From Wikipedia, the free encyclopedia
El pendón de San Isidoro o pendón de Baeza ye un emblema vexilológico del tercer cuartu del sieglu XIV qu'amuesa a Isidoro de Sevilla como caballeru guerreru, reflexando una lleenda consolidada a finales del sieglu XIII sobre tomar de Baeza nuna batalla qu'ayudaría a ganar el santu lletráu en 1147. Topar so estrictes midíes de caltenimientu y seguridá nel Muséu de la Real Colexata Basílica de San Isidoro, en Llión. Anguaño'l pendón ye consideráu reliquia nacional[ensin referencies], concediéndose-y honores de Capitán Xeneral y alférez perpetuu na persona del Xefe del Estáu español: Xuan Carlos I.
Los elementos figuraos nel pendón, orixinalmente dispuestos nuna bandera farpada, reestructurar nel añu 1900 disponiéndose nun pañu de tafetán carmesí adamascáu:
Les fontes históriques primaries fiables confirmen, contrariamente a lo que sostién la lleenda, que Baeza nun foi conquistada en 1147, sinón que se rindió por capitulación. Per otru llau, la datación a partir de la versión llexendaria aportada en tradicional que fechaba'l pendón en tiempos d'Alfonso VII ye incorreuta. A esti respectu, la presencia de les armes del Reinu de Castiella, que son posteriores a 1231, constituyíen un anacronismu resalváu por aciu el recursu a esplicar la so presencia como productu d'una interpolación posterior que, sicasí, nunca foi demostrada. Con éses el pendón foi probablemente ellaboráu, na so configuración primitiva, con posterioridá a la lleenda haxográfica del sieglu XIII que consolidó, a finales de dichu sieglu, los elementos que na segunda metá del sieglu XIV (probablemente ente 1350 y 1375) quedaríen reflexaos na ellaboración del pendón isidoriano, que tuvo llugar por cuenta de la refundación d'una cofradería que, primeramente, solo foi d'ayuda y sufraxu a los difuntos d'esta sociedá y nun tenía nengún cometíu militar.
El pendón reflexa una lleenda de finales del sieglu XIII que rellata cómo nel branu de 1147, cuando les tropes d'Alfonso VII avanzaben escontra Almería, viéronse frenaes pola resistencia musulmana na ciudá de Baeza. L'exércitu cristianu preparó un cercu militar en redol a la ciudá col fin de conquistala, pero la resistencia musulmana esbarató les mires d'Alfonso VII, hasta'l puntu de que les huestes lleoneses consideraron llevantar el cercu a la ciudá. Nesi momentu, cunta la lleenda que San Isidoro intervieno en sofitu de los cristianos, y de esta forma l'emperador acabó entrando triunfante en Baeza el 25 de xunetu, día de Santiago.[1]
El 29 d'agostu de 1326, mientres el reináu d'Alfonso XI de Castiella, les tropes castellanes a les órdenes del célebre escritor Don Juan Manuel, nietu de Fernando III, ganaron a les fuercies del reinu de Granada, dirixíes pol xeneral Ozmín, na batalla de Guadalhorce,[2] onde perdieron la vida unos 3.000 musulmanes.[3] Y en la Gran Crónica d'Alfonso XI conseñóse qu'en dicha batalla'l pendón de Baeza foi rotu polos granadinos y que l'alférez que lu llevaba, que'l so nome nun ye mentáu, morrió defendiéndolo,[4] y l'historiador Joseph O'Callaghan afirmó que'l pendón rotu foi'l célebre Pendón de San Isidoro, conocíu tamién como Pendón de Baeza, y que esta ye la primer vegada en que dichu pendón foi mentáu nel sieglu XIV pol so usu nuna batalla.[5] Sicasí, yá que el pendón ta datáu ente 1350 y 1375, ye imposible que l'usáu na batalla de Guadalhorce fuera l'anguaño llamáu pendón de Baeza o de San Isidoro.[6]
Diversos historiadores señalen que l'alférez mayor de Baeza, Pedro Martínez de Xódar, foi'l que morrió heroicamente defendiendo'l pendón de la so ciudá na batalla de Guadalhorce,[7] y tamién afirmen qu'en perdiendo les manes, l'alférez sostener colos sos brazos amputaos hasta que morrió,[8] y que por cuenta de la so fazaña los sos descendientes usaron l'apellíu Alférez de Jódar.[7][lower-alpha 1]
Por cuenta de la so gran importancia histórica pa Llión, una de les cais d'esta ciudá lleva'l so nome: cai del Pendón de Baeza.
El 31 de mayu de 2012, la ciudá de Baeza concedió la so medaya d'oru a la Bien Pernomada, Real ya Imperial Cofradería del Milagrosu Pendón de San Isidoro.[9]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.