Quark encantáu

El quark encantáu (o quark c del inglés "quark charm") ye una partícula elemental que pertenez a la segunda xeneración de quarks. Tien una carga llétrica igual a +⅔ de la carga elemental, un spin de ½, colo cual ye un fermión y cumple el principiu d'esclusión de Pauli, y una masa de 1,5 GeV .^[1] Como los demás quarks, el quark encantáu tien carga de color, y el antiquark encantáu tien carga de anticolor; sienten la interacción fuerte.

Quark encantáu (c)
Clasificación
Partícula elemental
Fermión
Quark
Segunda xeneración
Quark encantáu
Propiedaes
Masa:	2,05 - 2,41 · 10−27 kg  1.150 - 1.350 MeV/c2
Carga llétrica:	+${\displaystyle \mathbf {\begin{matrix}{\frac {2}{3}}\end{matrix}} }$ y
Carga de color:	Color
Espín:	${\displaystyle {\begin{matrix}{\frac {1}{2}}\end{matrix}}\hbar \,\!}$
Vida media:	Inestable (desconocíu)
Antipartícula:	Antiquark encantáu (${\displaystyle {\overline {c}}\!}$)
Interacciona con:	Gravedá Interacción débil Electromagnetismu Interacción fuerte

Orixinalmente, cuando Murray Gell-Mann y George Zweig desenvolvieron el modelu de quarks en 1964, namái propunxeron los quarks enriba, embaxo y estrañu. En 1970, Sheldon Glashow, John Iliopoulos, y Luciano Maiani propunxeron el mecanismu GIM, que riquía que los quarks teníen d'esistir a pares, igual que los leptones, prediciendo asina la esistencia del quark encantáu.^[2] Más tarde, en 1974, detectóse la partícula J/ψ nel SLAC, la primera que taba fecha de quarks encantaos.^[3]

El quark encantáu debe de tener una vida media curtia, como los leptones de la segunda xeneración. La única evidencia ye que forma hadrones que se desintegran llueu, pero la vida media del propiu quark ye bien malo de midir por cuenta de que s'atopa confináu (Confinamientu del color).

Esti quark dota a los hadrones que forma con un númberu cuánticu llamáu 'encantu', que se define como'l númberu de quarks encantaos menos el númberu de antiquarks encantaos que lo formen.

Presencia

Hadrones que contienen quarks encantaos: Mesones

• Tolos tipos de mesones D tán formaos por un quark (o un antiquark) encantáu.
• La partícula J/ψ ye l'estáu formáu pol quark encantáu y el antiquark encantáu. Tamién se conoz como 'encantonio' ('charmonium' n'inglés)
• El mesón B encantáu tamién tien el quark o'l antiquark encantáu.

Bariones

• Les partícules lambda encantada (Λ⁺_c) y omega neutra encantada (Ω⁰_c) contienen unu.
• Les xi encantaes (Ξ⁺_c y Ξ⁰_c), formaes tamién por un quark encantáu.

Ver tamién

• Quark
• Interacción nuclear fuerte
• Carga de color
• Gluón