ግብጽኛ (ግብጽኛ፦ እርኒታዊ) ቀድሞ በጥንታዊ ግብጽ የተነገረው ቋንቋ ነበር። በአፍሮ-እስያዊ ቋንቋዎች ውስጥ ይመደባል። ይህ ማለት ለሴማዊ ቋንቋዎች ሩቅ ዝምድና አለው።

የቋንቋው ኗሪ ስም «እርኒታዊ» ትርጉም «የኹለት አገር አፍ» ሲሆን፣ ቃል በቃል /እር/ «አፍ»፣ /ኒ/ «የ»፣ /ታ/ «አገር»፣ /ዊ/ «ኹለት» ነው።

የተጻፈው «የግብጽ ሃይሮግሊፊክስ» በተባለ የስዕል ጽሕፈት ነበረ። መጀመርያ የታወቁት ሃይሮግሊፎች ከ3125 ዓክልበ. ገደማ ሲሆኑ መጨረሻውም በ386 ዓም ተቀረጸ። ከዚያን ጊዜ በኋላ የሃይሮግሊፍ ዕውቀት ቢጠፋም፣ የግብጽኛ ተወላጅ የሆነው ቅብጥኛ በግብጽ ክርስቲያኖች ዘንድ ከግሪክ አልፋቤት በደረሰው ቅብጢ አልፋቤት ሲጻፍ ቀርቷል። የጥንቱ ሃይሮግሊፍ ማንበብ ችሎታ የተፈታው በ1814 ዓም የሮዜታ ድንጊያ ከተገኘ በኋላ ነበር።

የግብጽኛ ጸባይ ከነዚሁ ቋንቋዎች ወላጅ ከ«ቅድመ-አፍሮ-እስያዊ» ብዙ እንደ ረሳ ይመስላል።

ከሌላው ጥንታዊ ልሳን ከግዕዝ ጋራ ሲነፃፀር ዝምድናው በጥቂት ቃላት እንዴት እንደ ወረደ ይታያል፦

More information ግዕዝ, ግብጽኛ ...
ግዕዝግብጽኛትርጉም
ነፍኀነፊነፋ
ጼነውሰንአሸተተ
ተንፈሰተፐርተናፈሰ
ቀዓቀዓእአስታወከ
ነሰከፐዘኽነከሰ
ነአወኑ (ነወ)አደነ
አእምረረሕአወቀ
ሰሐበሰጭአሳበ
ሰምአሰጀምሰማ
ቀተለኸደብገደለ
አረጋዊኢአዊአሮጌ
የመንኢመንቀኝ
ጸጋምሰምሒግራ
ንዑስነጀስትንሽ
ልብኢብልብ
ልሳንነስምላስ
ሽዕርትሸኒጽጉር
አማዑትመሕቱሆድቃ
ዖፍአፐድወፍ
ወልድኸረድልጅ
ማይሙ (መወ)ውሃ
ጊሜሲምጉም
ኮከብሰብአኮከብ
ምሉእመሕሙሉ
Close

እነዚህ ቃሎች ከሷዴሽ ዝርዝሩ 1/8 ያህል ሩቅ ተመሳሳይነት ያሳያሉ። በተረፉት 7/8 ያህል ባጠቃላይ ብዙ ተመሳሳይነት አልተጠበቀም።

ደሞ ይዩ፦

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.