Vendée Savaşı
Fransız İhtilali sonrasında, Vendee bölgesinde meydana gelen ayaklanma / From Wikipedia, the free encyclopedia
Vendée İsyanı, Fransız İhtilali sonrasında, Vendée bölgesinde meydana gelen ayaklanmadır. İhtilal ile kurulan hükûmet, çıkarılan bir yasaya dayanarak o bölge halkını katletmişti.
Vendee isyanı | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Birinci Koalisyon | |||||||
1793 Şole muharebesinde Henri de La Rochejacquelein (Paul-Emile Boutigny, Şole Sanat ve Tarih Müzesi) | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
|
Destekleyen: Büyük Britanya | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
• Jean Baptiste Camille de Canclaux • Jean-François Berruyer • Armand Louis de Gontaut-Biron † • Jean Léchelle † • Alexis Chalbos • Jean-Michel Beysser • Jean-Baptiste Annibal Aubert du Bayet • Jean Antoine Rossignol • Jean-Baptiste Kléber • François Séverin Marceau • Michel de Beaupuy • Nicolas Haxo † • François Joseph Westermann • Charles Philippe Ronsin • Antoine Joseph Santerre • Louis Marie Turreau • Thomas Alexandre Dumas • Lazare Hoche •Jean Baptiste Carrier |
• Jacques Cathelineau † • Maurice d'Elbée • Charles de Bonchamps † • Louis de Lescure † • Henri de La Rochejaquelein † • François Athanase Charette de La Contrie † • Jean-Nicolas Stofflet † • Charles de Royrand † • Antoine-Philippe de La Trémoille † • Gaspard de Bernard de Marigny † • François Lyrot † • Piron de La Varenne † • Henri Forestier • Charles Sapinaud de La Rairie • Charles Marie de Beaumont d'Autichamp | ||||||
Güçler | |||||||
130.000 - 150.000[1] | 80.000 | ||||||
Kayıplar | |||||||
~ 30.000 asker öldü[1][2] | ~ 130.000 asker ve sivil öldü[1] | ||||||
Vendée yerleşikleri: ~ 170.000 asker ve sivil öldü (75 - 80% Kralcılar ve 20 - 25% Cumhuriyetçiler)[1][3] toplam 170.000 - 200.000 ölü[4] |
Vendée bölgesi, Fransa’nın orta-batısında, Atlas Okyanusu'na kıyısı olan bir bölgedir. Vendée ismi, bölgeden geçen bir nehirden gelir. Fransız İhtilali döneminde bölge halkı kırsal kesimde yaşayan köylülerdir ve bu bölgede Fransa'nın başka bölgelerindeki gibi sınıf ayrılıkları pek yoktur. Ancak bölgeye hakim olan Katoliklik etkisiyle halk, ihtilal sonrası cumhuriyet rejimine karşı çıkarak bir ayaklanma başlatır. Ancak ayaklanmanın sonu kötü bitecektir.
Fransa Parlamentosu 1794 tarihinde, Vendée bölgesinde yaşayan halkın “kadın, erkek ve çocuklar” dahil tümüyle katledilmesi için “Lazare Hoche” isimli generale tam yetki veren bir yasa çıkarmıştır. Tarihe Vendée Katliamı olarak geçen bu olay Birleşmiş Milletler'in soykırım tanımına uyan ve Fransız Parlamento arşivlerinde de belgeleri yer alan bir soykırımdır.
Birleşik bir stratejiden (veya ordudan) yoksun olan ve savunma amaçlı bir seferde savaşan İsyancıların ordusu nisan ayından itibaren uyumunu ve özel avantajlarını kaybetti. Başarılar bir süre devam etti: Thouars Mayıs ayı başlarında alındı ve Haziran ayında Saumur; Châtillon ve Vihiers'de zaferler kazanıldı. Bu zaferler dizisinin ardından Vendeeler, hazırlıksız oldukları ve ivmelerini durduran, Paris'teki hükûmete daha fazla asker ve deneyimli generaller göndermesi için yeterli zaman tanıyan uzun süreli bir Nantes kuşatmasına başladılar
Guyam Pörol, bu olayı Le Figaro’nun 19 Mayıs 2006 tarihli sayısında “1794'te Louis-Marie Turreau'nun cumhuriyetçi cehennem birliklerinin Vendée halkını katletmesinin 'insanlığa karşı suç' olduğunu” itiraf etmiştir.[5]
Reynald Secher, yazdığı Bir Fransız Soykırımı: Vendée adlı kitabında, yeni kurulmuş Fransız hükûmetinin gerçekleşen bir ayaklanma sonrasında takındığı bu tavrı ilk modern soykırım olarak nitelendirmiştir.