Trịnh – Nguyễn phân tranh
chiến tranh giữa hai tập đoàn phong kiến Trịnh và Nguyễn ở Việt Nam / From Wikipedia, the free encyclopedia
Trịnh – Nguyễn phân tranh (chữ Hán: 鄭阮紛爭) là thời kỳ phân chia lãnh thổ giữa chế độ "vua Lê chúa Trịnh" ở phía Bắc sông Gianh (Đàng Ngoài) và chúa Nguyễn cai trị ở miền Nam (Đàng Trong), mở đầu khi Trịnh Tráng đem quân đánh Nguyễn Phúc Nguyên năm 1627 và kết thúc vào năm 1777 khi chúa Nguyễn sụp đổ.
Trịnh – Nguyễn phân tranh | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Phân chia lãnh thổ năm 1757 | |||||||
| |||||||
Tham chiến | |||||||
Chúa Trịnh Công ty Đông Ấn Hà Lan (1637–1643) Quân Tây Sơn (1774–1777) |
Chúa Nguyễn Vương quốc Bồ Đào Nha[1] | ||||||
Chỉ huy và lãnh đạo | |||||||
Trịnh Tráng Trịnh Tạc Trịnh Căn Đào Quang Nhiêu Trịnh Toàn Lê Thì Hiến Lê Sĩ Triệt Trịnh Sâm Nguyễn Khắc Liệt Lê Văn Hiểu Hoàng Ngũ Phúc Hoàng Phùng Cơ Pieter Baeck † Jan Erntsen † Hoàng Đình Thể |
Nguyễn Phúc Nguyên Nguyễn Phúc Lan Nguyễn Phúc Tần Đào Duy Từ Nguyễn Phúc Thuần Nguyễn Hữu Dật Nguyễn Hữu Tiến Trương Phúc Phấn Tống Hữu Đại Nguyễn Cửu Kiều Tôn Thất Tráng | ||||||
Lực lượng | |||||||
100.000—200.000 600 chiến thuyền |
Khoảng 50.000 200 chiến thuyền | ||||||
Thương vong và tổn thất | |||||||
Khoảng 50 vạn chết, bao gồm thường dân, binh lính tử trận, chết đói hoặc chết vì dịch bệnh |
Ban đầu, cả thế lực họ Trịnh và họ Nguyễn đều mang khẩu hiệu "phù Lê diệt Mạc" để lấy lòng thiên hạ và thề trung thành với triều Hậu Lê. Sau khi nhà Mạc đã bị đánh đổ, trên danh nghĩa, cả Chúa Trịnh và Chúa Nguyễn đều là 2 vị bề tôi của nhà Hậu Lê, cả Đàng Trong lẫn Đàng Ngoài đều là lãnh thổ của nhà Lê. Nhưng trên thực tế thì cả hai tập đoàn phong kiến này đều tạo thế lực cát cứ cho riêng mình như 2 nước riêng biệt, vua nhà Hậu Lê đã không còn thực quyền nên không ngăn chặn được sự phân tranh giữa hai họ Trịnh – Nguyễn. Nước Đại Việt trong giai đoạn này bị chia cắt khoảng 150 năm.