Guerra Fría

Se diz Guerra Fría u Guerra Freda a lo enfrentamiento politico, ideyolochico, economico, tecnolochico y militar esdevenito mientres o sieglo XX entre os bloques occidental-capitalista, liderato por Estaus Unius, y oriental-comunista, liderato por a Unión Sovietica, d'o que se deseparo posteriorment China ta ir creyando a suya propia esfera d'influencia.

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Mapa d'Europa dica 1989 en royo los países d'o Pacto de Varsovia (URSS) y en azul os d'a OTAN (EEUU).

Istos dos bloques se caracterizan por no enfrentar-sen nunca dreitament, siempre un dreitament contra un aliato de l'atro u dos aliados de cada bloque entre sí. Anque istos enfrentamientos no facioron que principiase una guerra mundial, a entidat y a grabedat d'os conflictos y intreses economicos, politicos y ideyolochicos en chuego marcoron de traza significativa la mayor parti d'a historia d'a segunda metat d'o sieglo XX, ya que as dos superpotencias quereban establir o suyo modelo de gubierno en tot o planeta y en tot momento. O enfrentamiento prencipia entre 1945 y 1948 (fin d'a Segunda Guerra Mundial y fin d'a postguerra respectivament) dica 1985 (principio d'a Perestroika) y 1991 (disolución d'a Unión Sovietica).

Orichen d'o nombre

L'orichen d'o termino Guerra Fría ye atribuyiu a lo escritor anglés George Orwell qui usó guerra fría como un termin cheneral en o suyo asayo You and the Atomic Bomb, y estió popularizado per lo columnista Walter Lippmann con o suyo libro The Cold War.^[1] Dimpués d'a publicación d'o libro o termino estió utilizau de manera regular por politicos y medios de comunicación.

Influyencia en o esporte

A guerra freda influyó tamién en o esporte, que se convirtió en un motivo publicitario y de contrimostrar una supuesta superioridat d'o sistema politico que defensaba cada bloque.

S'invirtió en tecnolochía, metodos d'entrenamiento y dopache pa aconseguir los mayors exitos esportivos posibles y contrimostrar una supuesta superioridat d'o sistema politico que defensaba cadagún d'os bloques. Tamibén dió lugar a boicots esportivos no participando en competicions internacionals organizaus u que participaban los prencipals países de cada bloque, los mayors eixemplos son lo Boicot a los Chuegos Olimpicos de 1980 y la suya respuesta con o boicot d'o bloque sovietico a los de 1982.