Koma (kuyruklu yıldız)
From Wikipedia, the free encyclopedia
Koma, bir kuyruklu yıldızın çekirdeği etrafındaki bulutsu zarftır, kuyruklu yıldız yüksek eliptik yörünge üzerinde Güneş'in yakınından geçtiğinde oluşur; kuyruklu yıldız ısındıkça parçalar süblimleşir.[1] Koma, kuyruklu yıldıza teleskopla bakıldığında "bulanık" bir görünüm verir; kuyruklu yıldız ve yıldızı birbirinden ayırmak için belirliyeci bir özelliktir.
"Koma" kelimesi, "saç" anlamındaki Yunanca "kome" (κόμη) kelimesinden gelir ve "kuyruklu yıldız" kelimesinin kökenidir.[2][3] Koma genellikle buz ve kuyruklu yıldız tozundan oluşur.[1] Kuyruklu yıldız Güneş'in 3-4 AU yakınındayken çekirdekten çıkan uçucu maddelerin %90'ını su oluşturur.[1] H2O ana molekülü öncelikle foto ayrışma ve çok daha küçük ölçüde fotoiyonizasyon yoluyla yok edilir.[1] Güneş rüzgarı, fotokimya ile karşılaştırıldığında suyun yok edilmesinde küçük bir rol oynar.[1] Kuyruklu yıldızın yörüngesi boyunca daha büyük toz parçacıkları kalırken daha küçük parçacıklar hafif basınç ile Güneş'ten kuyruklu yıldızın kuyruğuna itilir.
11 Ağustos 2014'te gök bilimciler, ilk kez Atacama Büyük Milimetre/Milimetre-altı Dizisi (ALMA)'yı kullanarak C/2012 F6 (Lemon) ve C/2012 S1 (ISON) kuyruklu yıldızlarının komasındaki Hidrojen siyanür, Hidrojen izosiyanür, H2CO ve tozun detaylı dağılım araştırmalarını yayınladılar.[4][5] 2 Haziran 2015'te NASA, 67P/Churyumov–Gerasimenko kuyruklu yıldızını incelen Rosetta uzay sondasında ALICE spektroğrafı’nın (kuyruklu yıldız çekirdeği’nin üzerindeki 1 km (0,62 mi) yakınında) kuyruklu yıldızın çekirdeğinden komaya giren su ve karbondioksit moleküllerinin serbest bırakılmasından sorumlu elektron’ların daha önce düşünüldüğü gibi Güneş'ten gelen foton’lardan değil güneş radyasyonu tarafından su moleküllerinin fotoiyonizasyonunca üretildiğinin belirlendiğini bildirdi.[6][7]