriarchatu Moskiewskiego jako święty czczony lokalnie w eparchii mohylewskiej i mścisławskiej. Od 2011 jego kult funkcjonuje również w Ukraińskim Kościele Prawosławnym Patriarchatu Moskiewskiego.