Panteoni, Romë
From Wikipedia, the free encyclopedia
Stampa:Ancient monuments in Rome Pantheon [1] Latin: Pantheum , [nb 1] nga Greqisht Πάνθειον Pantheion, "[tempulli] i të gjithë perëndive") është një ish tempull romak, dhe që nga viti 609 konsiderohet si një kishë katolike (Bazilika di Santa Maria ad Martyres ose Bazilika e Shën Marisë dhe Martirëve), në Romë, Itali, në vendi i një tempulli të hershëm i porositur nga Marcus Agrippa gjatë sundimit të Augustit (27 para Krishtit - 14 pas Krishtit).
Lokacioni | Regio IX Circus Flaminius |
---|---|
Ndërtuar më | 113-125 AD |
Tipi i stukturës | Tempull romak |
E ndërtuar për/nga | Trajan, Hadrian |
Ajo u rindërtua nga perandori Hadrian në vitin 126 pas Krishtit. Data e ndërtimit të tij është e pasigurt, sepse Hadriani zgjodhi të mos shkruante informata për tempullin e ri, por më tepër të ruante mbishkrimin e tempullit të vjetër të Agripas, i cili ishte djegur. [2]
Ndërtesa është cilindrike me një portë me kolona të mëdha graniti korintik (tetë në rangun e parë dhe dy grupe me katër nga mbrapa) poshtë një pedimenti . Një holl drejtkëndëshe lidh hajatin me rotundën, e cila është nën një kupolë prej betoni, me një hapje qendrore ( okulus ) në qiell. Pothuajse dy mijë vjet pasi u ndërtua, kupola e Panteonit është ende kubeja më e madhe në botë e betonuar dhe e pa armuar. [3] Lartësia deri në okul dhe diametri i rrethit të brendshëm janë të njëjta, 142 feet (43 m) [4]
Është një nga ndërtesat antike romake më të ruajtura, sepse ka qenë në përdorim të vazhdueshëm gjatë gjithë historisë së saj dhe, që nga shekulli i 7-të, Panteoni ka qenë në përdorim si një kishë kushtuar " Shën Marisë dhe dëshmorëve "( Latin: Sancta Maria ad Martyres ) por i njohur jozyrtarisht si "Santa Maria Rotonda". [5] Sheshi para Panteonit quhet Piazza della Rotonda . Panteoni është një pronë shtetërore, e menaxhuar nga Ministria e Trashëgimisë Kulturore dhe Aktiviteteve dhe Turizmit të Italisë përmes Polo Museale del Lazio . Në vitin 2013, ajo u vizitua nga mbi 6 milion njerëz.
Cella e madhe me kupola rrethore e Panteonit, me një para portik konvencional tempulli, ishte unike në arkitekturën romake. Sidoqoftë, ai u bë një shembull standard kur stilet klasike u ringjallën dhe është kopjuar shumë herë nga arkitektët e mëvonshëm. [6]