அமேசான் ஆறு
தென் அமெரிக்காவின் முக்கிய ஆறு / From Wikipedia, the free encyclopedia
அமேசான் ஆறு (ஆங்கிலம்: Amazon River) (இலங்கை வழக்கு: அமேசன் ஆறு; பொதுவாக சுருக்கமாக: அமேசான் (US: /ˈæməzɒn/ அல்லது UK: /ˈæməzən/; எசுப்பானியம் மற்றும் போர்த்துக்கேய மொழி: Amazonas) தென் அமெரிக்க கண்டத்திலுள்ள ஒரு ஆறாகும். இது உலகின் இரண்டு நீளமான ஆறுகளில் ஒன்று. மற்றொன்று நைல் ஆறு. அமேசான் ஆறு கொணரும் நீரின் அளவில் உலகின் பெரிய ஆறாகும். மற்றும் சில ஆசிரியர்களின் கூற்றின்படி, உலகின் நீண்ட ஆறாகும். இதன் அளவு மிசிசிப்பி, நைல், மற்றும் யாங்சே ஆகிய நதிகளின் மொத்த அளவை விட அதிகம். இதன் நீளம் 6400 கி.மீ.கள். உலகிலேயே பரப்பளவில் பெரிய ஆற்றுப் படுக்கையை கொண்ட ஆறாகும். இதன் மொத்த அளவு அடுத்த எட்டு பெரிய ஆறுகளின் நன்னீரின் அளவை விட அதிகமாகும்.
அமேசான் ஆறு (அமேசானியா) | |
அபூரிமக், ஏனி, தம்போ, உக்காயலி, அமேசோனஸ், சோலிமோஸ் | |
ஆறு | |
கொலம்பியாவில் லத்தீசியவுக்கு அருகில், அமேசானில் கதிரவன் மறைவுத் தோற்றம் | |
நாடுகள் | பெரு, கொலம்பியா, பிரேசில் |
---|---|
கிளையாறுகள் | |
- இடம் | மாரானோன், ஜபூர் / கிகெட்டா, ரியோ நெக்ரோ / குய்னியா, புட்டுமயோ |
- வலம் | உக்கலியி, புருஸ், மடிரா, தபஜோஸ், சிங்கு |
நகரம் | இக்விடோஸ் (பெரு); லெட்டிகா (கொலம்பியா); தாபிகாசி (பிரேசில்); டெஃபி (பிரேசில்); இட்டோபாடாடா (பிரேசில்) பாரிசின்ஸ் (பிரேசில்); ஒபிடோஸ் (பிரேசில்); சாண்டாரெம் (பிரேசில்); அல்மீரிம் (பிரேசில்); மெகாபா (பிரேசில்) மனாஸ் (பிரேசில்) |
உற்பத்தியாகும் இடம் | ரியோ மாண்டரோ |
- அமைவிடம் | ஹுங்காயோ, ஹுங்காயோ மாகாணம், பெரு |
- உயர்வு | 5,220 மீ (17,126 அடி) |
கழிமுகம் | அத்திலாந்திக்குப் பெருங்கடல் |
- elevation | 0 மீ (0 அடி) |
நீளம் | 6,992 கிமீ (4,345 மைல்) [1] |
வடிநிலம் | 70,50,000 கிமீ² (27,22,000 ச.மைல்) [1] |
Discharge | |
- சராசரி | [2] |
- மிகக் கூடிய | |
- மிகக் குறைந்த | |
அமேசான் ஆறும் அதன் வடிகால் பகுதி
|
இந்த ஆற்றின் ஓட்டம் பலமுறை மாறியுள்ளது. முதலில் மேற்கு நோக்கிப் பாய்ந்துகொண்டிருந்த இந்த ஆறு அண்டெஸ் மலையின் வளர்ச்சியினால் கிழக்கு நோக்கிப் பாய்கிறது.
அமேசான் ஆறு எந்த இடத்திலும் பாலம் மூலமாக கடக்கப்படுவதில்லை. இதற்கு காரணம் இதன் அகலம் அல்ல, தற்கால பொறியாளர்களால் இதன் குறுக்கே பாலம் கட்டமுடியும். எனினும் ஆற்றின் பெரும் பகுதி வெப்பமண்டல மழைக்காடுகள் வழியாக பாய்வதாலும் அங்கு சில நகரங்களே உள்ளதாலும் பாலத்தின் தேவை ஏற்படவில்லை.
பல்வேறு அளவைகளின் படி அமேசான் ஆறே உலகில் பெரியதாக இருந்தாலும் நீளத்தை பொறுத்தமட்டில் இது நைல் ஆற்றைவிட சிறிது குறைவு என்பது பெரும்பாலான புவியிலாளர்களின் கணிப்பு. எனினும் இதை பிரேசில் மற்றும் பெரு நாட்டை சேர்ந்த சில அறிவியலாளர்கள் ஏற்க மறுக்கிறார்கள்.
இந்த ஆற்றில் வெளியேற்றப்படும் நீரின் அளவு ஏறத்தாழ ஒரு விநாடிக்கு 209,000 கன மீட்டர்—தோராயமாக ஆண்டுக்கு 6,591 கியூபிக் கிலோமீட்டர் ஆகும், இது இதற்கடுத்த ஏழு மிகப்பெரிய ஆறுகள் வெளியேற்றும் ஆறுகளைவிட கூடுதலாக உள்ளது- உலகின் ஆற்றில் கலக்கும் மொத்த ஆறுகளின் நீரில் அமேசானின் பங்கு 20% ஆகும்.[3] அமேசான் கால்வாய் உலகின் மிகப்பெரிய வடிகால் பகுதி ஆகும், இது சுமார் 7,050,000 சதுர கிலோமீட்டர் (2,720,000 சதுர மைல்) பரப்பளவில் உள்ளது.