Mustafa Kemal Atatürk
From Wikipedia, the free encyclopedia
Mustafa Kemal Pasha (Ottomaanse Turks: مصطفى كمال پاشا Muṣṭafâ Kemâl Paşa; 1881 – 10 November 1938) was ’n Turkse weermagoffisier, revolusionêre staatsman en stigter en eerste president van die Republiek van Turkye. Hy het later die bynaam Atatürk, "Vader van die Turke", gekry.[1]
Mustafa Kemal Atatürk | |
1ste President van Turkye | |
Ampstermyn 29 Oktober 1923 – 10 November 1938 | |
Eerste minister | Ali Fethi Okyar İsmet İnönü Celâl Bayar |
---|---|
Voorafgegaan deur | Amp geskep |
Opgevolg deur | İsmet İnönü |
1ste eerste minister van Turkye | |
Ampstermyn 3 Mei 1920 – 24 Januarie 1921 | |
Voorafgegaan deur | Amp geskep |
Opgevolg deur | Fevzi Çakmak |
1ste Speaker van die Groot Nasionale Vergadering van Turkye | |
Ampstermyn 24 April 1920 – 29 Oktober 1923 | |
Voorafgegaan deur | Amp geskep |
Opgevolg deur | Ali Fethi Okyar |
Leier van die Republikeinse Volksparty | |
Ampstermyn 9 September 1923 – 10 November 1938 | |
Voorafgegaan deur | Amp geskep |
Opgevolg deur | İsmet İnönü |
Persoonlike besonderhede | |
Gebore | 1881 Salonica, Ottomaanse Ryk (tans Griekeland) |
Sterf | 10 November 1938 Dolmabahçe-paleis, Istanboel, Turkye |
Politieke party | Republikeinse Volksparty |
Eggenoot/-note | Latife Uşaklıgil (1923–1925) |
Handtekening | |
Militêre Diens | |
Lojaliteit | Ottomaanse Ryk (1893–1919) Turkye (1921–1927) |
Diens/Tak | Ottomaanse weermag Turkse weermag |
Rang | Mareşal |
Eenheid | 19de Divisie 16de Korps 2de leër 7 leër Yildirim weermaggroep Weermag van die Groot Nasionale Vergadering |
Oorloë/Veldslae | Slag van Tobruk Landing by Anzac Cove Slag van Chunuk Bair Slag van Scimitar Hill Slag van Sari Bair Slag van Bitlis Slag van Sakarya Slag van Dumlupınar |
Mustafa Kemal het bekend geword as ’n uiters bekwame militêre offisier deur die enigste onoorwonne Ottomaanse aanvoerder te wees tydens die Eerste Wêreldoorlog.[2] Ná die neerlaag van die Ottomaanse Ryk het hy die Turkse nasionale beweging in die Turkse Onafhanklikheidsoorlog gelei. Hy het die magte van die Geallieerdes verslaan en dit het gelei tot die bevryding van die land en die stigting van Turkye. Tydens sy bewind het hy ’n program van politieke, ekonomiese en kulturele hervormings deurgevoer. Hy het die voormalige Ottomaanse Ryk in ’n moderne, demokratiese en sekulêre staat verander. Vroue het byvoorbeeld stemreg gekry, en Arabiese skrif is deur die Romeinse alfabet vervang.