Chiến tranh Liên minh thứ nhất
Cuộc chiến xảy ra vào những năm 1790 nhằm kiềm chế nước Pháp Cách mạng / From Wikipedia, the free encyclopedia
Liên minh thứ nhất là một liên minh quân sự từ năm 1793 tới năm 1797, gồm có các vương quốc Anh, Phổ, Áo, Napoli, Sardinia, Bồ Đào Nha và Hà Lan thuộc Áo, Đế quốc La Mã Thần thánh và vương quốc Tây Ban Nha (tới tháng 8 năm 1796 thì Tây Ban Nha quay sang liên minh với Pháp). Các nước trong Liên minh thứ nhất đã tiến hành nhiều cuộc xâm lấn Cộng hòa Pháp bằng đường bộ và đường biển. Liên quân Áo - Phổ tiến hành tấn công từ vùng Hà Lan thuộc Áo và từ sông Rhine. Vương quốc Anh cũng hỗ trợ các cuộc nổi dậy ở Pháp.
Chiến tranh Liên minh thứ nhất | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Một phần của Chiến tranh Cách mạng Pháp | |||||||
Bấm vào hình để tải bài viết thích hợp. Trái sang phải, từ trên xuống dưới: Trận đánh Valmy, Toulon, Fleurus, Quiberon, Arcole và Mantua | |||||||
| |||||||
Tham chiến | |||||||
Quân chủ Habsburg Đế quốc La Mã Thần thánh[a] Vương quốc Phổ[b] Vương quốc Anh Pháp Bảo hoàng Tây Ban Nha[c] Bồ Đào Nha Vương quốc Sardegna Napoli và Sicilia Các quốc gia Ý khác[d] Đế quốc Ottoman Cộng hòa Hà Lan[e] |
Cộng hòa Pháp Các quốc gia vệ tinh của Pháp Lê dương Ba Lan[f] | ||||||
Chỉ huy và lãnh đạo | |||||||
|
| ||||||
Lực lượng | |||||||
| |||||||
Thương vong và tổn thất | |||||||
94.000 binh sĩ thiệt mạng trong chiến đấu[3] ~282.000 người chết vì bệnh tật 220.000 người bị bắt 100.000 người bị thương[4] |
100.000 binh sĩ thiệt mạng ~300.000 chết vì bệnh tật 150.000 bị bắt[5][3] | ||||||
|
Quân Pháp thua trận Neerwinder (nay thuộc Bỉ) ngày 18.3.1793 và phải đối phó với các cuộc nổi dậy trong nước (Vendée và Chouan). Ủy ban cứu quốc Pháp (Commité de salut public) thành lập vào ngày 6.4 1793, ra lệnh tổng động viên mọi thanh niên từ 18 tới 25 tuổi vào tháng 8 năm 1793. Quân đội Pháp phản công và đuổi các quân nổi dậy ra khỏi biên giới, đồng thời lập nước Cộng hòa Batavia (gồm phần lớn Hà Lan ngày nay) vào tháng 5 năm 1795, một nước "Cộng hòa anh em" của Pháp.
Hòa ước Basel lần thứ nhất giữa Pháp và Phổ ngày 5.4.1795 trao cho Pháp vùng Rheinland (Đức), đổi lại nước Phổ được vùng đất phía đông sông Rhine. Phổ rút khỏi Liên minh. Vương quốc Tây Ban Nha cũng ký với Pháp Hòa ước Basel lần thứ hai ngày 22.7.1795, theo đó Tây Ban Nha được các lãnh thổ vùng Pyrénées, đổi lại phải trao phần phía đông đảo Saint Domingue (nay là Cộng hòa Dominica) cho Pháp.
Quân của tướng Napoléon Bonaparte thắng các trận Lodi (10.5.1796), trận Arcole (15 -17.11.1796) và trận Rivoli (14 - 15.1.1797). Pháp và Áo ký hiệp định sơ bộ Leoben ngày 17.4.1797, rồi tiếp theo là Hiệp ước Campo Formio ngày 17.10.1797.
Liên minh thứ nhất tan rã, chỉ còn Vương quốc Anh vẫn tiếp tục chống Pháp.