Westsemiten

As Westsemite wered Völcher bizaichnet, wo uursprüngli im Piet vom hüütige Syrie, Libanon, Israel und Palästina glebt hend und zom Tail no hütt lebid und e westsemitischi Sprooch gredt hend. Denebet zaiget si ono kulturelli Nööchi und o i de Religioo chamer gmainsaami Züüg erchene. Zo de Westsemite zellt mer:

• d Biwoonner vo Ebla, ennere bronzezittliche Stadt z Syrie. Vo doo sind Tegscht, wo i de Kailschrift gschrebe wore sind und zo de ältiste semitische Sproochzügnis öberhopt ghöörid. Die wered öppe vom 18 bis is 17.Joorhundert v. Chr. datiert.
• d Biwoonner vo Ugarit, wo e bronzezittlichie Chliistaat a de Mittelmeerchüste gsii isch und um 1180 v.Chr. völlig zerstöört woren isch. S Ugaritische isch innere aigne Form vo de Kailschrift gschrebe wore, wo sich fo de anderne Kailschrifte dodri underschaidet, as si en Alphabetschrift und nöd e Silbeschrift isch. D Kultuur und d Sprooch fo Ugarit sind seer guet erforscht.
• d Phönizier, wo abem 12. Joorhudnert v. Chr. a de östliche Mittelmeerchüste meeriri wichtigi Handelshäfe ghaa hend und fo doo uss afenge hend, im ganze Mittelmeer Kolonie z gründe, zerst emoole uf de Insle Zypere. Di wichtigsti phönizischi Gründig isch Karthago gsii, im hüttige Tunesie. S Phönizische isch imene aigne Alphabet gschrebe woore, wo sich drususe fast all europääische Schrifte entwicklet hend. E Tielekt vom Phönizische isch s Punische gsii, wo z Karthago und natüürli i de Chüsteregioone vom nöördliche Afrika, vom hüttige Libye bis und mit Spanie gredt woren isch.
• d Aramäer, wo e Biinelandvolch gsii sind. Si hend sich wiitume verbraitet, vom Mittelmeer bis zom Persische Golf und em hüttige Bahrain ane. S Aramäische isch d Amtssprooch im westliche Tail vom Perserriich gsii. Vom Aramäische sind meeriri Tielekt bikannt und gschrebe wore isches uursprüngli im phönizische Schreft. S werd o aagnoo, as Aramäisch d Muettersprooch vom Jesus gsii sai.
• d Hebräer hend im hüttige Israel und Palästina glebt. Da Volch isch dromm bestens erforscht und bikannt, well s Christetum, e monotheistischi Religio, hütt zo grööste Religione fo de Welt ghöört. S Hebräische isch, wie ali andere westsemitische Sprooche uusgstoorbe und isch numeno as Liturgiisprooch bruucht wore. Mit de Gründig vom moderne Staat Israel, isch s Hebräischi wider as moderni Sprooch bilept woore.
• Denebet hets und gits no verschidnigi chlinneri Völcher, wie d Edomite, Moabiter und anderi. Die sind denn doch, wege de schlechte Öberliferig, nöd bsunders guet öberliferet.