Renania d'o Norte-Westfalia

Renania d'o Norte-Westfalia (en alemán Nordrhein-Westfalen) ye un d'os 16 estaus federaus d'Alemanya.^[2]

Renania d'o Norte-Westfalia Nordrhein-Westfalen
Estau d'Alemanya
Bandera Escudo
Mapa de situación en Alemanya
Entidat  • Estau	Estau Alemanya
Capital	Düsseldorf
Idioma oficial  • Atros idiomas	Alemán Franco ripuario y moselán, baixo saxón y limburgués
Superficie  • Total	34 112.52 km²
Gubierno  • Ministro president	Hannelore Kraft
Población  • Total (2013)  • Densidat	17 572 000 hab. 516 hab/km²
‎Chentilicio	Renano/a[1] y westfaliano/a[1]
ISO 3166-2	DE-NW
Pachina web oficial

A suya población ye de 17.572.000 habitants (2013) en una superficie de 34.110,26 km², con una densidat de población de 515 hab/km² (2013).

A capital d'o estau ye a ciudat de Düsseldorf.^[3]

Cheografía

Renania d'o Norte-Westfalia ye situada a lo ueste d'a Alemanya y buega con Baixa Saxonia, Hesse, Renania-Palatinato, Belchica y los Países Baixos. O país s'extiende de sud-ueste a nord-este per uns 260 kilometros. O norte d'o país se troba en a plana d'o norte d'Alemanya y se divide aproximadament en a Badía de Westfalia, que ye trascruzada per os ríos Lippe, Ems y Ruhr, y las tierras baixas d'o Baixo Rin a toz dos costaus d'o Rin, que ye lo río mas gran d'o país (y tamién d'Alemanya).

Clima

As temperaturas meyas anyals oscilan entre 5 °C y 10 °C, dependendo de l'altitut. As precipitacions anyals oscilan entre 600 mm en as tierras baixas y 1400 mm en as cadenas montanyosas.

Demografía

Evolución demografica

1950	1960	1970	1980	1990	2000	2015
12.926.000	15.694.000	17.033.651	17.057.488	17.349.651	18.009.865	17.865.516

Organización politico-administrativa

Mugas

Tien mugas con os siguients países y estaus federatos:

• Belchica (99 km).
• Países Baixos (387 km).
• Baixa Saxonia (583 km).
• Hesse (269 km).
• Renania-Palatinato (307 km).

Divisions administrativas

L'estau consta de cinco rechions gubernamentals (Regierungsbezirke), divididas en 31 districtos rurals (Kreise) y 23 districtos urbans (kreisfreie Städte).

Rechions:

1. Rechión de Düsseldorf
2. Rechión de Colonia
3. Rechión d'Arnsberg
4. Rechión de Detmold
5. Rechión de Münster

Districtos rurals:

1. Braunschweig

Districtos urbans:

1. Braunschweig

Districtos rurals (Kreise)	Districtos urbans (Kreisfreie Städte)
Districto d'Aquisgrán Borken Coesfeld Düren Ennepe-Ruhr Rin-Erft Euskirchen Gütersloh Heinsberg Herford Hochsauerland Höxter Cleves Lippe Marca Mettmann Minden-Lübbecke Rin-Neuss Oberberg Olpe Paderborn Recklinghausen Rin-Berg Rin-Sieg Siegen-Wittgenstein Soest Steinfurt Unna Viersen Warendorf Wesel	Aquisgrán Bielefeld Bochum Bonn Bottrop Dortmund Duisburg Düsseldorf Essen Gelsenkirchen Hagen Hamm Herne Colonia Krefeld Leverkusen Mönchengladbach Mülheim Münster Oberhausen Remscheid Solingen Wuppertal

Ciudaz mas importants

As diez ciudaz mas importants son:

Puesto	Nombre	Población en 2017	Area (km²)	Densidat (Hab/km2)
1	Colonia	1,080,394	405.15	2,668
2	Düsseldorf	617,280	217.01	2,839
3	Dortmund	586,600	280.37	2,090
4	Essen	583,393	210.38	2,774
5	Duisburg	498,110	232.81	2,140
6	Bochum	365,529	145.43	2,509
7	Wuppertal	353,590	168.37	2,100
8	Bielefeld	332,552	257.83	1,285
9	Bonn	325,490	141.22	2,307
10	Münster	313,559	302.91	1,034

Lista de ministro-presidents de Renania d'o Norte-Westfalia

Ministro-presidents de Renania d'o Norte-Westfalia
	Nombre	Partiu politico	Lechislatura
1	Rudolf Amelunxen	Zentrum	1946-1947
2	Karl Arnold	CDU	1947-1956
3	Fritz Steinhoff	SPD	1956-1958
4	Franz Meyers	CDU	1958-1966
5	Heinz Kühn	SPD	1966-1978
6	Johannes Rau	SPD	1978-1998
7	Wolfgang Clement	SPD	1998-2002
8	Peer Steinbrück	SPD	2002-2005
9	Jürgen Rüttgers	CDU	2005-2010
10	Hannelore Kraft	SPD	2010-2017
11	Armin Laschet	CDU	2017-2021
12	Hendrik Wüst	CDU	2021-hue[4]

Gastronomía

A gastronomía d'este estau se puede dividir en dos partes: la correspondient a Renania d'o Norte y la correspondient a Westfalia.

A cocina tradicional renana se caracteriza per platos sencillos y abundants. Os components importants son os productos agricolas rechionals, como diversas verduras, trunfas, leit, manteca y carne. Historicament, en a Renania catolica, o viernes yera un día sin carne, pero se podeba minchar pescau. Birollas tipicas d'a cocina renana son Halve Hahn, Himmel und Erde, Kottenbutter, Krüstchen, Potthucke y Panhas.

A cocina de Westfalia ye, en un sentiu mas amplio, parte d'a cocina d'o norte d'Alemanya. Ye decir, forma parte d'as tradicions culinarias tipicas d'Alemanya d'o norte, asinas a cocina de Westfalia tamién conoixe la combinación d'o norte d'Alemanya de platos grasos, dulces y calients, encara que no tan pronunciada como en a Baixa Saxonia u Schleswig-Holstein. Birollas tipicas d'a cocina de Westfalia son Blindhuhn, Pickert, Struwen y Pumpernickelsuppe.