เขตบางกอกน้อย

บางกอกน้อย เป็นหนึ่งในห้าสิบเขตของกรุงเทพมหานคร ถือเป็นเขตอนุรักษ์เมืองเก่า แหล่งท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์และศิลปวัฒนธรรมทางฝั่งธนบุรี โดยมีคำขวัญประจำเขตว่า "สมเด็จโตวัดระฆัง วังหลังตั้งอยู่ อู่เรือพระราชพิธี สถานีรถไฟ คลองใหญ่มีชื่อ เลื่องลือเครื่องลงหิน นามระบิลช่างหล่อ งามลออวัดวา"

เขตบางกอกน้อย
เขต
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Khet Bangkok Noi
จากซ้ายไปขวา บนลงล่าง: โรงพยาบาลศิริราช วัดระฆังโฆสิตารามวรมหาวิหาร พิพิธภัณฑ์ศิริราชพิมุขสถาน วัดอมรินทรารามวรวิหาร พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เรือพระราชพิธี
คำขวัญ:  สมเด็จโตวัดระฆัง วังหลังตั้งอยู่ อู่เรือพระราชพิธี สถานีรถไฟ คลองใหญ่มีชื่อ เลื่องลือเครื่องลงหิน นามระบิลช่างหล่อ งามลออวัดวา
แผนที่กรุงเทพมหานคร เน้นเขตบางกอกน้อย
พิกัด: 13°46′15.12″N 100°28′04.56″E
ประเทศ	ไทย
เขตปกครองพิเศษ	กรุงเทพมหานคร
การปกครอง
• ผู้อำนวยการเขต	กฤติมา นิ่มน้อย
พื้นที่
• ทั้งหมด	11.944 ตร.กม. (4.612 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2566)
• ทั้งหมด	98,028[1] คน
• ความหนาแน่น	8,207.30 คน/ตร.กม. (21,256.8 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	10700
รหัสภูมิศาสตร์	1020
ที่อยู่ สำนักงาน	เลขที่ 9/99 ถนนบางขุนนนท์ แขวงบางขุนนนท์ เขตบางกอกน้อย กรุงเทพมหานคร 10700
เว็บไซต์	www.bangkok.go.th/bangkoknoi
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ที่ตั้งและอาณาเขต

เขตบางกอกน้อยตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของแม่น้ำเจ้าพระยา มีอาณาเขตติดต่อกับเขตต่าง ๆ เรียงตามเข็มนาฬิกา ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับเขตบางพลัด มีถนนบรมราชชนนีและถนนสมเด็จพระปิ่นเกล้าเป็นเส้นแบ่งเขต
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับเขตพระนคร มีแนวกึ่งกลางแม่น้ำเจ้าพระยาเป็นเส้นแบ่งเขต
• ทิศใต้ ติดต่อกับเขตบางกอกใหญ่ มีคลองมอญเป็นเส้นแบ่งเขต
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับเขตตลิ่งชัน มีคลองบางขุนศรี คลองชักพระ และคลองบางกอกน้อยเป็นเส้นแบ่งเขต

ประวัติศาสตร์

เขตบางกอกน้อยเดิมมีชื่อเรียกว่า อำเภออมรินทร์ เป็นอำเภอที่ 21 ใน 25 อำเภอชั้นในของพระนครตามประกาศกระทรวงนครบาลใน พ.ศ. 2458

จากนั้นใน พ.ศ. 2459 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้เปลี่ยนชื่ออำเภออมรินทร์เป็น อำเภอบางกอกน้อย (พร้อมกับเปลี่ยนชื่ออำเภอหงสารามเป็นอำเภอบางกอกใหญ่ เปลี่ยนชื่ออำเภอราชคฤห์เป็นอำเภอบางยี่เรือ และเปลี่ยนชื่ออำเภอบุปผารามเป็นอำเภอคลองสาน) เนื่องจากชื่อเดิมยังไม่เหมาะสมกับตำบลที่ตั้งอันเป็นหลักฐานโบราณ ในขณะนั้นอำเภอบางกอกน้อยมีเขตปกครอง 8 ตำบล คือ ตำบลบางอ้อ ตำบลบางพลัด ตำบลบางบำหรุ ตำบลบางยี่ขัน ตำบลบางขุนนนท์ ตำบลบางขุนศรี ตำบลศิริราช และตำบลบ้านช่างหล่อ

ต่อมามีประกาศคณะปฏิวัติให้รวมจังหวัดธนบุรีกับจังหวัดพระนครเข้าด้วยกันเป็นนครหลวงกรุงเทพธนบุรีใน พ.ศ. 2514^[2] และเปลี่ยนรูปแบบเป็นกรุงเทพมหานครใน พ.ศ. 2515^[3] ซึ่งได้เปลี่ยนคำว่าอำเภอเป็น "เขต" และตำบลเป็น "แขวง" ดังนั้น อำเภอบางกอกน้อยจึงได้รับการเปลี่ยนแปลงฐานะเป็น เขตบางกอกน้อย

ใน พ.ศ. 2532 กระทรวงมหาดไทยได้ประกาศเปลี่ยนแปลงพื้นที่เขตบางกอกน้อย โดยแบ่งพื้นที่แขวงบางพลัด แขวงบางอ้อ แขวงบางยี่ขัน และแขวงบางบำหรุ ไปจัดตั้งเป็นเขตบางพลัด เพื่อให้หน่วยงานราชการดูแลปกครองพื้นที่ได้สะดวกขึ้น

ใน พ.ศ. 2534 ได้มีประกาศกระทรวงมหาดไทยโอนพื้นที่เขตบางพลัดเฉพาะฝั่งใต้ของถนนบรมราชชนนีและถนนสมเด็จพระปิ่นเกล้ากลับมาเป็นพื้นที่ของเขตบางกอกน้อย โดยพื้นที่ดังกล่าวได้รับการจัดตั้งเป็นแขวงอรุณอมรินทร์

การแบ่งเขตการปกครอง

แผนที่เขต

เขตบางกอกน้อยแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 5 แขวง ได้แก่

หมาย เลข	อักษรไทย	อักษรโรมัน	พื้นที่ (ตร.กม.)	จำนวนประชากร (ธันวาคม 2566)	ความหนาแน่น (ธันวาคม 2566)	แผนที่
4.	ศิริราช	Siri Rat	1.258	12,162	9,667.73
5.	บ้านช่างหล่อ	Ban Chang Lo	2.076	26,830	12,923.89
6.	บางขุนนนท์	Bang Khun Non	1.492	10,340	6,930.30
7.	บางขุนศรี	Bang Khun Si	4.360	30,149	6,914.91
9.	อรุณอมรินทร์	Arun Ammarin	2.758	18,547	6,724.80
ทั้งหมด			11.944	98,028	8,207.30

หมายเลขที่หายไปปัจจุบันคือแขวงในเขตบางพลัด

ประชากร

สถิติประชากรตามทะเบียนราษฎร เขตบางกอกน้อย[4]
ปี (พ.ศ.)	ประชากร	การเพิ่มและการลด
2535	196,198	ไม่ทราบ
2536	177,387	-18,811
2537	173,523	-3,864
2538	171,012	-2,511
2539	170,494	-518
2540	169,378	-1,116
2541	167,171	-2,207
2542	162,502	-4,669
2543	160,035	-2,467
2544	157,170	-2,865
2545	155,251	-1,919
2546	152,867	-2,384
2547	135,799	-17,068
2548	133,669	-2,130
2549	132,394	-1,275
2550	130,540	-1,854
2551	129,401	-1,139
2552	126,823	-2,578
2553	124,352	-2,471
2554	120,032	-4,320
2555	117,950	-2,082
2556	117,503	-447
2557	116,653	-850
2558	115,202	-1,451
2559	112,581	-2,621
2560	112,046	-535
2561	110,417	-1,629
2562	107,732	-2,685
2563	103,791	-3,941
2564	101,511	-2,280
2565	99,729	-1,782
2566	98,028	-1,701

การคมนาคม

ถนนสายหลักในพื้นที่เขตบางกอกน้อย ได้แก่

• ถนนบรมราชชนนี
• ถนนจรัญสนิทวงศ์
• ถนนพรานนก
• ถนนวังหลัง
• ถนนอิสรภาพ
• ถนนอรุณอมรินทร์
• ถนนสมเด็จพระปิ่นเกล้า
• ถนนบางขุนนนท์
• ถนนพรานนก-พุทธมณฑล สาย 4

ส่วนทางสายรองและทางลัด ได้แก่

• ถนนสุทธาวาส
• ถนนรถไฟ
• ถนนเลียบทางรถไฟสายใต้
• ถนนรุ่งประชา
• ซอยจรัญสนิทวงศ์ 22 (ราษฎร์ศรัทธา) และซอยอิสรภาพ 37
• ซอยจรัญสนิทวงศ์ 28 / ซอยอิสรภาพ 39 (วัดดงมูลเหล็ก)
• ซอยจรัญสนิทวงศ์ 35 (วัดมะลิ)
• ซอยอิสรภาพ 44 (แสงศึกษา)

สะพาน

• สะพานสมเด็จพระปิ่นเกล้า เชื่อมระหว่างเขตบางกอกน้อยกับเขตพระนคร

ทางน้ำ

• แม่น้ำเจ้าพระยา
• คลองบางกอกน้อย
• คลองชักพระ
• คลองมอญ

ทางราง

• รถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล (สถานีไฟฉาย สถานีบางขุนนนท์)

สถานที่สำคัญ

โรงพยาบาลศิริราช

พิพิธภัณฑ์ศิริราชพิมุขสถาน (สถานีรถไฟธนบุรีในอดีต))

วัดระฆังโฆสิตารามวรมหาวิหาร

ศาสนสถาน

• สถาบันวิมุตตยาลัย
• วัดระฆังโฆสิตาราม
• วัดอมรินทราราม
• วัดสุวรรณาราม
• วัดชิโนรสารามวรวิหาร

สถานศึกษา

ประถมศึกษา

• โรงเรียนโฆสิตสโมสร
• โรงเรียนวัดดุสิตาราม
• โรงเรียนวัดสุวรรณคีรี
• โรงเรียนวัดปฐมบุตรอิศราราม
• โรงเรียนวัดเจ้าอาม
• โรงเรียนวัดบางขุนนนท์
• โรงเรียนวัดศรีสุดาราม
• โรงเรียนวัดสุวรรณาราม
• โรงเรียนวัดอมรินทราราม
• โรงเรียนวัดวิเศษการ

มัธยมศึกษา

• โรงเรียนชิโนรสวิทยาลัย
• โรงเรียนสตรีวัดระฆัง
• โรงเรียนสุวรรณารามวิทยาคม
• โรงเรียนสวนอนันต์
• โรงเรียนมัธยมวัดดุสิตาราม
• โรงเรียนมัธยมวัดนายโรง

อาชีวศึกษา

• วิทยาลัยเทคโนโลยีจรัลสนิทวงศ์

อุดมศึกษา

• มหาวิทยาลัยมหิดล (บางกอกน้อย)
  • คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • โรงเรียนกายอุปกรณ์สิรินธร คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
  • คณะเทคนิคการแพทย์ มหาวิทยาลัยมหิดล
• วิทยาลัยอินเตอร์เทคลำปาง (ศูนย์กรุงเทพฯ)

สถานพยาบาล

• โรงพยาบาลศิริราช
• โรงพยาบาลศิริราช ปิยมหาราชการุณย์
• โรงพยาบาลธนบุรี
• โรงพยาบาลเจ้าพระยา

สถานที่สำคัญอื่น ๆ

• พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เรือพระราชพิธี
• ท่าช้างวังหลัง (ท่าน้ำศิริราช)
• สามแยกไฟฉาย
• สี่แยกศิริราช
• สะพานอรุณอมรินทร์
• สถานีรถไฟธนบุรี
• ตลาดพรานนก
• ตลาดศาลาน้ำร้อน
• ตลาดศาลาน้ำเย็น
• ตลาดบางขุนศรี
• ฐานทัพเรือกรุงเทพ
• วังนันทอุทยาน
• กรมอู่ทหารเรือ
• กองดุริยางค์ทหารเรือ
• สโมสรทหารเรือ
• ภัทราวดีเธียเตอร์
• ชุมชนบ้านช่างหล่อ

เหตุการณ์สำคัญ

• เหตุการณ์โป๊ะล่มที่ท่าพรานนก (14 มิถุนายน พ.ศ. 2538)