Wikipedysta:Agwjkl/Islamska Republika Afganistanu (2004–2021)
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Islamska Republika Afganistanu (per. جمهوری اسلامی افغانستان, trl. Dzomhūrī-je Islāmī-je Afghānistān, trb. Dżomhuri-je Islami-je Afghanistan; paszto د افغانستان اسلامي جمهوریت, trl. Də Afghānistān Islāmī Dzumhūrijat, trb. Dy Afghanistan Islami Dżumhurijat) – republika islamska, która rządziła większością Afganistanu w latach 2004–2021 podczas wojny w Afganistanie. Została założona po inwazji Stanów Zjednoczonych na Afganistan, która zakończyła panowanie Islamskiego Emiratu Afganistanu w 2001 roku.
2004–2021 | |||
| |||
Dewiza: لا إله إلا الله، محمد رسول الله trb. Lā ʾilāha ʾillāl–lāh, Muhammadun rasūl Allāh (Nie ma boga prócz Allaha, a Mahomet jest Jego prorokiem) | |||
Hymn: ملي سرود trb. Millī Surūd (Hymn narodowy) | |||
Ustrój polityczny | |||
---|---|---|---|
Stolica | |||
Prezydent | |||
Premier | |||
Powierzchnia |
652 230 km² | ||
Populacja (2017) • liczba ludności |
| ||
• gęstość |
52 os./km² | ||
Kod ISO 3166 |
AFG | ||
Waluta |
afgani (AFN) | ||
Telefoniczny nr kierunkowy |
+93 | ||
Domena internetowa | |||
Kod samochodowy |
AFG | ||
Kod samolotowy |
YA | ||
Strefa czasowa |
UTC +4:30 | ||
Język urzędowy | |||
Religia dominująca |
islam (99,75%) | ||
PKB (2017) • całkowite • na osobę |
|||
PKB (PSN) (2017) • całkowite • na osobę |
| ||
Nawet po utracie Kabulu siły talibów kontrolowały kilka obszarów kraju, a wojna domowa trwała nadal. Ze względu na duże uzależnienie rządu od amerykańskiej pomocy wojskowej i ekonomicznej, niektórzy uznali ten kraj za amerykańskie państwo klienckie i stopniowo tracił kontrolę nad wiejską wsią po zakończeniu operacji Enduring Freedom.
Po wycofaniu wojsk NATO w 2021 talibowie rozpoczęli zmasowaną ofensywę wojskową w maju 2021, umożliwiając Emiratowi Islamskiemu przejęcie kontroli nad krajem w ciągu kolejnych trzech i pół miesiąca. Afgańskie Siły Zbrojne szybko się rozpadły. Republika Islamska upadła 15 sierpnia 2021, kiedy siły talibów wkroczyły do Kabulu, a prezydent Afganistanu Aszraf Ghani uciekł z kraju do Tadżykistanu[4].
Republika była członkiem Organizacji Narodów Zjednoczonych, Organizacji Współpracy Islamskiej, Grupy 77, Organizacji Współpracy Gospodarczej i Ruchu Państw Niezaangażowanych.