Turkmenistán
De Wikipedia
Turkmenistán Türkmenistan Respublikasy | |||||
---|---|---|---|---|---|
estáu soberanu | |||||
| |||||
Himnu nacional |
Himnu nacional de Turkmenistán | ||||
Alministración | |||||
Nome oficial |
Türkmenistan le Turkménistan | ||||
Capital | Axgabat | ||||
Forma de gobiernu |
República presidencialismu | ||||
Presidente de Turkmenistán (es) ![]() | Gurbanguly Berdimuhamedow (dende 14 febreru 2007) | ||||
Presidente de Turkmenistán (es) ![]() | Gurbanguly Berdimuhamedow (dende 14 febreru 2007) | ||||
Llingües oficiales | Turcomanu | ||||
División |
ver
| ||||
Rellaciones diplomátiques |
ver
| ||||
Miembru de |
ver
| ||||
Xeografía | |||||
Coordenaes | 39°N 60°E / 39°N 60°ECoordenaes: 39°N 60°E / 39°N 60°E | ||||
Superficie | 491210 km² | ||||
% agua | 4,9 % | ||||
Costes | 970 km | ||||
Llenda con | -- km | ||||
Puntu más altu |
Monte Aýrybaba (es) ![]() | ||||
Puntu más baxu | Depresión del Turán | ||||
Demografía | |||||
Población | 5 850 901 hab. (2018) | ||||
Densidá | 11,91 hab/km² | ||||
Xentiliciu | turcomanu y turcomana | ||||
Esperanza de vida | 67,835 años | ||||
IDH | 0,706 (2017) | ||||
Tasa de fertilidá | 2,301 (2014) | ||||
Economía | |||||
Moneda | Manat turcomanu | ||||
PIB nominal | 42 355 428 571,429 US$ (2017) | ||||
PIB per cápita | 6586 US$ (2017) | ||||
Bancu central |
Banco Central de Turkmenistán (es) ![]() | ||||
Más información | |||||
Dominiu d'Internet | .tm | ||||
Códigu telefónicu | +993 | ||||
Códigu ISO | 795 / TKM / TM | ||||
Estaya horaria | UTC+05:00 | ||||
turkmenistan.gov.tm y turkmenistan.gov.tm… | |||||
![]() |
Turkmenistán (en turcomanu: Türkmenistan /tʏɾkmønʏˈθːɑːn/) ye un país d'Asia Central, llenda al noroeste con Kazakstán, norte y nordeste con Uzbequistán, al sudoeste con Irán, al sudeste con Afganistán y al oeste col Mar Caspiu; dominada la mayor parte del país pol desiertu de Karakum, altraviésenla los ríos Amu Daria, l'Atrak y el Murgab. Foi una de les repúbliques constituyentes de la Xunión Soviética como la República Socialista Soviética de Turkmenistán hasta la so disolución en 1991.
Historia
El territoriu de Turkmenistán tuvo pobláu dende l'antigüedá. Les tribus turcomanes dedicaes a la cría de caballos aportaron al territoriu en tiempos remotos, posiblemente procedentes de los montes Altái, y van afincase na redolada del desiertu Karakum, llegando hasta Persia, Siria y Anatolia.
L'exercitu rusu fexo la so entrada nel territoriu ente les décades de 1860 y 1870. En 1869, crease'l puertu de Krasnovodsk, y yá nel 1874 afítase la presencia rusa cola creación del distritu militar de Trescaspia. Anexonada pol Imperiu Rusu ente 1865 y 1885, en 1890 el control rusu sobre Turkmenistán yera dafechu.
En 1917 lleguen aires de revolución, y demientres la guerra civil (1918-1920) Turkmenistán tamién va tar nel frente de la batalla. Una vegada establecida la Xunión Soviética, el territoriu de Trescaspia (reorganizáu dendde 1921 como Turquestán) establezse como a una república autónoma, pa camuda aquel mesmu añu a ser una de les repúbliques constituyentes de la Xunión.
Naquella dómina, fíxense les llendes de la república soviética, y desendolquense ambiciosos proyeutos p'aprovechar los sos recursos naturales en beneficiu de la Xunión Soviética. Tamién creense sistemes de regadíu y, adulces, la producción d'algodón y petroleu tresna nuna de les actividaes económiques cimeres.
Depués de la disolución de la Xunión Soviética, Turkmenistán faise estáu independiente. El controvertíu presidente Saparmurat Niyazov tien dominada la vida política del país dende entós.
Demografía
- 5.042.920 hab.
- 10,3 hab/km²
Xeografía
Organización alministrativa
Turkmenistán dixébrase en cinco provincies (welayatlar, singular welayat): Balkan, Ahal, Daşoguz, Lebap y Mary; y una ciudad autónoma: Axgabat.
División | ISO 3166-2 | Capital | Superficie[1] | Población (2005)[1] | Mapa |
---|---|---|---|---|---|
Axgabat | Axgabat | 470 km² | 871.500 | ||
1. Ahal | TM-A | Annau | 97.160 km² | 939.700 | 1 |
2. Balkan | TM-B | Balkanabat | 139.270 km² | 553.500 | 2 |
3. Daşoguz | TM-D | Daşoguz | 73.430 km² | 1.370.400 | 3 |
4. Lebap | TM-L | Türkmenabat | 93.730 km² | 1.334.500 | 4 |
5. Mary | TM-M | Mary | 87.150 km² | 1.480.400 | 5 |
Economía
Referencies
Enllaces esternos
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Turkmenistán
.
Países d'Asia | ||
Afganistán | Arabia Saudita | Armenia | Azerbaixán | Baḥréin | Bangladex | Brunéi | Bután | Camboya | China | Corea del Norte | Corea del Sur | Emiratos Árabes Xuníos | Filipines | India | Indonesia | Iraq | Irán | Israel | Kazakstán | Kuwait | Laos | El Líbanu | Malasia | Maldives | Mongolia | Myanmar | Nepal | Omán | Paquistán | Qatar | Kirguistán | Rusia | Singapur | Siria | Sri Lanka | Tailandia | Taxiquistán | Timor Oriental | Turkmenistán | Uzbequistán | Vietnam | Xapón | Xeorxa | Xordania | Yeme |
Organización pa la Cooperación Islámica | ||
---|---|---|
Afganistán | Albania | Arabia Saudita | Arxelia | Azerbaixán | Baḥréin | Bangladex | Benín | Brunéi | Burkina Fasu | Camerún | Chad | Comores | Costa de Marfil | El Líbanu | Emiratos Árabes Xuníos | Exiptu | Gabón | Gambia | Guinea | Guinea-Bisáu | Guyana | Indonesia | Irán | Iraq | Kazakstán | Kirguistán | Kuwait | Libia | Malasia | Maldives | Malí | Marruecos | Mauritania | Mozambique | Níxer | Nixeria | Omán | Paquistán | Palestina | Qatar | Senegal | Sierra Lleona | Siria | Somalia | Sudán | Surinam | Taxiquistán | Togu | Tunicia | Turkmenistán | Turquía | Uganda | Uzbequistán | Xibuti | Xordania | Yeme
Países observadores: Bosnia y Herzegovina | República Centroafricana | Rusia | Tailandia | República Turca de Xipre del Norte |
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.