Eleiciones a la Xunta Xeneral del Principáu d'Asturies de 2019

Les eleiciones a la Xunta Xeneral del Principáu d'Asturies de 2019 van celebrase'l 26 de mayu de 2019 para escoyer a los 45 diputaos de la XI llexislatura asturiana. La eleición celebróse simultaneamente coles eleiciones autonónomiques n'otres comunidaes y coles llocales en toda España. Esi día elixerónse tamién a los representantes españoles pal Parllamentu Européu.

← 2015 •
Eleiciones a la Xunta Xeneral del Principáu d'Asturies
Domingu, 26 de mayu de 2019
Cargos a elixir:						45 diputaos de la XI llexislatura
			Adrián Barbón - FSA
			Votos:				185.422
			Escaños obteníos:						20
			Teresa Mallada - PP
			Votos:				92.330
			Escaños obteníos:						10
			Juán Vázquez - Cs
			Votos:				73.523
			Escaños obteníos:						5
			Lorena Gil - Podemos Asturies
			Votos:				57.893
			Escaños obteníos:						4
			Ángela Vallina - Asturies Pela Izquierda IX-IAS
			Votos:				34.776
			Escaños obteníos:						2
			Carmen Moriyón - FAC
			Votos:				34.388
			Escaños obteníos:						2
			Ignacio Blanco Urizar - Vox
			Votos:				33.784
			Escaños obteníos:						2
Composición de la Xunta Xeneral tres les eleiciones[1]
Presidente del Principáu d'Asturies
Titular Javier Fernández FSA-PSOE						Elixíu Adrián Barbón FSA-PSOE

Contextu

Sistema eleutoral

La Xunta Xeneral ye'l parllamentu autonómico d'Asturies. Esti parllamentu ta reguláu pola Constitución española y l'Estatutu d'Autonomía. La Xunta tien la capacidá de dar o retirar la so confianza al Presidente d'Asturies.

La Xunta ye escoyida por sufraxu universal ente tolos los ciudadanos de más de 18 años cola nacionalidá española empadronaos nel Principáu d'Asturies, y que caltengan intactos tolos sos derechos electorales. Los asturianos residentes fora d'España tienen de solicitar el so votu antes de poder votar, un procesu conocíu cómo "rogar el votu". Les 45 diputaos de la Xunta elixénse pol métodu D'Hont n'un sistema proporcional de llistes zarráes con un estragal eleutoral del trés per cientu de los votos válidos —qu'inclúi'l votu en blancu— en cada circunscripción.

Asturies divídese en tres circunscripciones eleutorales neles qu'elixénse les 45 diputaos de la Xunta. Estes son la central, onde s'asiten les principales ciuadaes del Principáu, Uviéu, Xixón, Avilés y Mieres, amás de les zones más poblaes d'Asturies; la oriental, onde s'asiten conceyos como Llanes y Cangues d'Onís; y la occidental, que representa a conceyos cómo Cangas del Narcea y Tapia.

A cada circunscripción asígnase-y un mínimu de dos diputaos, y el restu partése según la población de caúna. Nes eleiciones de 2019, la circunscripción central elixó 34 diputaos; la occidental, 6 y la oriental, 5.

Situación parllamentaria

La Xunta Xeneral del Principáu d'Asturies disolvióse el 2 d'abril de 2019, cuntando cola siguiente composición.

Grupu		Partíu		Diputaos
	Grupu Parllamentariu Socialista		PSOE	14
	Grupu Parllamentariu Popular		PP	11
	Grupu Parllamentariu Podemos Asturies		Podemos	9
	Grupu Parllamentariu Izquierda Xunida		IU/IX	5
	Grupu Parllamentariu Foru Asturies		FAC	3
	Grupu Parllamentariu Ciudadanos		Cs	3

Candidatos y partíos

Artículu principal: Candidatures pa les eleiciones a la Xunta Xeneral del Principáu d'Asturies de 2019

Candidatura		Partíos y aliances	Candidatu		Resultáu anterior		Gob.	Ref.
					Votos (%)	Diputáos
	PSOE	Llista Federación Socialista Asturiana (PSOE)		Adrián Barbón	26.48%	14	Sí	[2][3]
	PP	Llista Partíu Popular d'Asturies (PP)		Teresa Mallada	21.59%	11	Non	[4]
	Podemos Asturies	Llista Podemos Asturies (Podemos Asturies)		Lorena Gil	19.06%	9	Non	[5]
	IX–IAS	Llista Izquierda Xunida d'Asturies (IU/IX) Izquierda Asturiana (IAS)		Ángela Vallina	11.94%	5	Non	[6][7]
	FAC	Llista Foru Asturies (FAC)		Carmen Moriyón	8.19%	3	Non	[8]
	Cs	Llista Ciudadanos (Cs)		Juan Vázquez	7.12%	3	Non	[9]
	Vox	Llista Vox (Vox)		Ignacio Blanco	0.59%	0	Non	[10][11]

Campaña

Llemas de campaña

Partíu		Llema (Asturianu)	Llema (Español)	Ref.
	FSA-PSOE	« La meyor Asturies »	« La mejor Asturias »	[12]
	PP	« Ilusión per Asturies » « Centraos nel to futuru »	« Ilusión por Asturias » « Centrados en tu futuro »	[13][14]
	Podemos	« Asturies nes tos manos »	« Asturias en tus manos »	[15]
	IX–IAS	« Asturies pela izquierda »	« Asturias por la izquierda »	[16]
	Cs	« L'Asturies de les oportunidaes » « Sí, tu yes la oportunidá d'Asturies »	« La Asturias de las oportunidades » « Sí, tú eres la oportunidad de Asturias »	[17]
	FAC	« Con Carmen Moriyón, Asturies camuda y avanza »	« Con Carmen Moriyón, Asturias cambia y avanza »	[18]
	Vox	« La to voz n'Asturies »	« Tu voz en Asturias »	[19]

Alderique eleutoral

El 20 de mayu de 2019, TPA y RPA emitieron el primer alderique televisáu de la hestoria d'Asturies ente candidatos a les elecciones autonómiques.^[20] Nel alderique participaron les cabeza de llista de les principales formaciones n'Asturies (PSOE, PP, IX, PODEMOS, VOX, C'S). L'alderique foi moderáu por Nacho Monserrat.^[21]

Resultaos eleutorales

← Eleiciones a la Xunta Xeneral del Principáu d'Asturies de 2019 →
Presidente y gobiernu	Partíu	Candidatu	Votos	%	Escaños	+/-
	Partíu Socialista Obreru Español (PSOE)	Adrián Barbón	185.422	35,25%	20	+6
	Partíu Popular (PP)	Teresa Mallada	92.330	17,55%	10	-1
	Podemos Asturies	Lorena Gil	57.893	11,02%	4	-5
	Asturies Pela Izquierda (IX-IAS)	Ángela Vallina	34.776	6,61%	2	-3
	Foru Asturies (FAC)	Carmen Moriyón	34.388	6,54%	2	-1
	Ciudadanos (C's)a	Juan Vazquez	73.523	13,98%	5	+2
	Vox (VOX)	Ignacio Blanco Urizar	33.784	6,42%	2	+2
	Partíu Animalista Contra'l Maltratu Animal (PACMA)	Claudia Suárez Martínez	3.396	0,65%	0	=
	Equo	Eva del Fresno Díaz	2.132	0,40%	0	=
	Andecha Astur (ANDECHA)	Llucía Fernández Marqués	1.159	0,30%	0	=
	Partíu Comunista de los Trabayadores d'España (PCTE)	Severino Menéndez Minas	1.082	0,21%	0
	Votos nulos	N/A	4.978	0,94%	N/A	N/A
	Votos blancos	N/A	5.783	1,10%	N/A	N/A

Por circunscripciones

Resultaos por circunscripciones neles Eleiciones a la Xunta Xeneral del Principáu d'Asturies de 2019^[22]

Candidatura		Asturies					Central				Occidental				Oriental
		Votos	%	Esc.			Votos	%	Esc.		Votos	%	Esc.		Votos	%	Esc.
	FSA-PSOE	187.462	35,65%	20	6		146.201	34,25%	13	4	25.228	42,12%	4	1	16.033	40,98%	3	1
	PP	93.147	17,71%	10	1		69.314	16,24%	6	1	15.052	25,13%	2		8.781	22,45%	2
	Ciudadanos	74.271	14,12%	5	2		64.338	15,07%	5	2	5.761	9,62%	0		4.172	10,66%	0
	Podemos Asturies	58.674	11,16%	4	5		50.964	11,94%	4	3	4.612	7,70%	0	1	3.098	7,92%	0	1
	Asturies pela Izquierda	35.174	6,69%	2	3		30.851	7,23%	2	3	3.012	5,03%	0		1.311	3,35%	0
	Foru Asturies	34.687	6,60%	2	1		28.024	6,57%	2	1	3.150	5,26%	0		3.513	8,98%	0
	Vox	34.210	6,51%	2	2		29.503	6,91%	2	2	2.668	4,45%	0		2.039	5,21%	0
Otros		8.221	1,56%	0			7.629	1,78%	0		419	0,7%	0		173	0,45%	0
Total		525.846	100,00%	45	0		426.824	100,00%	34	0	59.902	100,00%	6	0	39.120	100,00%	5	0