አክሱም

አክሱም በሰሜን ኢትዮጵያ በትግራይ ክ/ሃገር ከአድዋ ተራራዎች አጠገብ የምትገኝ ከተማ ነች። በክርስቶስ ልደት በፊት ተመስርቶ የነበረው የአክሱም ስርወ መንግስት ማእከል ነበረች የአክሱም ከተማ ካላት ጠቀሜታ አንጻር የአለም ቅርስ ሆና በ1980 አ.ም በዩኒስኮ ተቀባይነት አግኝቷል በአጠገቡ ያሉ ትም የጥምቀት በአል ፣የመሬት አቀማመጥ እና ሌሎች የእደ ጥበብ ስራዎች ለመስህብነቱ አስተዋጽኦ አድርገዋል^[1]

አክሱም

የዩኔስኮ ዓለም አቀፍ ቅርስ
አክሱም
አገር	ኢትዮጵያ
ዓይነት	ባሕላዊ
መመዘኛ	c(i)(iv)
የውጭ ማጣቀሻ	15
አካባቢ**	አፍሪካ
የቅርስነት ታሪክ
ቅርስ የሆነበት ጊዜ	1971  (3ኛ ጉባኤ)
አክሱም ኢትዮጵያ ውስጥ ያለ
* በዩ.ኔ.ስ.ኮ ስሙ እንደሰፈረ። ** የዩ.ኔ.ስ.ኮ. ክልል ክፍፍል

የአክሱም ስርወ መንግስት በ12ኛው መቶ ክፍለ ዘመን አካባቢ እየተዳከመ ሲመጣ የማእከላዊው መንግስት ወደ ደቡብ ተንቀሳቀሰ። ዘጠና ዘጠኝ በመቶ የሚሆነው የከተማው ነዋሪ የኦርቶዶክስ ሃይማኖት ተከታይ ነው። የተቀሩት ነዋሪዎች የሱኒ እስልምና ተከታዮች ናቸው። ባላቸው ታሪካዊ ተፈላጊነት ከተማ ውስጥ የሚገኙት የአክሱም ስርወ መንግስት ቅሪቶች UNESCO በ1980 የአለም ቅርስ ቦታ ተብለው ተሰይመዋል ።

አክሱም በኢትዮጵያ የ ትግራይ ክልል ከተማ ሲሆን በማዕከላዊ ዞንና በላዕላይ ማይጨው ወረዳ ይገኛል። በ1998 ማዕከላዊ የስታትስቲክስ ባለስልጣን እንደተመነው የ47,320 ሰው መኖሪያ ሲሆን እነሱም 23,542 ወንዶችና 23,778 ሴቶች ይገኙበታል።^[2]

በሌላ ገለልተኛ ትምና ደግሞ የ41,197 ሰው መኖሪያ ተደርጎ ተገምቷል። የከተማው አቀማመጥ በ14°07′ ሰሜን ኬክሮስ እና 38°44′ ምሥራቅ ኬንትሮስ ላይ ነው።^[3]

• 
  አክሱም ሂሮግሎፊክ 1777
• 
  አክሱም 1810
• 
  አክሱም 1931