Ácidu fosfórico

El ácidu fosfórico (dacuando llamáu ácidu ortofosfórico) ye un compuestu químicu ácidu (más precisamente un compuestu ternariu que pertenez a la categoría de los oxácidos) de fórmula H₃PO₄. Ye un ortofosfatu que'l so códigu nel Sistema Internacional de Numberación ye E-338. Nun hai d'usar agua pa desaniciar esti químicu, yá qu'esta produz la so activación.

Pa ver otros usos d'esti términu, Ácidu fosfórico (dixebra).

Ácidu fosfórico
más imáxenes
Xeneral
Estructura química
Fórmula química	H₃PO₄
SMILES canónicu	modelu 2D
MolView	modelu 3D
Propiedaes físiques
Masa	97,977 unidá de masa atómica
Densidá absoluta	1,87±0,01 gramu por centímetru cúbicu
Puntu de fusión	108±1 Grau Fahrenheit, 20 grau Celsius, 42,4 grau Celsius
Puntu d'ebullición	415±1 Grau Fahrenheit, 407 grau Celsius
Identificadores
IDLH	1000±1000 miligramu por metru cúbicu
0,03±0,01 milímetru de mercuriu

Propiedaes químiques

El anión acomuñáu al ácidu fosfórico llámase ión fosfatu, bien importante na bioloxía, especialmente nos compuestos derivaos de los azucres fosforilaos, como'l ADN, el ARN y l'adenosina trifosfato (ATP).

Esti ácidu tien un aspeutu líquidu tresparente, llixeramente amarellentáu. De normal, l'ácidu fosfórico almacénase y distribúise en disolución. Llógrase per aciu'l tratamientu de roques de fosfatu de calciu con ácidu sulfúrico, penerando darréu'l llíquidu resultante pa estrayer el sulfatu de calciu. Otra manera de llogru consiste n'amburar vapores de fósforu y tratar el óxidu resultante con vapor d'agua.

L'ácidu fosfórico ye un ácidu tripróticu. Esto significa que pue disociase n'agua hasta tres vegaes, lliberando cada vegada un protón a l'agua como s'amuesa nes siguientes reacciones:

H₃PO_4(s)   + H₂O_(l) H₃O⁺_(aq) + H₂PO₄⁻_(aq)       K_a1= 7.25×10⁻³ [pKa1 = 2,14]

H₂PO₄⁻_(aq)+ H₂O_(l) H₃O⁺_(aq) + HPO₄²⁻_(aq)       K_a2= 6.31×10⁻⁸ [pKa2 = 7,2]

HPO₄²⁻_(aq)+ H₂O_(l) H₃O⁺_(aq) +  PO₄³⁻_(aq)        K_a3= 3.98×10⁻¹³ [pKa3 = 12,4]

Usos

L'ácidu nun ye bien útil nel llaboratoriu por cuenta de la so resistencia a la oxidación, a l'amenorgamientu y a la evaporación. Ente otres aplicaciones, l'ácidu fosfórico emplégase como ingrediente de bébores non alcohóliques como por casu de les gaseoses (aditivu alimenticiu E-338); como elementu acondicionador de la superficie del esmalte dental, pos al desmineralizar la superficie del mesmu crea microretenciones na so estructura lo que facilita l'adhesión de los materiales de restauración dental ; como catalizador, en metales inoxidables^{[ensin referencies]} y pa fosfatos que s'usen como ablandadores d'agua, fertilizantes y deterxentes. Bien usáu en llaboratorios químicos na preparación de disoluciones tampón o reguladores del pH.

La neutralización del ácidu fosfórico col amoniacu produz Fosfatu Monoamónico (MAP), un fertilizante complexu altamente concentráu que contién nitróxenu y fósforu aprovechable.^[1] Tamién s'usa pa entemecer con aceite urea, brea, betume, piedrilla con sable pa crear asfaltu pa pavimentu en suelos de carreteres y arreglos de frayatos en suelu con namái amestar agua p'activar, dilir l'asfaltu y amacerar con una achapladora.^{[ensin referencies]}

Propiedaes físiques

• Densidá relativa (agua = 1): 1,68
• Solubilidá n'agua: Bien elevada
• Presión de vapor a 20°C: 4 Pa
• Densidá relativa de vapor (aire = 1): 3,4
• Masa Molar: 97,995182 [g/mol]

Ver tamién

• ácidu
• Tampón químicu
• Tampón fosfatu salín